Adamit (kibuc)
Adamit (hebr. אדמית; ang. Adamit) – kibuc położony w Samorządzie Regionu Matte Aszer, w Dystrykcie Północnym, w Izraelu. Członek Ruchu Kibuców (Ha-Tenu’a ha-Kibbucit).
 Jeden z domów kibucu Adamit | |
| Państwo | |
|---|---|
| Dystrykt | |
| Poddystrykt | |
| Samorząd Regionu | |
| Wysokość |
453 m n.p.m. |
| Populacja (2011) • liczba ludności |
|
Położenie na mapie Izraela  | |
Położenie na mapie Dystryktu Północnego  | |
 33°04′47″N 35°12′40″E/33,079722 35,211111
| |
Położenie
edytujKibuc jest położony na wysokości 453 metrów n.p.m. w górzystej okolicy północno-zachodniej części Górnej Galilei. Leży na południowym skraju stromej skarpy płaskowyżu Wyżyny Adamit (ok. 460 m n.p.m.). Po stronie południowej znajduje się głębokie wadi strumienia Becet (spadek terenu wynosi ponad 200 metrów), a po stronie zachodniej i północnej jest wadi strumienia Namer (spadek terenu około 100 metrów). Oba strumienie łączą się i spływają w kierunku zachodnim między wzgórzami Zachodniej Galilei na równinę przybrzeżną Izraela. Teren wznosi się w kierunku północno-wschodnim. Okoliczne góry są w większości zalesione. W odległości około 600 metrów na północnym zachodzie przebiega granica Libanu. W otoczeniu Adamit znajdują się miejscowość Szelomi, kibuce Elon i Chanita, moszaw Ja’ara, oraz arabska wieś Aramisza. Na wschód od kibucu znajduje się baza wojskowa Szomera, a przy granicy libańskiej są położone posterunki Sigint i Adamit. Po stronie libańskiej leżą wioski Alma asz-Szab, Butajszijja i Zahajra.
Podział administracyjny
edytujAdamit jest położony w Samorządzie Regionu Matte Aszer, w Poddystrykcie Akka, w Dystrykcie Północnym.
Demografia
edytujStałymi mieszkańcami kibucu są wyłącznie Żydzi. Tutejsza populacja jest świecka[1][2]:
Historia
edytuj
Pierwotnie w okolicy tej istniała arabska wieś Chirbat Iribbin (około 1 km na wschód). Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny w 1948 roku w rejonie wioski stacjonowały siły Arabskiej Armii Wyzwoleńczej. Podczas I wojny izraelsko-arabskiej w październiku 1948 roku Izraelczycy przeprowadzili operację Hiram, w trakcie której 31 października 1948 roku zajęto wieś. Wszystkich jej mieszkańców wysiedlono (uciekli do sąsiedniego Libanu), a domy wyburzono[3]. Po wojnie w tamtym rejonie istniały nieuznawane oficjalnie przez władze izraelskie beduińskie koczowiska al-Nawaqir, Arab al-Aramsza, Dżordeikh i Kirbat Idmit. Dopiero przyjęta w latach 80. XX wieku polityka przymusowego osiedlania Beduinów, spowodowała zmianę podejścia do koczowisk, które przekształcono w wieś Aramisza[4].
