8 Kołobrzeski Batalion Saperów
8 Kołobrzeski Batalion Saperów (8 bsap) – samodzielny pododdział wojsk inżynieryjnych ludowego Wojska Polskiego oraz Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej[2].
Odznaka pamiątkowa (2011) | |
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1943 |
Nazwa wyróżniająca |
Kołobrzeski |
Tradycje | |
Rodowód |
3 batalion saperów |
Dowódcy | |
Pierwszy |
mjr Aleksander Buryński |
Obecny |
kmdr por. Waldemar Przygoda |
Organizacja | |
Numer | |
Dyslokacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość | |
Odznaczenia | |
Sformowany na podstawie rozkazu dowódcy 1 Armii Polskiej w ZSRR nr 001 z 1 kwietnia 1944, na bazie istniejącego od 13 sierpnia 1943 korpuśnego 3 batalionu saperów i włączony jako jednostka organiczna do 1 Warszawskiej Brygady Saperów. 1 kwietnia 1944 zmienił nazwę z 3 bsap na 8 bsap. Do skład brygady dołączył w końcu sierpnia 1944 w rejonie Żytomierza.
Za zasługi bojowe w czasie walk batalion otrzymał miano „Kołobrzeski” na podstawie Rozkazu Naczelnego Dowódcy Armii Czerwonej z 18 marca 1945 potwierdzonym Rozkazem Naczelnego Dowódcy WP nr 79/Org. z 4.05.1945. Rozkazem Naczelnego Dowódcy WP nr 130 z 21.06.1946 8 Kołobrzeski batalion saperów został odznaczony Orderem Wojennym Virtuti Militari V kl.
Struktura organizacyjna
edytuj- Etat 012/109[3]
- dowództwo i sztab
- pluton dowodzenia
- 3 x kompania saperów
- 3 x pluton saperów
- drużyna zaopatrzenia
- kwatermistrzostwo
- punkt pomocy medycznej
- lazaret weterynaryjny
- warsztaty i magazyn techniczny
- drużyna gospodarcza
Batalion posiadał:
żołnierzy – 321 (oficerów – 31, podoficerów – 62, szeregowych – 228)
sprzęt:
- miny – 483
Szlak bojowy
edytuj8 bsap przeszedł cały szlak bojowy 1 BSap przez Smoleńszczyznę, przez Białoruś, od Bugu do Wisły, brał udział w walkach o przyczółki na Wiśle w 1944, forsowaniu Wisły w 1945, walkach na Wale Pomorskim, zdobywaniu i rozminowaniu Kołobrzegu, forsowaniu Odry pod Siekierkami, walkach nad Hawelą. Szlak bojowy wyniósł około 3000 km i zakończył w m. Hennigsdorf nad Hawelą[4]. Batalion w walkach frontowych zabezpieczał marsz oddziałów bojowych, rozminowanie i oczyszczanie dróg przemarszu i rejonów postoju i koncentracji, minowanie obrony, wykonywanie przejść w polach minowych własnych i nieprzyjaciela, forsowanie Wisły, Odry, Haweli i licznych kanałów, budowę promów i mostów. Poległo w czasie walk 70 saperów, 160 żołnierzy batalionu zostało wyróżnionych odznaczeniami bojowymi.
Okres powojenny
edytujPo wojnie uczestniczył w rozminowywaniu miast, portów i okolic Gdyni, Gdańska, Oksywia, Babich Dołów, Westerplatte, Obłuża, Lęborka, Wejherowa, Półwyspu Helskiego, Rumi, Dziwnowa, Ustki, Międzyzdrojów. Dzięki rozminowywaniu zapobiegł zniszczeniu siłowni i podstacji energetycznej w Gdyni. W ramach prac na rzecz gospodarki narodowej budował molo na Zalewie Kamieńskim i szkoły w Kołczewie i Dziwnowie. Odbudowywał ratusz w Kamieniu Pomorskim. W ramach akcji rozminowania i oczyszczania jednostka usunęła i zlikwidowała kilkanaście tysięcy min, kilkaset tysięcy różnego rodzaju bomb, pocisków i amunicji, a także zapobiegła zniszczeniu kilkunastu ważnych obiektów[potrzebny przypis]. Batalion uczestniczył w akcjach przeciwlodowych i przeciwpowodziowych, głównie u ujścia Wisły, oraz rozbijaniu zatorów lodowych blokujących porty.
