Aleksy Zarycki (ukr. Олексій Васильович Зарицький, ur. 17 października 1912 w Bilczach, zm. 30 października 1963 w Dolince pod Karagandą) – duchowny greckokatolicki, błogosławiony Kościoła katolickiego, męczennik.

Błogosławiony
Aleksy Zarycki
Олексій Зарицький
prezbiter, męczennik
Data i miejsce urodzenia

17 października 1912
Bilcze

Data i miejsce śmierci

30 października 1963
Dolinka pod Karagandą

Czczony przez

Kościół katolicki

Beatyfikacja

27 czerwca 2001
Lwów
przez Jana Pawła II

Wspomnienie

30 października

Życiorys

edytuj

Jego ojciec (Wasyl Zarycki) był diakiem greckokatolickim. W 1934 roku Aleksy ukończył Lwowską Akademię Teologiczną. 29 kwietnia 1935 roku przyjął święcenia diakonatu, a 7 lipca 1936 roku święcenia kapłańskie. Potem pracował kolejno w następujących parafiach greckokatolickich: Stinowa Niżna, Stinowa Wysznia oraz Strutyn (od 1937 do 1946 roku). W latach II wojny światowej nauczał lokalne dzieci. W latach 1946–1947 był proboszczem w Rzęsnej Ruskiej oraz posługiwał w Rzęsnej Polskiej[1].

Podczas sowieckich prześladowań unitów odmówił przejścia na prawosławie, w związku z czym został aresztowany i po długotrwałym procesie skazany 29 maja 1948 roku na osiem lat więzienia. Przetrzymywano go w różnych obozach na terenie obwodów: irkuckiego, kemerowskiego, omskiego, karagandyjskiego oraz w Mordowii. Wszędzie prowadził tajną działalność kapłańską. 31 grudnia 1954 roku został zwolniony, ale zesłano go do Karagandy, gdzie dzięki usilnym zabiegom udało mu się w 1956 roku otworzyć kościół greckokatolicki, który jednak wkrótce został zamknięty. W maju tego roku otrzymał zgodę na powrót na Ukrainę, ale z niej nie skorzystał, pozostając na służbie wiernych w Karagandzie. Opanował liturgię łacińską, aby służyć również lokalnym rzymskim katolikom. Odbywał liczne podróże misyjne w okolice Karagandy. Ponownie aresztowano go w 1957 roku, po spotkaniu z arcybiskupem Josyfem Slipym, który przymusowo przebywał w domu starców w Kraju Krasnojarskim[2], jednak po kilku dniach odzyskał wolność[1].

Nie chcąc ryzykować dalszych represji, wyjechał z Karagandy. Odwiedzał różne miasta, m.in. Samarę, Aktubińsk, Kokczetaw, Kujbyszew[2], tereny Uralu, obwód orenburski i celinogradzki. W trakcie jednej z podróży misyjnych władze wymeldowały go z Orska, więc w dalszym czasie prowadził działalność bez stałego miejsca zameldowania. Obawiając się aresztowania podróżował zwykle na piechotę. 9 maja 1962 roku po raz kolejny go aresztowano i szybko skazano za włóczęgostwo na dwa lata więzienia. Zesłano go do miejscowości Dolinka koło Karagandy, gdzie znajdował się obóz pracy Karłag. Pracował jako krawiec[2]. Zmarł w szpitalu obozowym na skutek choroby żołądka. Pochowano go na przyobozowym cmentarzu, a potem prochy zostały przeniesione na cmentarz miejski w Karagandzie, by ostatecznie spocząć na cmentarzu w Rzęsnej Ruskiej (nagrobek ufundowali parafianie)[1].

Został beatyfikowany przez Jana Pawła 27 czerwca 2001 roku we Lwowie w grupie 27 nowomęczenników greckokatolickich.

Przypisy

edytuj
  1. a b c Andrzej Szczęsny, Dzieje Kościoła w Kazachstanie i Azji Środkowej, VIA STUDIO Radosław Karbowiak, Gniezno, 2012, s. 46–47, ISBN 978-83-62918-04-1
  2. a b c Teresa Tyszkiewicz: Archipelag śladów Boga, cz. 3. Miłujcie się!, 21.11.2016. [dostęp 2021-01-16].

Bibliografia

edytuj