Adam Śmigielski (duchowny)
Adam Stefan Śmigielski[1] (ur. 24 grudnia 1933 w Przemyślu, zm. 7 października 2008 w Sosnowcu) – polski duchowny rzymskokatolicki, salezjanin, doktor nauk teologicznych, rektor Wyższego Seminarium Duchownego Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie w latach 1975–1981, przełożony prowincjalny inspektorii wrocławskiej św. Jana Bosko w latach 1986–1992, biskup diecezjalny sosnowiecki w latach 1992–2008.
Adam Śmigielski (2005) | ||
| ||
Kraj działania | ||
---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
24 grudnia 1933 | |
Data i miejsce śmierci |
7 października 2008 | |
Biskup diecezjalny sosnowiecki | ||
Okres sprawowania |
1992–2008 | |
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Inkardynacja | ||
Śluby zakonne |
2 września 1955 | |
Prezbiterat |
30 czerwca 1957 | |
Nominacja biskupia |
25 marca 1992 | |
Sakra biskupia |
30 maja 1992 |
Data konsekracji |
30 maja 1992 |
---|---|
Miejscowość |
Sosnowiec |
Miejsce | |
Konsekrator | |
Współkonsekratorzy |
Życiorys
edytujUrodził się 24 grudnia 1933 w Przemyślu jako ósme dziecko Stanisława (zawodowego oficera, a później urzędnika kurii przemyskiej) i Józefy (absolwentki szkoły gospodarczej, zajmującej się wychowywaniem dzieci)[2]. Od 1946 kształcił się w miejscowym Liceum Ogólnokształcącym im. Kazimierza Morawskiego. W 1951 uzyskał świadectwo dojrzałości. W tym samym roku rozpoczął nowicjat w Towarzystwie Salezjańskim[1]. Profesję zakonną złożył w 1952 w Kopcu[1], a śluby wieczyste 2 września 1955 w Krakowie[3]. W latach 1951–1953 odbył studia filozoficzne w Wyższym Seminarium Duchownym Towarzystwa Salezjańskiego w Krakowie, a w latach 1953–1956 studia teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym w Lublinie. 30 czerwca 1957 w archikatedrze św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Lublinie został wyświęcony na prezbitera przez miejscowego biskupa diecezjalnego Piotra Kałwę. W latach 1956–1959 studiował na Wydziale Teologicznym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (Sekcja Pisma św.), uzyskując magisterium z teologii i licencjat z Pisma św. Studia kontynuował w latach 1969–1971 na Wydziale Teologicznym Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie, gdzie w 1971 uzyskał doktorat z teologii na podstawie dysertacji Rozwój idei Boga w Starym Testamencie. Specjalizację uzupełniał na studiach biblistycznych w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie w latach 1971–1974 i we Francuskiej Szkole Biblijnej i Archeologicznej w Jerozolimie w latach 1974–1975[1].
W latach 1969–1971 był kapelanem Zgromadzenia Sióstr od Aniołów w Chylicach. W latach 1975–1981 piastował stanowisko przełożonego wspólnoty salezjanów w Krakowie, a w latach 1982–1986 w Oświęcimiu[3]. W latach 1986–1992 był przełożonym prowincjalnym inspektorii wrocławskiej św. Jana Bosko[1].
W latach 1959–1969 wykładał Pismo św. i języki biblijne w seminarium salezjańskim w Krakowie, w latach 1963–1966 był w nim prefektem studiów, a w latach 1975–1981 rektorem[1]. W latach 1971–1974 pełnił funkcję wychowawcy w Międzynarodowym Instytucie Salezjańskim w Rzymie[3]. Uczestniczył w pracach Komisji Episkopatu Polski ds. Seminariów, w latach 1966–1971 jako sekretarz, a w latach 1976–1991 jako członek[1].
25 marca 1992 został mianowany biskupem diecezjalnym nowo ustanowionej diecezji sosnowieckiej. 30 maja 1992 przyjął święcenia biskupie w katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Sosnowcu i odbył ingres do kościoła katedralnego. Konsekrował go kardynał Józef Glemp, prymas Polski, któremu asystowali kardynał Franciszek Macharski, arcybiskup metropolita krakowski, i Stanisław Nowak, arcybiskup metropolita częstochowski[1]. Na zawołanie biskupie wybrał słowa „Da mihi animas” (Daj mi dusze)[4]. W 1992 powołał kurię biskupią, sąd biskupi, wyższe seminarium duchowne (z siedzibą w Krakowie), diecezjalny Caritas, a w 2000 Centrum Edukacji Młodzieży „Kana”[5], erygował także diecezjalne studium katechetyczne w Sosnowcu i studium teologiczne dla świeckich w Olkuszu[1]. Jako jeden z pierwszych biskupów w Polsce w kurii diecezjalnej utworzył wydział młodzieżowy, a w każdym dekanacie ustanowił księdza odpowiedzialnego za sprawy młodzieży[2]. W latach 2001–2004 przeprowadził I synod diecezjalny, który miał na celu ujednolicenie działalności duszpasterskiej[5] w diecezji powstałej z połączenia części trzech innych jednostek[6]. W 1999 gościł w Sosnowcu papieża Jana Pawła II podczas jego podróży apostolskiej do Polski[4]. Współpracował z przedstawicielami samorządu lokalnego, wykazując apolityczną postawę[2], dwa razy w roku organizował świąteczne spotkania dla samorządowców i działaczy organizacji z terenu diecezji[4]. Ustanowił 9 parafii, konsekrował 47 świątyń, wyświęcił 134 prezbiterów[2].