Wcześniej, bo w sierpniu 1958 roku, przy granicy z Libanem powstała żydowska osada Adamit. Początkowo była to paramilitarna wieś rolnicza wchodząca w część programu Nachal. Ten program wojskowy umożliwiał żydowskim osadnikom połączenie służby wojskowej w Siłach Obronnych Izraela z pracą rolniczą. Założycielami byli członkowie młodzieżowej organizacji syjonistycznej Ha-Szomer Ha-Cair z Francji[5]. Trudności ekonomiczne spowodowały jednak, że w 1967 roku osada została porzucona. W 1969 roku opiekę nad zabudowaniami przejął Ha-Kibuc Ha-Arci. Na zasadach wolontariatu członkowie ruchu przyjeżdżali tutaj na rok i pracowali przy utrzymaniu upraw rolniczych. W 1971 roku nastąpiła odbudowa kibucu, w którym zamieszkali imigranci z Wielkiej Brytanii, Kanady i Stanów Zjednoczonych. Wszyscy oni przeszli wcześniej szkolenie w kibucu Miszmar ha-Emek[6]. W latach 80. XX wieku kibuc znalazł się w głębokim kryzysie gospodarczym. Postępowanie ugodowe z bankami zakończyło się w 2011 roku. Kibuc jest w trakcie procesu częściowej prywatyzacji, tak aby jego członkowie osiągnęli niezależność ekonomiczną. W 2003 roku zainicjowano budowę nowego osiedla mieszkaniowego. Powstało ono w zachodniej części kibucu i oferuje domy na sprzedaż[7].
Edukacja
edytujKibuc utrzymuje przedszkole. Starsze dzieci są dowożone do szkoły podstawowej i średniej w kibucu Kabri[8].
Kultura i sport
edytujW kibucu znajduje się dom kultury z biblioteką. Jest tutaj basen pływacki, boisko do piłki nożnej oraz sala sportowa z siłownią.
Turystyka
edytujKibuc jest położony na wzgórzu, z którego rozciąga się rozległa panorama na Galileę. Po stronie południowej znajduje się Rezerwat Przyrody Strumienia Becet. Okoliczne góry są porośnięte lasami i stanowią cel licznych wędrówek pieszych. Ruch turystyczny jest jednak podporządkowany izraelskim siłom bezpieczeństwa, które udostępniają okolicę w zależności od sytuacji na granicy libańskiej[9].
Gospodarka
edytujGospodarka kibucu opiera się na intensywnym rolnictwie i sadownictwie, jednak stopniowo rośnie znaczenie obsługi ruchu turystycznego. Uprawia się tutaj awokado, winorośl, ciecierzycę, banany i tytoń, oraz hoduje drób. Znajduje się także wytwórnia chipsów oraz zakład metalowy Matad Adamit Industries.
Infrastruktura
edytujKibuc posiada przychodnię zdrowia, sklep wielobranżowy i warsztat mechaniczny.
Transport
edytujZ kibucu wyjeżdża się na północ na drogę nr 8993, którą jadąc na północny wschód dojeżdża się do wsi Aramisza, lub na południowy zachód do skrzyżowania z drogą nr 899. Jadąc drogą nr 899 na wschód dojeżdża się do moszawu Ja’ara, lub na zachód do drogą nr 70 przy miejscowości Szlomi.
Przypisy
edytuj- ↑ Dane statystyczne z lat 1948-1995. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2013-04-19]. (hebr.).
- ↑ Dane statystyczne z lat 2001-2009. [w:] Israel Central Bureau of Statistics [on-line]. [dostęp 2013-04-19]. (hebr.).
- ↑ Welcome To 'Iribbin, Khirbat. [w:] Palestine Remembered [on-line]. [dostęp 2013-04-19]. (ang.).
- ↑ Arab al-Aramsza. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2013-04-19]. (hebr.).
- ↑ Martin Gilbert: Atlas of the Arab-Israeli Conflict. New York: Oxford University Press, 1993, s. 57. ISBN 0-19-521062-X.
- ↑ Adamit. [w:] Bet Alon [on-line]. [dostęp 2013-04-19]. (hebr.).
- ↑ Adamit. [w:] Rom Galil [on-line]. [dostęp 2013-04-19]. (hebr.).
- ↑ Dan Cohen: The good life, on a kibbutz. [w:] Galil Net [on-line]. 2010-09-22. [dostęp 2013-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-05)]. (hebr.).
- ↑ Adamit. [w:] Ha-Arec [on-line]. [dostęp 2013-04-19]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Zdjęcie satelitarne kibucu Adamit. [w:] Google Maps [on-line]. [dostęp 2013-04-19]. (ang.).
- Mapa kibucu Adamit. [w:] Amudanan [on-line]. [dostęp 2013-04-19]. (hebr.).