Żłobik (Corallorhiza Gagnebin) – rodzaj roślin należący do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Należy do niego 11 gatunków[4]. Rośliny te występują w strefie umiarkowanej półkuli północnej oraz na obszarach górskich na południe od niej sięgając po Amerykę Centralną i Himalaje[4][5]. Rodzaj najbardziej zróżnicowany jest w Ameryce Północnej, gdzie rosną wszystkie gatunki[6]. Jeden gatunek występuje także w Azji i Europie[6], w tym także w Polsceżłobik koralowy C. trifida[7].

Żłobik
Ilustracja
Żłobik koralowy
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

storczykowate

Podrodzina

epidendronowe

Rodzaj

żłobik

Nazwa systematyczna
Corallorhiza Gagnebin
Acta Helv. Phys.-Math. 2: 61. Feb 1755
Typ nomenklatoryczny

Corallorhiza trifida Châtel.[3]

Synonimy
  • Cladorhiza Raf.
  • Corallorrhiza Châtel.
  • Rhizocorallon Gagnebin[4]

Morfologia

edytuj
Pokrój
Bezzieleniowe, myko-heterotroficzne byliny, o pędach pozbawionych korzeni, pod ziemią wykształconych w postaci gęsto rozgałęzionego kłącza pokrytego drobnymi łuskami, nad ziemią z bezlistną, nagą i prosto wzniesioną łodygą barwy żółtawozielonej, brązowawej lub fioletowej[8].
Kwiaty
Zebrane w liczbie od dwóch do ponad 40 w gęsty lub luźny, groniasty kwiatostan. Kwiatostan wspierają 3–4 podsadki, zredukowane do rurkowatych pochew. Okwiat zamknięty lub z listkami rozpostartymi, na końcach zaostrzonymi lub tępymi. Warżka szerokoowalna, zwężona u nasady, po bokach często z dwiema klapkami. Prętosłup wygięty ku warżce, z czterema pyłkowinami[8].
Owoce
Zwisające, eliptyczne lub jajowate, trójkanciaste torebki[8].

Systematyka

edytuj
Pozycja systematyczna

Jeden z siedmiu rodzajów plemienia Calypsoeae w obrębie podrodziny epidendronowych (Epidendroideae) z rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Storczykowate są kladem bazalnym w rzędzie szparagowców Asparagales w obrębie jednoliściennych[2][9].

Wykaz gatunków[4]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-08-05] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-08-05].
  4. a b c d Corallorhiza Gagnebin. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-06-19].
  5. Xinqi Chen, Stephan W. Gale & Phillip J. Cribb: Corallorhiza Gagnebin. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-06-19].
  6. a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 339, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 62, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. a b c Lawrence K. Magrath & John V. Freudenstein: Corallorhiza Gagnebin. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-06-19].
  9. Florida Museum of Natural History: Orchid Tree: a phylogeny of epiphytes (mostly) on the tree of life. [dostęp 2010-08-05]. (ang.).