W strukturach Konferencji Episkopatu Polski był wiceprzewodniczącym Komisji ds. Misji i członkiem Komisji „Iustitia et Pax”[1].
Zmarł w wyniku choroby nowotworowej 7 października 2008 w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. św. Barbary w Sosnowcu[7]. 11 października 2008 został pochowany na placu przy katedrze sosnowieckiej[8].
Odznaczenia, wyróżnienia, upamiętnienie
edytujNadano mu honorowe obywatelstwo Sosnowca (2007)[9], Będzina (2007)[10], Czeladzi (2008)[11], Jaworzna (2008)[12] i gminy Klucze (2003)[13]. Został uhonorowany odznaką „Zasłużony dla Miasta Sosnowca” (2005)[14].
Otrzymał tytuł Kawalera Znaku Polski Walczącej przyznany przez Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej (2000)[15], Order św. Stanisława nadany przez Bractwo Dam i Kawalerów Orderu Świętego Stanisława Biskupa i Męczennika (2003)[16], Buławę Kasztelańską Będzina od starosty powiatu będzińskiego (2005)[17], Kryształowy Laur Umiejętności i Kompetencji za rok 2006[18] przyznany przez Regionalną Izbę Gospodarczą w Katowicach[19] i tytuł Honorowego Członka Towarzystwa Przyjaciół Będzina (2007)[20].
Jego imieniem nazwano ulice w Sosnowcu (2009)[21] i Będzinie (2017)[22].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 144–145. ISBN 83-7052-900-3.
- ↑ a b c d A. Górka: Życiorys ks. bpa Adama Śmigielskiego. zyciezakonne.pl, 2008-10-10. [dostęp 2019-01-06].
- ↑ a b c G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 372. ISBN 83-911554-0-4.
- ↑ a b c J. Kwiecień: Nota biograficzna Adama Śmigielskiego na stronie diecezji sosnowieckiej. diecezja.sosnowiec.pl. [dostęp 2019-01-01].
- ↑ a b M. Trąba: Historia diecezji. diecezja.sosnowiec.pl. [dostęp 2019-01-06].
- ↑ I Synod Diecezji Sosnowieckiej zakończony. ekai.pl, 2004-12-11. [dostęp 2019-01-06].
- ↑ Zmarł biskup sosnowiecki Adam Śmigielski (aktualizacja). ekai.pl, 2008-10-07. [dostęp 2019-01-02].
- ↑ Tysiące wiernych na pogrzebie pierwszego biskupa sosnowieckiego. ekai.pl, 2008-10-11. [dostęp 2019-01-02].
- ↑ Uchwała Nr 146/XI/07 Rady Miejskiej w Sosnowcu. bip.um.sosnowiec.pl, 2007-04-19. [dostęp 2019-01-01].
- ↑ Uchwała Nr XIV/137/2007 Rady Miejskiej w Będzinie. bedzin.bip.info.pl, 2007-09-24. [dostęp 2019-01-01].
- ↑ Uchwała nr XXXIV/441/2008 Rady Miejskiej w Czeladzi. bip.czeladz.pl, 2008-03-27. [dostęp 2019-01-01].
- ↑ Uchwała Nr XXIII/280/2008 Rady Miejskiej w Jaworznie. bip.jaworzno.pl, 2008-06-28. [dostęp 2019-01-01].
- ↑ P. Lorenc. Biskup Śmigielski honorowym obywatelem Gminy Klucze. „Niedziela”. Nr 2/2004 (edycja sosnowiecka). ISSN 0208-872X. [dostęp 2019-01-01].
- ↑ Lista osób wyróżnionych odznaką „Zasłużony dla Miasta Sosnowca”. sosnowiec.pl (arch.). [dostęp 2019-01-06].
- ↑ Bp Śmigielski Kawalerem Znaku Polski Walczącej. ekai.pl, 2000-01-22. [dostęp 2019-01-02].
- ↑ Sosnowiec: bp Śmigielski odznaczony orderem św. Stanisława. ekai.pl, 2003-08-15. [dostęp 2019-01-02].
- ↑ Kasztelańska Buława Będzina dla biskupa sosnowieckiego. ekai.pl, 2005-03-07. [dostęp 2019-01-02].
- ↑ Laureaci A. D. 2006. „Wolny Rynek”, s. 7, luty 2007. Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach. ISSN 1424-610X. [dostęp 2021-03-26].
- ↑ P. Lorenc. Kryształowy Laur Umiejętności i Kompetencji dla bp. Adama Śmigielskiego. „Niedziela”. Nr 6/2007 (edycja sosnowiecka). ISSN 0208-872X. [dostęp 2019-01-06].
- ↑ Honorowi Obywatele Miasta Będzina. towarzystwo.bedzin.pl. [dostęp 2019-01-06].
- ↑ Uchwała Nr 545/XLI/09 Rady Miejskiej w Sosnowcu. bip.um.sosnowiec.pl, 2009-03-26. [dostęp 2016-10-18].
- ↑ Zmiana nazw ulic. bedzin.pl. [dostęp 2018-05-18].
Linki zewnętrzne
edytuj- Nota biograficzna Adama Śmigielskiego na stronie diecezji sosnowieckiej. [dostęp 2019-01-06].
- Adam Śmigielski [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-10-21] (ang.).