Akcja Bollwerk (niem. Bastion) – akcja wojskowa podjęta w nocy z 20 na 21 lutego 1942 roku przez oddziały Armii Krajowej w Poznaniu przeciwko wojskom niemieckim[1].

Akcja Bollwerk
II wojna światowa
Ilustracja
Pomnik Akcji Bollwerk
Czas

20–21 lutego 1942

Miejsce

Poznań, Chwaliszewo

Terytorium

Polska pod okupacją III Rzeszy (tereny wcielone do RzeszyKraj Warty)

Wynik

zniszczenie niemieckich magazynów,
późniejsze aresztowanie wszystkich uczestników akcji

Strony konfliktu
 Polskie Państwo Podziemne  III Rzesza
Siły
12 żołnierzy AK,
5 mieszkańców Chwaliszewa
nieznane
Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia52°24′29″N 16°56′23″E/52,408056 16,939722

Przebieg i konsekwencje

edytuj

Dwunastu żołnierzy AK i pięciu mieszkańców Chwaliszewa podpaliło niemieckie magazyny w porcie rzecznym, w których znajdowała się żywność i mundury wojskowe przeznaczone do transportu na front wschodni[2]. Wykorzystano do tego ekwipunek produkowany konspiracyjnie, taki jak lonty czy specjalne zapalniki z opóźnionym działaniem nie pozostawiające po sobie śladu[3]. W wyniku śledztwa przeprowadzonego przez Gestapo aresztowani zostali wszyscy uczestnicy akcji, niektórzy z nich zostali straceni, m.in. Antoni Gąsiorowski[4] i Michał Garczyk. Straty materialne Niemców po Akcji Bollwerk wyniosły około 1,5 mln marek[5], ale zdaniem niektórych historyków były one znacznie większe[6].

Pomnik

edytuj

W 1982 roku mieszkańcy miasta ufundowali przy ul. Estkowskiego Pomnik Akcji Bollwerk[7], zaprojektowany przez M. Banasiewicza i J. Nowakowskiego.

21 lutego 2017 nastąpiło uroczyste nadanie imienia skwerowi położonemu przy ulicy Szyperskiej w Poznaniu. Oficjalna nazwa skweru to Skwer im. Bohaterów Akcji Bollwerk[8].

Przypisy

edytuj
  1. Aleksandra Pietrowicz, Akcja „Bollwerk”, Instytut Pamięci Narodowej, 2017, ISBN 978-83-63275-37-2.
  2. Poznan.pl: OBCHODY 62. ROCZNICY AKCJI „BOLLWERK”. Poznan.pl, 2004-02-19. [dostęp 2011-03-28]. (pol.).
  3. Praca zbiorowa: Encyklopedia konspiracji wielkopolskiej: 1939–1945. Marian Woźniak (red.). Poznań: Instytut Zachodni, 1998, ss. 167-168, ISBN 83-85003-97-5
  4. Marian Woźniak, „Ślepy Antek” Bohater z Chwaliszewa, „Kronika Miasta Poznania”. 1/95, 1995. Poznań: Wydawnictwo Miejskie
  5. Obchody 70. rocznicy akcji „Bollwerk” w Poznaniu [online], onet.pl, 1 marca 2012 [dostęp 2012-03-25] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-16] (pol.).
  6. piotrernst.blox.pl: Akcja 66 lat temu w Poznaniu. piotrernst.blox.pl. [dostęp 2011-04-18]. (pol.).
  7. mmpoznan.pl: » Akcja Bollwerk: poznaniacy uczcili pamięć bohaterów. mmpoznan.pl, 2011-02-22. [dostęp 2011-03-28]. (pol.).
  8. Uchwała nr XLI/703/VII/2017 z dnia 2017-01-24 - bip.poznan.pl [online], bip.poznan.pl [dostęp 2017-02-21] (pol.).

Bibliografia

edytuj