2 Sudecki Pułk Czołgów

2 Sudecki Pułk Czołgów Średnich (2 pcz) – oddział wojsk pancernych ludowego Wojska Polskiego.

2 Pułk Czołgów
Ilustracja
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1946

Rozformowanie

1989

Nazwa wyróżniająca

Sudecki

Tradycje
Rodowód

2 Sudecka Brygada Pancerna

Kontynuacja

59 Pułk Zmechanizowany

Organizacja
Numer

JW 1657[1][2]

Dyslokacja

Września[3], Opole[a][4]

Rodzaj sił zbrojnych

Wojska lądowe

Rodzaj wojsk

Wojska pancerne

Podległość

Poznański Okręg Wojskowy[3]
10 Sudecka Dywizja Zmechanizowana, 10 Sudecka Dywizja Pancerna

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
Pomnik 2 i 3 Brygady Pancernej w Opolu
Czołg podstawowy pułku -T-55

Historia

edytuj

Pułk powstał 19 marca 1946 w wyniku przeformowania 2 Brygady Pancernej, która wcześniej wchodziła w skład 1 Drezdeńskiego Korpusu Pancernego (Korpus rozformowano w październiku 1945).

W latach 1946–1948 pułk był samodzielną jednostką podporządkowaną bezpośrednio dowódcy Okręgu Wojskowego Poznań. Stacjonował we Wrześni. W kwietniu 1949 pułk włączono w skład 10 Sudeckiej Dywizji Pancernej i przeniesiono do Opola (zajmował koszary przy ul. Niemodlińskiej). W latach 1950–1954 pułk znajdował się w składzie 10 Dywizji Zmechanizowanej (przeformowanej z 10 Dywizji Pancernej), a od 1955 ponownie w składzie 10 Dywizji Pancernej (utworzonej na bazie 10 Dywizji Zmechanizowanej).

Pułk należał do przodujących jednostek zarówno w składzie 10 Dywizji Pancernej, jak i Śląskiego Okręgu Wojskowego. Za wysokie wyniki szkoleniowe był wielokrotnie wyróżniany w rozkazach dowódcy okręgu i ministra ON.

W 1989 roku 2 Pułk Czołgów przekształcono w 59 Pułk Zmechanizowany znajdujący się w składzie 10 Dywizji Zmechanizowanej (powstała na bazie 10 Dywizji Pancernej w ramach reorganizacji wszystkich dywizji pancernych i zmechanizowanych WP na strukturę zunifikowaną).

W momencie przejścia dywizji na strukturę brygadową w 1994 roku pułk został rozformowany.

Struktura organizacyjna i uzbrojenie (1978)

edytuj
  • dowództwo i sztab
  • 5 kompanii czołgów po trzy plutony czołgów - 16 czołgów średnich T-55A[b] w każdej
  • kompania piechoty zmotoryzowanej - 10 transporterów opancerzonych SKOT-2A
  • kompania rozpoznawcza – 7 opancerzonych samochodów rozpoznawczych BRDM-2
  • bateria plot – 4 samobieżne działa [przeciwlotnicze ZSU-23x4 Szyłka
  • kompania saperów – 4 mosty towarzyszące BLG-67, 5 transporterów inżynieryjnych SKOT-Inż.
  • kompania łączności - wozy dowodzenia SKOT R-2 i R-3
  • kompania medyczna
  • kompania remontowa - wozy zabezpieczenia technicznego WZT-2 (na podwoziu czołgu T-55)
  • kompania zaopatrzenia
  • pluton ochrony i regulacji ruchu - 1 czołg T-55AD (dowódcy pułku)
  • pluton chemiczny - opancerzone samochody rozpoznawcze BRDM-2Chem

Podstawowe uzbrojenie pułku: 81 czołgów średnich T-55A, 10 transporterów opancerzonych SKOT-2A, 4 przeciwlotnicze działa samobieżne ZSU-23x4 Szyłka

Żołnierze pułku

edytuj
Dowódcy pułku
  • ppłk Franciszek Sadowski (18.07.1951-26.10.1953)
  • ppłk Paweł Stecki (był w 1956)[5]
  • ppłk Jerzy Góral (1964-1968)
  • ppłk Romuald Adamski
  • mjr dypl. Władysław Saczonek
  • mjr dypl. Marian Robełek (1976-1978)
  • mjr dypl. Zbigniew Owczarek
  • mjr dypl. Andrzej Kowalczyk
Oficerowie
  1. Koszary ul. Niemodlińska
  2. Przykładowy numer na wieży czołgu: 2747

Przypisy

edytuj
  1. Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP nr 053/Org. z 30.03.1946 roku
  2. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
  3. a b Kajetanowicz 2005 ↓, s. 428.
  4. Kajetanowicz 2005 ↓, s. 432.
  5. Nalepa 1992 ↓, s. 84.

Bibliografia

edytuj
  • Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945–1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
  • Edward,Jan Nalepa: Pacyfikacja zbuntowanego miasta. Wojsko Polskie w czerwcu 1956 r. w Poznaniu w świetle dokumentów wojskowych. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1992. ISBN 83-11-07959-5.
  • Paweł Piotrowski: Śląski Okręg Wojskowy: przekształcenia organizacyjne, 1945-1956. Warszawa: Wydawnictwo TRIO: Instytut Pamięci Narodowej, 2003. ISBN 83-88542-53-2.