Zbigniew Specylak
Zbigniew Edward Specylak-Skrzypecki ps. „Tur 2” (ur. 13 października 1912 we Lwowie, zm. 27 kwietnia 1978 we Wrocławiu) – oficer artylerii Wojska Polskiego, cichociemny, oficer Armii Krajowej, inżynier.
 kapitan artylerii
| |
| Data i miejsce urodzenia |
13 października 1912 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
27 kwietnia 1978 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1933–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys
edytujBył absolwentem Szkoły Podchorążych Artylerii w Toruniu. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z dniem 15 października 1936 i 89. lokatą w korpusie oficerów artylerii[1][2]. Pełnił służbę w 3 pułku artylerii lekkiej w Zamościu na stanowisku dowódcy plutonu w 1. baterii[3].
W kampanii wrześniowej 1939 walczył na stanowisku oficera ogniowego 1. baterii 42 dywizjonu artylerii lekkiej[4]. Został ciężko ranny podczas obrony Lwowa. Po wyleczeniu włączył się do antysowieckiej konspiracji, za co został aresztowany 24 marca 1940 roku przez NKWD i wywieziony do łagru na Ziemi Franciszka Józefa. Po ogłoszeniu amnestii trafił do Armii Andersa, z którą opuścił Związek Radziecki. Był oficerem zwiadu w 7 pułku artylerii ciężkiej. Później zgłosił się na szkolenie dla cichociemnych.
W okupowanej Polsce wylądował 31 lipca 1944 roku. Na godzinę przed wybuchem powstania warszawskiego zameldował się w punkcie kontaktowym. Walczył najpierw w zgrupowaniu „Sławbora”, a następnie jako dowódca 1 batalionu Zgrupowania „Kryska”. Ciężko ranny 13 września 1944 roku po ostrzelaniu przez niemiecki czołg domu przy ul. Solec 1. Wraz z innymi rannymi był ewakuowany przez Wisłę na Pragę. Podczas przeprawy nadmiernie obciążony ponton został ostrzelany przez Niemców i podziurawiony przylgnął do przęsła wysadzonego mostu Poniatowskiego. Dopiero po dwóch dniach z praskiego brzegu Wisły przyszła pomoc. „Tur” trafił natychmiast do szpitala, gdzie przeszedł m.in. trepanację czaszki.
W 1949 roku aresztowany pod zarzutem organizowania nielegalnych przerzutów przez granicę. Po zwolnieniu osiedlił się z żoną we Wrocławiu, gdzie ukończył studia inżynierskie i pracował w przedsiębiorstwach państwowych m.in. w Elektromontażu.
Za wojenne zasługi odznaczony m.in. orderem Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych.
Przypisy
edytuj- ↑ Rybka i Stepan 2004 ↓.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 197.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 723.
- ↑ Zarzycki 2005 ↓, s. 98.
Bibliografia
edytuj- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Jan Szatsznajder, Cichociemni. Z Polski do Polski, Wrocław: Krajowa Agencja Wydawnicza RSW, 1985, ISBN 83-03-01001-8.
- Z żałobnej karty. Zbigniew Specylak-Skrzypecki. „Biuletyn”. Nr 34, s. 99, Czerwiec 1978. Koło Lwowian w Londynie.
- Piotr Zarzycki. Artyleria w obronie Lwowa w roku 1939. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2 (207), 2005. Warszawa: Wojskowe Biuro Badań Historycznych. ISSN 1640-6281.