Zgodnie z rozkazem nr 0124/Org Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego z 21 lipca 1946 batalion wyłączony został z 1 BSap i przekazany do dyspozycji Marynarki Wojennej. Jednocześnie przemianowano go na 52 batalion saperów MW i dyslokowano w Wejherowie.
W lipcu 1957 przemianowano batalion na 29 Kołobrzeski batalion saperów MW i zmienił on po raz kolejny garnizon na Dziwnów[5]. W latach pięćdziesiątych XX w. zadania batalionu to głównie rozminowanie terenu i rozbudowa przeciwdesantowa wybrzeża.
30 grudnia 1959, na podstawie Zarządzenia Szefa SG WP nr 138/0rg., 3 batalion piechoty morskiej połączono z 29 Kołobrzeskim batalionem saperów morskich tworząc 3 pułk piechoty morskiej.
Według planów mobilizacyjnych z pułku wyłączano jednak batalion saperów morskich, który rozwijał się do stanu 652 żołnierzy i stawał się jednostką samodzielną. Batalion miał wydzielić na potrzeby pułku kompanię saperów z dwoma plutonami saperów i dwoma plutonami PTG o łącznym stanie osobowym 95 żołnierzy.
Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP nr 011/Org. z 16 stycznia 1963 Dowódca Marynarki Wojennej przekazał dowódcy Pomorskiego Okręgu Wojskowego 3 pułk piechoty morskiej bez batalionu saperów.
26 lipca 1964 batalion otrzymał sztandar ufundowany przez społeczeństwo Ziemi Kamieńskiej[6].
4 maja 1967 na podstawie Rozkazu nr 007/MON przywrócono batalionowi jego historyczną nazwę „8 Kołobrzeski Batalion Saperów”. 9 lutego 1977 zgodnie z Rozkazem Szefa Sztabu Generalnego WP batalion wszedł w skład 8 Flotylli Obrony Wybrzeża.
Na podstawie Decyzji Ministra ON nr 37/MON z 20 marca 1996 8 bsap w Dziwnowie przyjął i kontynuuje tradycje:
- 3 samodzielnego bsap z lat 1943–44,
- 8 Kołobrzeskiego bsap z lat 1944–46,
- 52 Kołobrzeskiego morskiego bsap z lat 1946–57,
- 29 Kołobrzeskiego bsap z lat 1957–67,
ww. Decyzją Minister ON nadał batalionowi miano „Kołobrzeski” oraz ustanowił święto jednostki na 18 marca.
22 czerwca 1997 decyzją Prezydenta RP z 10 kwietnia 1997 8 batalion otrzymał nowy sztandar ufundowany przez społeczeństwo Ziemi Kamieńskiej i Dziwnowskiej[4]. w latach 1996 i 1998 batalion otrzymał miano przodującej jednostki lądowej Marynarki Wojennej.
W 2011 w skład batalionu weszła dotychczas samodzielna 30 kompania chemiczna[5].
Od 2012 8 Kołobrzeski batalion saperów jest pododdziałem, którego przeznaczeniem jest wsparcie inżynieryjne działań jednostek wojskowych wchodzących w skład Flotylli. Zadaniem jednostki jest urządzanie i utrzymanie stanowisk rozładunku oraz załadunku sprzętu i materiałów na okręty oraz ustawianie przeciwdesantowych zapór minowych. Jednostka posiada również możliwości prowadzenia prac fortyfikacyjnych, budowy mostów niskowodnych, rozminowywania terenów i obiektów, a także urządzania przepraw pontonowych oraz desantowych. Batalion posiada także etatowy patrol rozminowania.
