15 kopiejek – 1 złoty (1832–1841)

15 kopiejek – 1 złoty (1832–1841)dwunominałowa moneta o wartości piętnastu kopiejek i jednocześnie jednego złotego, przygotowana dla Królestwa Kongresowego okresu po powstaniu listopadowym, wprowadzona do obiegu na terenie Królestwa ukazem carskim z 15 października 1832 r., a na terenie całego Imperium Rosyjskiego ukazem z dnia 1 maja 1834 r[1]. Moneta była bita, początkowo w mennicy w Petersburgu, od 1834 r. również w Warszawie, w srebrze, w latach 1832–1841, według rosyjskiego systemu wagowego – zołotnikowego, opartego na funcie rosyjskim[2][3][4].

15 kopiejek – 1 złoty (1832–1841)
Ilustracja
Państwo

 Imperium Rosyjskie

Typ monety

moneta obiegowa

Nominał

15 kopiejek – 1 złoty

Rocznik

1832, 1833, 1834, 1835, 1836, 1837, 1838, 1839, 1840, 1841

Emisja
Mennica

Petersburg, Warszawa

Nakład

23 995 365 sztuk

Data emisji

15 października 1832

Opis fizyczny
Masa

3,1 g

Średnica

19 mm

Materiał

srebro Ag868

Rant

skośnie ząbkowany

Stempel

zwykły

Na tej stronie umieszczono orła cesarstwa rosyjskiego – dwugłowy orzeł z trzema koronami, w prawej łapie trzyma miecz i berło, w lewej jabłko królewskie, na piersi tarcza herbowa ze Św. Jerzym na koniu powalającym smoka, wokół tarczy łańcuch z krzyżem Św. Andrzeja, na skrzydłach orła sześć tarcz z herbami – z lewej strony Kazania, Astrachania, Syberii, z prawej strony Królestwa Polskiego, Krymu i Wielkiego Księstwa Finlandii[5]. Na dole, po obu stronach ogona orła, znajduje się znak kierownika mennicy w Petersburgu Mikołaja Graczowa – litery Н Г (pol. N G), a w przypadku monet bitych w Warszawie znak mennicy – litery M W[6].

Rewers

edytuj

Na tej stronie umieszczono nominał 15, pod nim „КОПѢЕКЪ”, poniżej nominał 1, pod nim „ZŁOTY.”, poniżej rok bicia 1832, 1833, 1834, 1835, 1836, 1837, 1838, 1839, 1840 lub 1841, po roku kropka, a dookoła otokowo napis[6]:

ЧИСТАВО СЕРЕБРА 60¾ ДОЛИ.

Monetę bito w srebrze próby 868, na krążku o średnicy 19 mm, masie 3,1 grama, z rantem skośnie ząbkowanym. Według sprawozdań mennic w latach 1832–1841 w obieg wypuszczono 23 995 365 monet, z czego 6 393 548 sztuk z mennicy w Petersburgu oraz 17 601 817 sztuk z mennicy w Warszawie[3].

Stopień rzadkości poszczególnych roczników i typów monet przedstawiono w tabeli:

Rocznik Znak mennicy Stopień rzadkości Szacowana liczba egzemplarzy Uwagi Zdjęcie
15 kopiejek – 1 złoty 1832 Н Г R[7] 80 001–400 000  
15 kopiejek – 1 złoty 1833 Н Г R[8] 80 001–400 000  
15 kopiejek – 1 złoty 1834 Н Г R3[9] 601–3000   
M W R4[10] 121–600  
15 kopiejek – 1 złoty 1835 Н Г R1[11] 15 001–80 000  
M W R[12] 80 001–400 000  
15 kopiejek – 1 złoty 1836 Н Г R[13] 80 001–400 000  
M W R[14] 80 001–400 000  
15 kopiejek – 1 złoty 1837 Н Г R4[15] 121–600  
M W R1[16] 15 001–80 000  
15 kopiejek – 1 złoty 1838 Н Г R[17] 80 001–400 000  
M W R[17] 80 001–400 000  
15 kopiejek – 1 złoty 1839 Н Г R[18] 80 001–400 000  
M W R[18] 80 001–400 000  
15 kopiejek – 1 złoty 1840 Н Г R[19] 80 001–400 000  
M W R1[19] 15 001–80 000  
15 kopiejek – 1 złoty 1841 Н Г R7[20] 4–6 w niektórych katalogach jako moneta próbna[21]   
M W R3[22] 601–3000  

Ponieważ daty na monecie mieszczą się w latach panowania Mikołaja I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[23].

Liczba znanych odmian łącznie z wszystkich lat bicia wynosi[24]:

  • z mennicy w Petersburgu – 22[25] (z uwzględnieniem wariantów – 29[26])
  • z mennicy w Warszawie – 24[27] (z uwzględnieniem wariantów – 48[28])

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765–1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 135–139, 276–278.
  2. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 8–11.
  3. a b Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 44.
  4. Czesław Kamiński, Edmund Kopicki, Katalog monet polskich 1764–1864, wyd. drugie, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, s. 189–190.
  5. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 6,13.
  6. a b Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88–99.
  7. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  8. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  9. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  10. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  11. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  12. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  13. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  14. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  15. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  16. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  17. a b Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  18. a b Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  19. a b Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  20. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-07].
  21. Czesław Kamiński, Edmund Kopicki, Katalog monet polskich 1764–1864, wyd. drugie, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, s. 239.
  22. Czesław Kamiński, Edmund Kopicki, Katalog monet polskich 1764–1864, wyd. drugie, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, s. 199.
  23. Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, 2003, s. 860,863.
  24. Adam Kuriański, Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, wyd. pierwsze, Warszawa: Multi-Print, 2018, ISBN 978-83-918397-1-3.
  25. Adam Kuriański, Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, wyd. pierwsze, Warszawa: Multi-Print, 2018, s. 215, ISBN 978-83-918397-1-3.
  26. Adam Kuriański, Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, wyd. pierwsze, Warszawa: Multi-Print, 2018, s. 19, ISBN 978-83-918397-1-3.
  27. Adam Kuriański, Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, wyd. pierwsze, Warszawa: Multi-Print, 2018, s. 216, ISBN 978-83-918397-1-3.
  28. Adam Kuriański, Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, wyd. pierwsze, Warszawa: Multi-Print, 2018, s. 37–39, ISBN 978-83-918397-1-3.

Bibliografia

edytuj
  • Kuriański A.:Dwunominałowe monet z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, Multi-Print, Warszawa, 2018, ISBN 978-83-918397-1-3