Zabłocie (gmina w województwie krakowskim)

dawna gmina wiejska

Zabłocie – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1934–1940 i 1945–1954 w województwie krakowskim (dzisiejsze woj. małopolskie). Siedzibą władz gminy było Zabłocie (obecnie dzielnica Żywca), a w latach 1950–1954 – Żywiec.

Zabłocie
gmina wiejska
1934–1940, 1945–1954[1]
Ilustracja
Dworzec w Zabłociu
Państwo

 Polska

Województwo

1920-39: krakowskie
1945–54: krakowskie

Powiat

żywiecki

Data powstania

1 sierpnia 1934

Data likwidacji

29 września 1954

Siedziba

1934-50: Zabłocie
1950–54: Żywiec

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

6–7

brak współrzędnych

Historia

edytuj

Gmina zbiorowa Zabłocie została utworzona 1 sierpnia 1934 roku w powiecie żywieckim w woj. krakowskim z dotychczasowych jednostkowych gmin wiejskich: Leśna, Lipowa, Ostre, Radziechowy, Sienna, Słotwina i Zabłocie[2]. 15 września gminy te przekształcono w 7 gromad (sołectw) gminy Zabłocie[3].

Podczas wojny wcielona do III Rzeszy (Powiat Saybusch)[4]. 30 listopada 1940 gminę Zabłocie zniesiono, a z większości jego obszaru (Lipowa, Leśna, Ostre, Sienna i Słotwina) utworzono nową gminę Lipowa; jedynie Radziechowy włączono do gminy Cięcina, a samo Zabłocie włączono do Żywca. Gmina Lipowa przetrwała zaledwie siedem miesięcy, bo już 1 lipca 1941 włączono ją do gminy Łodygowice[5][6].

Po wojnie powrócono do stanu sprzed wojny, rekatywując tym samym gminę Zabłocie w jej oryginalnych granicach granic; gmina powróciła do powiatu żywieckiego w województwie krakowskim[7]. 1 stycznia 1950 roku z gminy Zabłocie wyłączono jej siedzibę – gromadę Zabłocie – i włączono ją do Żywca, przez co Żywiec został formalnie siedzibą władz gminy[8]. Według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku gmina Zabłocie składała się już zatem z 6 gromad: Leśna, Lipowa, Ostre, Radziechowy, Sienna i Słotwina[9].

Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[10][11].

Osobny artykuł: Radziechowy (gromada).
Osobny artykuł: Cięcina (gromada).

Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[12], a jej dawny obszar znalazł się w granicach trzech gmin[13]:

Przypisy

edytuj
  1. W czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Dz.U. z 1934 r. nr 69, poz. 645
  3. Krakowski Dziennik Wojewódzki. 1934, nr 19, poz. 149
  4. Landkreis Saybusch [online], territorial.de [dostęp 2024-11-10].
  5. Amtsbezirk Lodygowitz [online], www.territorial.de [dostęp 2024-11-10].
  6. Amtliches Gemeindeverzeichnis für das Grossdeutsche Reich auf Grund der Volkszählung 1939. Berlin : P. Schmidt, 1944.
  7. Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8
  8. Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 22
  9. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  10. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  11. Uchwała Nr 32/IV/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu żywieckiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 17 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 29 listopada 1954 r., Nr. 11, Poz. 50).
  12. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  13. Uchwała Nr XVIII/92/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie krakowskim oraz ustalenia siedzib gminnych rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie z dnia 8 grudnia 1972 Nr 18, poz. 268)