Al-Amka (arab. عمقا) – nieistniejąca już arabska wieś, która była położona w Dystrykcie Akki w Mandacie Palestyny. Wieś została wyludniona i zniszczona podczas I wojny izraelsko-arabskiej, po ataku Sił Obronnych Izraela 10 lipca 1948.

Al-Amka
‏عمقا‎
Państwo

 Mandat Palestyny

Dystrykt

Dystrykt Akki

Wysokość

100 m n.p.m.

Populacja (1945)
• liczba ludności


1240

Data zniszczenia

10 lipca 1948

Powód zniszczenia

atak Sił Obronnych Izraela

Obecnie

Amka

Położenie na mapie Mandatu Palestyny
Mapa konturowa Mandatu Palestyny, u góry znajduje się punkt z opisem „Al-Amka”
Ziemia32°58′41″N 35°10′01″E/32,978056 35,166944
Strona internetowa

Położenie

edytuj

Al-Amka leżała na granicy nadmorskiej równiny ze wzgórzami Zachodniej Galilei. Według danych z 1945 do wsi należały ziemie o powierzchni 606,8 ha. We wsi mieszkało wówczas 1240 osób[1].

Własność gruntów Powierzchnia gruntów [ha]
Arabowie 606,0
Żydzi 0
publiczne 0,8
Razem 606,8
Rodzaj użytkowanych gruntów Arabowie (hektary) Żydzi [ha]
uprawy oliwek 188,4 0
uprawy nawadniane 164,8 0
uprawy zbóż 334,8 0
nieużytki 103,6 0
zabudowane 3,6 0

Historia

edytuj

Miejsce to jest utożsamiane z lokalizacją biblijnego miasta Bet haEmek. W okresie panowania rzymskiego miasto nazywało się Kefar Amka, a w czasach krzyżowców nazywano je Amca. W 1596 we wsi mieszkało 215 mieszkańców, którzy płacili podatki z upraw pszenicy, jęczmienia, oliwek, bawełny, owoców, hodowli kóz i uli[2].

W okresie panowania Brytyjczyków al-Amka była dużą wsią. We wsi znajdował się jeden meczet i szkoła podstawowa dla chłopców[1].

Decyzją rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 z 29 listopada 1947, wieś al-Amka miała znajdować się w państwie arabskim w Palestynie. Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny we wsi stacjonowały arabskie milicje, które paraliżowały żydowską komunikację w całym rejonie. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej izraelska armia przeprowadziła operację „Dekel”. Na samym jej początku, w nocy z 9 na 10 lipca 1948 wieś zajęły przeważające siły izraelskie. Większość mieszkańców uciekła wówczas do sąsiednich arabskich wiosek, natomiast domy wyburzono[1].

Miejsce obecnie

edytuj

Na terenie wioski al-Amki powstał w 1949 moszaw Amka.

Palestyński historyk Walid Chalidi, tak opisał pozostałości wioski al-Amki: „Teren jest porośnięty dzikimi trawami. Istnieją jedynie meczet i szkoła. Meczet jest murowaną budowlą zwieńczoną kopułą. Szkoła podstawowa posiada dwuspadowy dach. Do jej budynku Izraelczycy dobudowali nowe przybudówki, które są teraz wykorzystywane jako magazyn”[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Welcome To 'Amqa. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2011-09-16]. (ang.).
  2. Wolf-Dieter Hütteroth, Kamal Abdulfattah: Historical Geography of Palestine, Transjordan and Southern Syria in the Late 16th Century. Erlanger Geographische Arbeiten. Erlangen: Vorstand der Fränkischen Geographischen Gesellschaft, 1977, s. 192.