Aleksander Romanowicz
Aleksander Romanowicz (ur. 20 marca?/1 kwietnia 1871 w majątku rodowym Olekszyszki, w pow. lidzkim, zm. 14 listopada 1933 w Wilnie) – polski Tatar, muzułmanin, generał major Armii Imperium Rosyjskiego, generał brygady Wojska Polskiego.
| |
 generał brygady
| |
| Data i miejsce urodzenia |
1 kwietnia 1871 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
14 listopada 1933 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1890–1921 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca brygady |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujAleksander Romanowicz urodził się 1 kwietnia 1871 w majątku rodowym Olekszyszki, w powiecie lidzkim, w rodzinie Romualda, kapitana rosyjskiej artylerii, i Emilii z Jakubowskich. Żonaty z Joanną z Bazarewskich, z którą miał czworo dzieci: Stefana, Zofię, Marię i Helenę.
W 1890 ukończył Korpus Kadetów w Połocku, potem Oficerską Szkołę Kawalerii. Od 1892 oficer zawodowy rosyjskiej kawalerii. W 1914 jako dowódca pułku jazdy walczył w kampanii pruskiej. Uratowany z pogromu na Mazurach objął dowództwo kaliskiego pułku strzelców pogranicznych. W 1916 zatruty niemieckimi gazami bojowymi. Po wyleczeniu uzyskał stopień generała majora i do 1917 dowodził Dywizją Pograniczną w Finlandii.
3 lutego 1920 został przyjęty do Wojska Polskiego z warunkowym zatwierdzeniem posiadanego stopnia generała podporucznika i mianowany dowódcą Pułku Jazdy Tatarskiej im. Mustafy Achmatowicza[1].
22 kwietnia 1920 powołany na stanowisko dowódcy 7 Brygady Jazdy. lipiec 1920 - marzec 1921 w dyspozycji Ministra Spraw Wojskowych, po czym służył w Centralnej Stacji Zbornej Oficerów w Warszawie. Uczestnik wojny bolszewickiej. 26 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu generała podporucznika, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[2].
Nie potrafił przystosować się do nowego środowiska i podał się do dymisji. Z dniem 1 kwietnia 1921 został przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu generała podporucznika[3]. 26 października 1923 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski zatwierdził go w stopniu generała brygady[4]. Będąc na emeryturze rozwinął ożywioną działalność społeczną i religijną wśród gminy muzułmańskiej, której prezesował. Osiadł w Wilnie, gdzie zmarł 14 listopada 1933. Pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu w Niekraszuńcach, w powiecie lidzkim[5].
Awanse
edytuj- W czasie służby w armii rosyjskiej awansował na kolejne stopnie:
- korneta (ros. Корнет) – 4 sierpnia 1892,
- porucznika (ros. Поручик) – 4 sierpnia 1896,
- sztabsrotmistrza (ros. Штабс-ротмистр) – 4 sierpnia 1900,
- rotmistrza (ros. Ротмистр) – 4 sierpnia 1904,
- pułkownika (Полковник) – 6 grudnia 1913,
- generała majora (ros. Генерал-майор) – 11 sierpnia 1917[6].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 14 lutego 1920 roku, s. 81.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 5 lutego 1921 roku, s. 196.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 26 lutego 1921 roku, s. 329.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923 roku, s. 738.
- ↑ Słownik biograficzny Tatarów polskich XX wieku. s. 149.
- ↑ Likhotvorik 2012 ↓.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 2 M-Ż. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2001. ISBN 83-87103-81-0.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
- Alexey Likhotvorik: Романович Александр Ромуальдович. Русская армия в Первой мировой войне, 2012. [dostęp 2021-06-28]. (ros.).