Za swoją działalność batalion został wyróżniony m.in. medalem „Za Zasługi dla Marynarki Wojennej” i odznaką „Gryf Pomorski”[4]
-
Odznaka pamiątkowa
(wzór 2011) -
Oznaka rozpoznawcza
(wzór 2012) -
Oznaka rozpoznawcza na mundur polowy
(wzór 2014) -
Proporczyk na beret
(wzór 2013)
Dowódcy batalionu
edytuj- ppor. Przewalski – dca 3 bsap
- mjr Aleksander Buryński – dca 3 bsap (1943 – 1944)
- mjr Karol Jakubiak – dca 3 bsap do czasu przeformowania (1943 – 1944)
- por Zygmunt Jankowski (1943 – 1944)
- mjr Aleksander Dreling (1944-1945) – dowódca 8 bsap[7]:
- mjr Aleksander Kurowuszkin (1946-1947)
- kpt. Stanisław Jotko (1947-1948)
- kpt Stanisław Kożuchowski (1947 – 1948)
- kpt Roman Pytkiewicz (1947 – 1948)
- kmdr por Stanisław Maculewicz (1948 – 1952)
- kmdr por. Bolesław Piotrowicz (1952-1959)
- kmdr ppor Feliks Łokociejewski (1959 – 1961)
- kmdr por. Waldemar Chmielarski (1961-1965)
- kmdr por. Zenon Marciniak (1965 – 1968)
- kmdr por. Alojzy Piotrowski (1968 – 1974)
- kpt. Edward Pająk (1974 – 1975)
- kmdr ppor. Andrzej Fijałkowski (1975 – 1979)
- kmdr por. Bernard Nakraszewicz (1979 – 1985)
- kmdr por. Sylwester Pałosz (1985 – 1989)
- kmdr por. Kornel Walor (1989 – 2002)
- kmdr por. Jerzy Pitucha (2002 – 2006)
- kmdr por. Lucjan Mazur (2006 – 2008)
- kmdr por. Wojciech Chrzanowski (2008 – 2020)
- kmdr por. Waldemar Przygoda (2021-)
Przypisy
edytuj- ↑ Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 38.
- ↑ 8. Batalion Saperów [online], Wojsko-Polskie.pl [dostęp 2021-01-22] (pol.).
- ↑ Malczewski i Polkowski 1970 ↓, s. 154.
- ↑ a b c Krzysztof Komorowski [red.]: Kronika Wojska Polskiego 2006. s. 109.
- ↑ a b 8 Kołobrzeski Batalion Saperów Marynarki Wojennej. s. 7-15.
- ↑ Wojtaszak i Kozłowski 2001 ↓, s. 299.
- ↑ Malczewski i Polkowski 1970 ↓, s. 162.
Bibliografia
edytuj- Franciszek Kaczmarski, Stanisław Soroka: Wojska inżynieryjne LWP w latach 1945–1979. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982. ISBN 83-11-06710-4.
- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945–1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
- Juliusz Malczewski, Roman Polkowski: Wojsko Polskie. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek inżynieryjno-saperskich, drogowych i chemicznych. T. 4. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1970.
- R. Żuchowski [red.]: Sylwetki Saperów. Kolejne pokolenia, wyd. Stowarzyszenie Saperów Polskich, Warszawa 2009. ISBN 978-83-939870-0-0
- Krzysztof Komorowski (red.): Kronika Wojska Polskiego 2006. Warszawa: Fundacja Polonia Militaris, 2007, s. 109. ISSN 1734-2317.
- Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
- Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- 8 Kołobrzeski Batalion Saperów Marynarki Wojennej. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2013. ISBN 978-83-63755-07-2.
- 8 Kołobrzeski Batalion Saperów MW. 8fow.mw.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-12)].
Linki zewnętrzne
edytuj- Strona oficjalna jednostki. 8fow.mw.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-12)].