Aleksandr Dmitrijewicz Samarin, ros. Александр Дмитриевич Самарин (ur. 11 lutego 1868 w Moskwie, zm. 30 stycznia 1932 w Kostromie) – rosyjski polityk, oberprokurator Świątobliwego Synodu Rządzącego w 1915.

Aleksandr Samarin
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

11 lutego 1868
Moskwa

Data i miejsce śmierci

30 stycznia 1932
Kostroma

oberprokurator Świątobliwego Synodu Rządzącego
Okres

od 5 lipca 1915
do 26 września 1915

Poprzednik

Władimir Sabler

Następca

Aleksandr Wołżyn

Pochodził z rodziny szlacheckiej, posiadał znaczny majątek ziemski w guberni moskiewskiej. Ukończył studia na wydziale historyczno-filologicznym Uniwersytetu Moskiewskiego. W 1899 został marszałkiem szlachty ujezdu bogorodskiego. W 1900 uzyskał rangę kamerjunkra[a], zaś w 1906 – kamergera[b]. W 1908 został rzeczywistym radcą stanu[c]. Od 1908 był marszałkiem szlachty guberni moskiewskiej. Od 1912 członek Rady Państwa Imperium Rosyjskiego, zachowując dotychczasowy urząd marszałka szlachty. W 1915 został oberprokuratorem Świątobliwego Synodu Rządzącego[1]. Reprezentował poglądy konserwatywne[2]. Był znanym publicystą cerkiewnym, na łamach rosyjskiej prasy polemizował m.in. z Władimirem Sołowjowem[3]. Jeszcze w tym samym roku, we wrześniu, został pozbawiony stanowiska za sprawą niechęci, jaką darzyła go caryca Aleksandra Fiodorowna[4]. Samarin był bowiem zdecydowanym krytykiem działalności Rasputina[3].

W czerwcu 1917 wziął udział w zjeździe duchowieństwa i świeckich eparchii moskiewskiej, który miał wybrać nowego metropolitę moskiewskiego po usunięciu z urzędu Makarego. Chociaż nie był wyświęcony na kapłana, został zgłoszony jako kandydat na ten urząd i uzyskał 303 głosy z 800[1]. Poparcie zawdzięczał swojej wcześniejszej krytyce Rasputina oraz pogłoskom, jakoby był osobą szczególnie bliską carowi Mikołajowi II, z którym spotkał się w 1915 w kwaterze głównej w Mohylewie[3]. Metropolitą został jednak ostatecznie dotychczasowy arcybiskup wileński i litewski Tichon[1], na którego zgodnie głosowali delegaci duchowieństwa[3].

Brał udział w Soborze Lokalnym Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w latach 1917–1918 jako delegat świeckich[1]. Ponownie, chociaż nie posiadał święceń kapłańskich, zyskał część głosów w wyborach patriarchy moskiewskiego i całej Rusi, nie były to jednak głosy ważne[5].

Po dojściu do władzy bolszewików był wielokrotnie aresztowany[1].

  1. XI ranga dworska według tabeli rang Piotra I
  2. IV ranga dworska według tabeli rang Piotra I.
  3. IV ranga służby cywilnej według tabeli rang Piotra I.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Самарин Александр Дмитриевич
  2. Bazylow L.: Obalenie caratu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 52.
  3. a b c d M. Odincow: Russkaja prawosławnaja Cerkow nakanunie i w epochu stalinskogo socializma 1917-1953 gg.. Moskwa: Rosspen, 2013, s. 16-17. ISBN 9785824318240.
  4. Bazylow L.: Obalenie caratu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 74.
  5. W. Cypin, Istorija Russkoj Cerkwi [online] [zarchiwizowane z adresu 2013-09-22].