Pomnik Akcji Bollwerk w Poznaniu
Pomnik Akcji Bollwerk – pomnik upamiętniający jeden z ważniejszych aktów walki z Niemcami w czasie II wojny światowej na terenie Kraju Warty – Akcję Bollwerk (niem. Bastion), zlokalizowany w Poznaniu przy ul. Estkowskiego, na terenie dawnego portu rzecznego nad Wartą, w pobliżu ul. Szyperskiej (Garbary).
Pomnik Akcji Bollwerk – widok na Ostrów Tumski i katedrę | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Miejsce |
ul. Estkowskiego |
Projektant |
M.Banasiewicz i J.Nowakowski |
Fundator |
mieszkańcy Poznania |
Data odsłonięcia |
21 lutego 1982 |
Położenie na mapie Poznania | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
52°24′38,5″N 16°56′28,2″E/52,410694 16,941167 |
Pomnik składa się z sześciu bloków (kłód) granitowych, ułożonych poziomo, jeden na drugim, na niewysokim cokole. Od frontu przymocowana jest doń brązowa tablica pamiątkowa w kształcie płomienia z orłem i symbolem Polski Walczącej. Monument upamiętnia bohaterów, którzy 21 lutego 1942 spalili niemieckie magazyny prowiantu i umundurowania na terenie portu. Odpowiadał za to 12-osobowy oddział AK i pięciu mieszkańców Chwaliszewa. Większość z nich zginęła później, zamordowana przez Gestapo[1].
Napis głosi: Na rozkaz gen. Władysława Sikorskiego, w dniu 21 lutego 1942 oddział dywersji bojowej Związku Odwetu „Kuba”, w brawurowej Akcji „Bollwerk”, dokonał spalenia obiektów magazynów portu rzecznego, zadając okupantowi dotkliwe straty. W odwecie za tę akcję hitlerowcy stracili w Poznaniu i w Warszawie szereg Poznaniaków, żołnierzy Armii Krajowej. Wśród nich zginęli: por. Czesław Surma, por. Lech Nowacki, chor. Stanisław Kwaśniewski, st. sierż. Michał Garczyk „Kuba”, plut. Władysław Laube, plut. Antoni Piechowiak, plut. Tomasz Prymelski, plut. Edmund Jankowiak, kpr. Józef Przybylski, kpr. Tomasz Maćkowiak, kpr. Michał Śmigielski, kpr. Czesław Ławicki, kpr. Marian Anioła, szer. Edward Silski, szer. Stanisław Sztukowski, szer. Stanisław Piotrowski, szer. Stanisław Kaliszan, szer. Leonard Kolanek, szer. Mieczysław Jankowiak, Antoni Gąsiorowski „Ślepy Antek”, Władysław Gąsiorowski. Cześć ich pamięci. Społeczeństwo Miasta Poznania.
Pomnik odsłonięto 21 lutego 1982, a realizacja zamierzenia nastąpiła ze składek mieszkańców Poznania. Projektantami byli M.Banasiewicz i J.Nowakowski.
Przypisy
edytujBibliografia
edytuj- Zbysław Wojtkowiak, Napisy pamiątkowe miasta Poznania, Wydawnictwo Kurpisz, Poznań, 2004, ss.25-26, ISBN 83-89738-03-1
- Włodzimierz Łęcki, Piotr Maluśkiewicz, Poznań od A do Z, Poznań: KAW, 1986, s. 17, ISBN 83-03-01260-6, OCLC 835895412 .
- Włodzimierz Łęcki, Poznań – przewodnik po zabytkach i osobliwościach miasta dla przybyszów z dalszych i bliższych stron, wyd. Zysk i S-ka, Poznań, 2010, s.93, ISBN 978-83-7506-466-7
- BART, Jutro uczczą akcję „Bollwerk”, w: Głos Wielkopolski, 21.2.2011, s.10
- Poznań – atlas aglomeracji 1:15.000, wyd. CartoMedia/Pietruska & Mierkiewicz, Poznań, 2010, ISBN 978-83-7445-018-8