30 Pułk Piechoty (austro-węgierski)

pułk piechoty cesarskiej i królewskiej Armii

Galicyjski Pułk Piechoty Nr 30 (IR. 30) – pułk piechoty cesarskiej i królewskiej Armii, a wcześniej Cesarstwa Austrii.

Galicyjski Pułk Piechoty Nr 30
Galizisches Infanterieregiment Nr. 30
Historia
Państwo

 Austro-Węgry

Sformowanie

1725

Rozformowanie

1918

Nazwa wyróżniająca

Galicyjski

Tradycje
Święto

3 lutego

Działania zbrojne
I wojna światowa
Organizacja
Dyslokacja

garnizon Lwów

Rodzaj sił zbrojnych

c. i k. Armia

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

11 Dywizja Piechoty

Bitwa pod Oberselk. Obraz olejny na płótnie autorstwa Fritza Allemand
Żołnierze 30 p.p. przed gmachem C. K. VII Gimnazjum we Lwowie w sierpniu 1914
Właściciele i szefowie pułku
FM Carl Fürst de Ligne
FM Laval Graf Nugent
FML Joseph Martini von Nosedo
Kapitan IR. 30 w mundurze służbowym
Kurtka munduru feldfebla IR. 30

Historia pułku

edytuj

Pułk kontynuował tradycje pułku utworzonego w 1725 roku[1].

Podczas wojny polsko-austriackiej w 1809 wchodził w skład Brygady Piechoty Karla Civalarta w Dywizji Piechoty Ludwiga Ferdinanda von Mondeta. Posiadał 3 bataliony a jego dowódcą był Carl Fürst de Ligne[1].

W 1808 roku sztab pułku stacjonował we Lwowie[2], a w 1810 roku w Samborze[3]. W następnym roku sztab został przeniesiony do Stanisławowa[4].

W 1873 roku dowództwo pułku, komenda uzupełnień oraz batalion zapasowy stacjonowały we Lwowie. W latach 1903–1914 dowództwo pułku oraz wszystkie bataliony stacjonowały we Lwowie[1].

W 1914 roku pułk wchodził w skład 22 Brygady Piechoty we Lwowie należącej do 11 Dywizji Piechoty[5].

Okręgiem uzupełnień dla pułku był Lwów na terytorium 11 Korpusu[1].

Skład narodowościowy w 1914 roku 31% – Polacy, 59% – Rusini[6].

Podczas I wojny światowej pułk został przydzielony do armii gen. Hermanna Kövessa von Kövesshaza[7]. Brał udział w walkach z Rosjanami na przełomie 1914 i 1915 roku w Galicji. Żołnierze pułku są pochowani m.in. na cmentarzach wojennych nr: 160 w Tuchowie, 164 w Tuchowie-Wołowej oraz 230 w Dęborzynie.

Jednostka zyskała przydomek pułku „dzieci lwowskich”[8].

Swoje święto pułk obchodził 3 lutego w rocznicę bitwy pod Oberselk stoczonej w 1864 roku, w czasie wojny duńskiej[1].

Kolory pułkowe: szary (hechtgrau), guziki złote.

Właściciele i szefowie pułku

edytuj

Kolejnymi właścicielami i szefami pułku byli:

  • FZM Johann Anton Prie-Turinetti Marchese de Pancaliere (od 1725),
  • FZM Wilhelm von Sachsen-Gotha-Altenburg (1753 – †31 V 1771),
  • FM Carl Fürst de Ligne (1771 – †13 XII 1814),
  • FM Laval Nugent von Westmeath (1815 – †21 VIII 1862),
  • FML Joseph Karl Ignaz Martini von Nosedo (1862 – †28 XII 1868),
  • FZM Joseph von Jablonski del Monte Berico (1869 – †1 II 1876),
  • FZM Joseph von Ringelsheim (1876 - †2 VI 1893),
  • FML Joseph von Watteck (1895 – †22 X 1896),
  • FZM Hans Daniel Matthias von der Schulenburg (1897 – †2 V 1898),
  • FZM Ferdinand Fiedler (1898 – †18 II 1910),
  • generał piechoty Franz Schoedler (od 1910)[1].

Żołnierze pułku

edytuj
Komendanci pułku
  • płk Peter Alfons Fusko von Mathalony (1808[2] – 22 VII 1809 mianowany generałem majorem[9])
  • płk Johann Baptist De Meys (1810[3] – 1812)
  • płk Friedrich Mumthe von Heldenfels (1813 – )
  • płk Anton Edler von Nagy (1873)
  • płk Julian von Krynicki (1876 – 1878 → komendant 37 Brygady Piechoty)
  • płk Antoni von Dylewski (1889 – XII 1893 → komendant 37 Brygady Piechoty)
  • płk Stanisław Ocetkiewicz von Julienhort (XII 1893 – 1 V 1898 → stan spoczynku)
  • płk Wilhelm Schlemüller (1898 – 1901 → komendant 33 Brygady Piechoty)
  • płk Robert Altmann (1901 – 1906 → komendant 23 Brygady Piechoty)
  • płk Karl von Rosner (1906 – 1910 → komendant 51 Brygady Piechoty Obrony Krajowej)
  • płk Hugo Anton Reymann (1910 – 1913 → komendant 20 Brygady Piechoty[1])
  • płk Edmund Edler von Rabl (1913 – 1914[1])
  • płk Alexander Brunfaut (1915 – 1916 → komendant 11 Brygady Piechoty)
  • płk Achilles von Philipovich (1916 – 1917 → komendant 60 Brygady Piechoty)
Oficerowie
  1. Marian Zygmunt Wołodkowicz de Radwan ur. 1 kwietnia 1890, kapitan piechoty rezerwy Wojska Polskiego[10][11].
  2. Zygmunt Szewera (1890–1979), podporucznik piechoty rezerwy Wojska Polskiego, kapitan Armii Krajowej. Jego imię i nazwisko nosi jedna z ulic w Tarnobrzegu[12].

Przypisy

edytuj

Bibliografia

edytuj
  • Militär-Almanach Nr XIX. Schematismus der Kais. Königl. Armée auf das Jahr 1808. Wien: 1808. (niem.).
  • Schematismus der Osterreichisch Kaiserlichen Armée für das Jahr 1810. Wien: 1810. (niem.).
  • Militär-Almanach Nr XXI. Schematismus der Osterreichisch Kaiserlichen Armée für das Jahr 1811. Wien: 1811. (niem.).
  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1873. Wien: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1873. (niem.).
  • Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1895. Wien: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1894. (niem.).
  • Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1900. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1889. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wien: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914.
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wien: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918. (niem.).
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
  • Antonio Schmidt-Brentano: Kaiserliche und k.k. Generale (1618-1815). Wien: Österreichisches Staatsarchiv, 2006.
  • Österreich-Ungarns bewaffnete Macht 1900-1914
  • Austro-Hungarian Land Forces 1848-1918 By Glenn Jewison & Jörg C. Steiner