(25143) Itokawa
(25143) Itokawa – planetoida z grupy Apolla należąca do obiektów NEO i zaliczana do PHA[2].
| |
| Odkrywca | |
|---|---|
| Data odkrycia |
26 września 1998[1] |
| Numer kolejny |
25143 |
| Oznaczenie tymczasowe |
1998 SF36 |
| Charakterystyka orbity (2022-08-09) | |
| Przynależność obiektu |
|
| Półoś wielka | |
| Mimośród |
0,2801[1] |
| Peryhelium | |
| Aphelium | |
| Okres obiegu wokół Słońca |
1 rok 191 dni 7[1] godzin |
| Średnia prędkość |
25,37 km/s |
| Inklinacja |
1,62[1]° |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Średnica |
0,535×0,294×0,209[1] km |
| Masa |
3,51±0,7×1010 kg |
| Średnia gęstość |
1,9±0,13[1] g/cm3 |
| Okres obrotu | |
| Albedo |
0,53 |
| Jasność absolutna | |
| Typ spektralny | |
| Średnia temperatura powierzchni |
~206 K |
| Satelity naturalne |
brak |
Odkrycie
edytujPlanetoida została odkryta 26 września 1998 w programie LINEAR.
Obiekt ten nazwano na cześć Hideo Itokawy, japońskiego specjalisty od techniki rakietowej. Przed nadaniem nazwy planetoida nosiła oznaczenie (25143) 1998 SF36.
Orbita
edytujOrbita (25143) Itokawa jest nachylona do płaszczyzny ekliptyki pod kątem 1,62°. Na jeden obieg wokół Słońca ciało to potrzebuje 1 rok i 191 dni, krążąc w średniej odległości 1,32 j.a. od Słońca[1]. Średnia prędkość orbitalna tej planetoidy to 25,37 km/s.
Właściwości fizyczne
edytuj
Itokawa ma nieregularny, owalny kształt, jego rozmiary to 535×294×209 m. Planetoida ta ma albedo 0,53, jej jasność absolutna wynosi około 19,26m. Obraca się ona raz na 12 godzin i 8 minut wokół własnej osi.
Powierzchnia (25143) Itokawy zawiera przede wszystkim krzemiany; planetoida ta zalicza się do typu S. Na tym małym obiekcie możemy dostrzec wiele większych lub mniejszych kamieni i głazów, miejsc równinnych – podobnych do mórz księżycowych – i obszarów wyżynnych, na których dominują kilkunastometrowe wzniesienia. Widoczne są także liczne małe kratery.
Eksploracja
edytujW sierpniu 2005 roku japońska sonda kosmiczna Hayabusa dotarła do tej planetoidy, stając się jej sztucznym satelitą i przeprowadzając jej badania. Sonda dwukrotnie wylądowała na jej powierzchni (20 i 26 listopada 2005). Dokonano także próby pobrania próbek gruntu, które jednak zakończyły się niepowodzeniem, ze względu na problemy techniczne w trakcie obu lądowań. Naukowcy mieli nadzieję, że mimo to do urządzenia pobierającego próbki dostało się nieco pyłu w trakcie manewrów sondy, nie było jednak co do tego pewności. Kapsuła powrotna sondy wylądowała pomyślnie 13 czerwca 2010 w Australii, kończąc trwającą 7 lat misję[3]. 16 listopada 2010 Japońska Agencja Eksploracji Aerokosmicznej potwierdziło, że około 1500 drobinek materii znalezionych w pojemniku pochodzi z planetoidy[4].
Formacje geologiczne na powierzchni (25143) Itokawa
edytujRegiony
edytuj| Region | Nazwa pochodzi od |
|---|---|
| Arcoona Regio | Arcoona, Australia |
| LINEAR Regio | Lincoln Near-Earth Asteroid Research |
| MUSES-C Regio | MUSES-C, nazwa sondy Hayabusa |
| Ohsumi Regio | półwysep Ōsumi (również nazwa pierwszego satelity japońskiego) |
| Sagamihara Regio | Sagamihara, miasto w Japonii, gdzie znajduje się Institute of Space and Astronautical Science (Instytut Badań Kosmicznych i Astronautycznych). |
| Uchinoura Regio | Uchinoura, miasto w Japonii (obecnie część Kimotsuki), siedziba Uchinoura Space Center (Centrum Kosmiczne Uchinoura), miejsce startu sondy Hayabusa |
| Yoshinobu Regio | miejsce startu, kosmodrom Tanegashima, Japonia. |
Kratery
edytuj| Krater | Nazwa pochodzi od |
|---|---|
| Catalina | Catalina Observatory (Catalina Sky Survey) |
| Fuchinobe | Fuchinobe w Sagamihara, Japonia |
| Gando | Gando, Wyspy Kanaryjskie |
| Hammaguira | kosmodrom Centre interarmées d'essais d'engins spéciaux, Hammaghir |
| Kamisunagawa | Kamisunagawa, Hokkaido |
| Kamoi | Kamoi, Jokohama |
| Komaba | Komaba w Meguro |
| Laurel | Laurel, Maryland |
| Miyabaru | radar w Uchinoura Space Center w Japonii |
| San Marco | platforma San Marco, która rozpoczęła włoski program kosmiczny |
Naukowcy, pracujący w zespole „Hayabusa”, używają także roboczych nazw dla innych mniejszych formacji na Itokawie, które nie są jednak zatwierdzone oficjalnie przez IAU: [1] [2]
![[1]](http://www.isas.jaxa.jp/e/snews/2006/image/0602/b/08.jpg){kind=link}
![[2]](http://www.isas.jaxa.jp/e/snews/2006/image/0602/b/09.jpg){kind=link}
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o (25143) Itokawa w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.) [dostęp 2022-10-05]
- ↑ List Of The Potentially Hazardous Asteroids (PHAs). IAU Minor Planet Center. [dostęp 2010-11-30]. (ang.).
- ↑ Rozpoczęto wydobywanie zebranych przez sondę Hayabusa cząstek pyłu. „Astronomia. Przegląd Wiadomości Astronomicznych”, s. 56, 2010.
- ↑ Asahi Shimbun: Asteroid dust confirmed in space probe (ang.)
Bibliografia
edytuj- (25143) Itokawa w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
- (25143) Itokawa w bazie Minor Planet Center (ang.)
Linki zewnętrzne
edytuj- Diagram orbity (25143) Itokawa w bazie Jet Propulsion Laboratory (ang.)
- Informacje i zdjęcia [3] (ang.)
- Hayabusa (Muses-C) (ang.)
- USGS: Itokawa nomenclature (ang.)
- Obraz stereoskopowy planetoidy (25143) Itokawa w serwisie APOD: Astronomiczne zdjęcie dnia