1454
rok kalendarzowy w XV wieku, zwykły (nieprzestępny)
Rządzący państwami w 1454
Wydarzenia w Polsce
edytuj- Początek wojny trzynastoletniej.
- 3 lutego – Iława i Ostróda wstąpiły do antykrzyżackiego Związku Pruskiego.
- 4 lutego – wybuch powstania antykrzyżackiego w Toruniu; początek wojny trzynastoletniej.
- 5 lutego – Gdańsk: wybuchło powstanie przeciwko Krzyżakom. Zajęto Wielki Młyn na Starym Mieście - wypowiedziano posłuszeństwo Zakonowi.
- 10 lutego – Kazimierz Jagiellończyk poślubił w Krakowie Elżbietę Rakuszankę, córkę Albrechta II Habsburga.
- 11 lutego – Gdańsk: komtur zamkowy Pfersfelder przekazał cały zamek radzie gdańskiej. Skończył się okres panowania Krzyżaków w Gdańsku po 145 latach i 3 miesiącach.
- 12 lutego – Elblążanie opanowali zamek krzyżacki w swoim mieście.
- 21 lutego – król Kazimierz Jagiellończyk kupił od księcia Jana IV księstwo oświęcimskie.
- 6 marca – król Kazimierz IV Jagiellończyk wydał przywilej inkorporacyjny, mocą którego Prusy i Pomorze Gdańskie wcielono do Polski.
- 19 marca – po dwóch latach konfliktu mieszkańcy księstwa oświęcimskiego złożyli hołd Kazimierzowi Jagiellończykowi.
- 22 kwietnia – przedstawiciele szlachty i reprezentanci wszystkich miast pruskich złożyli królowi polskiemu przysięgę wierności na ręce biskupa Andrzeja z Bnina, oprócz biskupów pruskich którzy odłożyli złożenie przysięgi do czasu przybycia do prowincji pruskich króla Kazimierza Jagiellończyka[1].
- 1 maja-8 maja – w Łęczycy obradował sejm walny[2].
- 9 czerwca – Elblążanie na opanowanym zamku krzyżackim składają hołd królowi Kazimierzowi Jagiellończykowi.
- 16 czerwca – Gdańsk uzyskał wielki przywilej podporządkowujący Głównemu Miastu, Osiek, Młode i Stare Miasto oraz uzyskał monopol wyłączności praw miejskich w promieniu 5 mil (tj. 30-40 km) i gwarancję, że na tym obszarze nie będzie zbudowany żaden zamek.
- 15 września – Kazimierz Jagiellończyk wydał przywilej cerekwicki.
- 18 września – wojna trzynastoletnia: zwycięstwo wojsk krzyżackich w bitwie pod Chojnicami.
- 9 października - wojna trzynastoletnia: układ w Malborku pomiędzy władzami Zakonu a krzyżackimi wojskami najemnymi[3].
- październik - krzyżackie wojska zaciężne zdobyły zamek w Kurzętniku nad Drwęcą
- 12 listopada – Kazimierz Jagiellończyk wydał w Nieszawie statut, na mocy którego wszelkie ważne decyzje państwowe były uzależnione od szlacheckich sejmików (Statuty nieszawskie).
- Gdańsk przystąpił do wojny trzynastoletniej po stronie Królestwa Polskiego.
- Wąchock otrzymał prawa miejskie.
- obradował Sejm Wielkiego Księstwa Litewskiego w Brześciu[4].
Wydarzenia na świecie
edytuj- 9 kwietnia – Mediolan i Wenecja zawarły pokój w Lodi.
Urodzili się
edytuj- 9 marca – Amerigo Vespucci, włoski podróżnik i odkrywca (zm. 1512)
- 28 maja lub 29 maja – Bogusław X Wielki, książę szczeciński, słupski i wołogojski (zm. 1532)
- Data dzienna nieznana:
- Katarzyna Cornaro – ostatnia panująca królowa Cypru (zm. 1510)
- Aleksy Skantarios Komnen – książę trapezuncki (zm. 1463)
Zmarli
edytuj- 4 marca – Hynek Krušina z Lichtenburka, czeski szlachcic i dowódca husycki (ur. 1392)
- 20 lipca – Jan II, król Kastylii i Leónu (ur. 1405)
- 18 września – Rudolf, książę żagański (ur. ok. 1414)
Przypisy
edytuj- ↑ Ks. Jan Korytowski: Dzieje prymasów Polski. Poznań 002, tom VII, s. 34.
- ↑ Wojciech Fałkowski, Rok trzech sejmów: tenże, Pierwsze stulecie Jagiellonów, Kraków 2017, s. 294.
- ↑ Marian Biskup, Trzynastoletnia wojna z Zakonem krzyżackim, s. 293-294.
- ↑ Andrzej Rachuba, Wielkie Księstwo Litewskie w systemie parlamentarnym Rzeczypospolitej w latach 1569-1763, Warszawa 2002, s. 22.
