Łątka jeziorna, oczobarwnica jeziorna (Erythromma lindenii) – gatunek ciepłolubnej ważki z rodziny łątkowatych (Coenagrionidae). Polska nazwa rodzajowa łątka jest pozostałością dawnej klasyfikacji w rodzaju Coenagrion. Po przeniesieniu gatunku do rodzaju Erythromma nadano jej polską nazwę oczobarwnica. Wcześniej była jeszcze zaliczana do rodzaju Cercion. Nazwę łątka jeziorna wprowadził dr Rafał Bernard.

Łątka jeziorna
Erythromma lindenii
(Sélys, 1840)
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

uskrzydlone

Rząd

ważki

Podrząd

ważki równoskrzydłe

Rodzina

łątkowate

Rodzaj

Erythromma

Gatunek

łątka jeziorna

Synonimy
  • Agrion lindenii Selys, 1840[1]
  • Cercion lindenii (Sélys, 1840)
  • Coenagrion lindenii (Sélys, 1840)
  • Cercion nigripes Navás, 1923[1]
  • Cercion exilis Navás, 1924[1]
  • Agrion zernyi Schmidt, 1938[1]
  • Cercion lacustre Beutler, 1985[1]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Długość ciała sięga 35 mm, rozpiętość skrzydeł 44 mm. Osobniki dorosłe (imagines) latają od czerwca do października[3]. Ubarwienie samców niebiesko-czarne, samic zielonkawo-czarne. Samce mają intensywnie niebieskie oczy oraz duże, cęgowato zakrzywione górne przydatki.

Łątka jeziorna jest gatunkiem licznie występującym w krajach basenu śródziemnomorskiego i Europy południowo-wschodniej. Najdalej na wschód stwierdzono ją w Iranie[2]. Zasięg jej występowania stopniowo rozszerza się na północ[2]. W Polsce po raz pierwszy stwierdzona w sierpniu 1992 roku na dwóch jeziorach położonych kilkanaście kilometrów na zachód od Wronek (woj. wielkopolskie)[4]. Był to pierwszy od ponad 60 lat nowo odkryty w Polsce gatunek ważki[4][5]. Przypuszczalnie występowała tu dużo wcześniej, a przewędrowała tu z Brandenburgii, gdzie występuje izolowana reliktowa populacja tego gatunku[5]. Do tej pory na terenie Polski stwierdzono jej obecność w kilkudziesięciu jeziorach w środkowej i północnej części kraju. Zasiedla jeziora ze strefą elodeidów (roślin wodnych) wylegających na powierzchnię[3], np. Myriophyllum (wywłócznik). Preferuje zbiorniki duże, dobrze natlenione[2].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-04-05. [dostęp 2022-04-07]. (ang.).
  2. a b c d Erythromma lindenii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. a b Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix – Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239. 
  4. a b R. Bernard. Cercion lindenii (Selys), a new species for the fauna of Poland (Zygoptera: Coenagrionidae). „Notulae Odonatologicae”. 4 (2), s. 21–23, 1993. 
  5. a b R. Bernard. Wstępne dane o rozmieszczeniu i ekologii Cercion lindenii (Selys, 1840) (Odonata, Coenagrionidae) w Polsce. „Wiadomości Entomologiczne”. 14 (1), s. 11–19, 1995.