7 Łużycka Dywizja Piechoty

7 Łużycka Dywizja Piechoty (7 DP) – związek taktyczny piechoty ludowego Wojska Polskiego.

7 Dywizja Piechoty

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1944
Rozformowanie	1956
Nazwa wyróżniająca	Łużycka
Tradycje
Nadanie sztandaru	21 stycznia 1945
Kontynuacja	7 Łużycka DD 7 Pomorska BOW
Dowódcy
Pierwszy	płk Tadeusz Piotrowski
Ostatni	płk Zbigniew Ohanowicz
Działania zbrojne
Operacja łużycka Operacja praska Akcja Wisła
Organizacja
Numer	JW 2812
Dyslokacja	Gliwice Bytom
Rodzaj wojsk	piechota
Podległość	2 Armia WP Śląski Okręg Wojskowy 11 Korpus Piechoty 11 Korpus Armijny
Skład	33 pułk piechoty 35 pułk piechoty 37 pułk piechoty 38 pułk artylerii lekkiej
Odznaczenia

Formowanie dywizji

Dywizja została sformowana w okresie od września do października 1944 w rejonie Krasnegostawu oraz od października do stycznia 1945, rejonie Radzynia Podlaskiego, w składzie 2 Armii WP. Struktura organizacyjna i obsada personalna przedstawiała się następująco:

• Dowództwo 7 Dywizji Piechoty
• 19 pułk piechoty → 31 pułk piechoty → 37 pułk piechoty)
• 20 pułk piechoty → 33 Nyski pułk piechoty
• 21 pułk Piechoty → 35 pułk piechoty
• 38 pułk artylerii lekkiej

W czasie formowania dywizji w jej szeregach doszło do największej dezercji w ludowym Wojsku Polskim. W nocy z 12 na 13 października, w rocznicę bitwy pod Lenino, z szeregów 31 pp zdezerterowało 2 oficerów oraz 665 żołnierzy i podoficerów (26% stanu pułku), na wieść o przegrupowaniu dywizji. W wyniku tego zdarzenia rozformowano 31 pp (numerację 31 w ludowym WP przywrócono dopiero 13 kwietnia 1963), a w jego miejsce sformowano 37 pp i zmieniono dowódcę dywizji.

Marsze i działania bojowe

16 kwietnia 1945 dywizja sforsowała Nysę Łużycką na południe od Rothenburga. Po przełamaniu pierwszej linii obrony niemieckiej dywizja zaległa. 33 pp prowadził ciężkie boje o miejscowości Lodenau i Neusorge. Pod koniec dnia dywizja zdobyła przyczółek szerokości 3 km i głębokości 1 km. 17 kwietnia sytuacja nie uległa zmianie. 18 kwietnia dywizja uzyskała niewielkie sukcesy. W dniach 19-20 kwietnia walczyła o Rietschen i Daubitz. W następnych dniach dywizja wyszła na rubież Tzschelln-Boxberg-Hirschwalde-Sproitz. 24 kwietnia walczyła z niemieckim przeciwnatarciem.

Sztandar dywizji

21 stycznia 1945 w Radzyniu Podlaskim odbyła się ceremonia wręczenia sztandaru 7 DP ufundowanego przez społeczeństwo miasta i powiatu radzyńskiego. Sztandar wręczył dowódca 2 Armii, gen. dyw. Karol Świerczewski.

Opis sztandaru

Płat o wymiarach 95x116 cm, obszyty z jednej strony żółtą frędzlą i z czterech stron obszyty złotym galonem, przymocowany do drzewca za pomocą dziesięciu kółek metalowych. Głowica w kształcie orła wspartego na kuli. Drzewce z jasnego politurowanego drewna. Do drzewca przywiązana wstęga biało-czerwona i wstęga Orderu Czerwonego Sztandaru.

Strona główna

Na czerwonym adamaszku haftowany biało-szarą nicią orzeł. Pod orłem gałązki laurowe i dębowe haftowane żółto-brązową nicią oraz napis: "HONOR I OJCZYZNA".

Strona odwrotna

Na białym adamaszku haftowane żółto-brązową nicią data, gałązki lauru i napis: "11.XI. 1944 7 D.P. DAR POWIATU RADZYŃSKIEGO".

Dywizja w okresie pokoju

Po zakończeniu działań wojennych w składzie 2 Armii WP od 10 czerwca 1945 przystąpiła do ochrony granicy zachodniej na odcinku Mużaków – Kopaczów. Sztab rozlokowano w Lubaniu. Dowództwa pułków stacjonowały w : 33 pp w Mirsku, 35 pp w Zgorzelcu, 37 pp w Bogatyni, 38 pal w Jędrzychowicach. 4 lipca 1945 dekretem Rady Najwyższej ZSRR została odznaczona Orderem Czerwonego Sztandaru. Zgodnie z rozkazem organizacyjnym Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego nr 0305/Org. z 10 listopada 1945 dywizja przeszła na etaty pokojowe. W 1947 część pododdziałów weszła w skład Grupy Operacyjnej "Wisła"

Skład i rozmieszczenie w 1949 (przed przekazaniem z OW IV do OW V)

• Dowództwo 7 Łużyckiej Dywizji Piechoty – Bytom
• 33 Nyski pułk piechoty – Nysa
• 35 pułk piechoty – Tarnowskie Góry
• 37 pułk piechoty – Chorzów
• 38 Łużycki pułk artylerii lekkiej – Koźle
• 10 dywizjon artylerii przeciwpancernej – Tarnowskie Góry
• 18 batalion saperów – Bytom
• 27 kompania łączności – Bytom

W 1951 przeniesiono dywizję na etaty dywizji piechoty typu B "konna mała".

Rozporządzeniem nr 0026/Org. Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 września 1956 7 Łużycka Dywizja Piechoty została przeformowana na 2 Warszawską Dywizję Zmechanizowaną. Sztab dywizji stacjonował w Nysie.

Żołnierze dywizji

Dowódcy dywizji 

• płk Stiepan Pietrowski (25 VIII – 13 IX 1944)
• płk Iosif Mieldier (13 września – 15 października 1944; w polskich źródłach także jako Józef Melder)
• płk Mikołaj Prus-Więckowski (15 X 1944 – 01 VI 1945)
• płk Paweł Jaroszenko (01 VI 1945 – 01 IV 1946)
• gen. bryg. Włodzimierz Kierp (01 IV – 15 VII 1946)
• płk Stefan Szlaszewski (15 VII 1946 – 01 II 1947)
• płk dypl. Jan Kobylański (01 II 1947 – 30 VI 1947)
• gen. bryg. Marian Turkowski (14 VII 1947 – 10 IX 1948)
• ppłk Piotr Grabowski (1948 – 1950)
• ppłk dypl. Jan Szamotulski (1955)
• płk Zbigniew Ohanowicz (1956)

Bibliografia

• Wanda Bigoszewska, Henryk Wiewióra: Sztandary ludowego Wojska Polskiego 1943 – 1974. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1974.
• Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
• Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej, T. 1, Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek piechoty. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
• [red.] Stanisław Stąpor: Organizacja i działania bojowe ludowego Wojska Polskiego w latach 1943-1945. Szkolenie, przegrupowania i działania bojowe 2 Armii WP. Wybór materiałów źródłowych. Tom III. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1965.
• Wiesław Mąsior: Dowódcy dywizji Wojska Polskiego. Profesjonalne Forum Wojskowe. Serwis-militarny.net, 2005. [dostęp 2018-02-05].
• Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.