Wikipedia:Strona ujednoznaczniająca

Ta strona opisuje zalecenie edycyjne polskojęzycznej Wikipedii. Podaje rozwiązania problemów i niejasności pojawiających się przy pracy nad artykułami, a jej celem jest zapewnienie poprawności i jednolitości tekstu artykułów. Każda zmiana tego zalecenia powinna być poprzedzona dyskusją i odzwierciedlać osiągnięty w niej konsensus. W przypadku wątpliwości przejdź na stronę dyskusji.

Skocz poniżej nawigacji.

Pięć filarów Wikipedii

Zasady Wikipedii

Ochrona stron

Zalecenia edycyjne

Encyklopedyczność (kryteria)

Strona ujednoznaczniająca (potocznie disambig, od ang. disambiguation page) – strona Wikipedii, która zawiera linki (odnośniki) do stron precyzujących poszczególne znaczenia danego hasła. Dla przykładu, słowo „Uran” oznacza planetę, ale także pierwiastek i greckiego boga. Ponieważ są to zupełnie różne rzeczy, informacje o nich powinny się znaleźć w trzech różnych artykułach. Czytelnicy lub autorzy artykułów na temat chemii lub mitologii greckiej mogą jednak być nieświadomi tego, że istnieje jakiś „inny” Uran, albo nie wiedzieć, pod jakim tytułem jest artykuł o nim – dlatego stworzono strony ujednoznaczniające.

Tworzenie strony ujednoznaczniającej

Strona ujednoznaczniająca może mieć tytuł, który:

jest nazwą wspólną dla wszystkich artykułów, np. splot
w przypadku istnienia hasła o dominującym znaczeniu^[a] jest nazwą złożoną z nazwy hasła i ciągu znaków „(ujednoznacznienie)”, np. Uran (ujednoznacznienie).

Stronę ujednoznaczniającą otrzymujemy poprzez wstawienie szablonu {{Ujednoznacznienie}} i wpisanie linków (odnośników) do wybranych stron.

Na stronie ujednoznaczniającej umieszcza się linki do artykułów:

istniejących w polskojęzycznej Wikipedii
lub nieistniejących (tzw. czerwone linki) pod warunkiem, że hasło jest encyklopedyczne, a więc artykuł może powstać^[b]^[c].

Ogólny schemat strony ujednoznaczniającej jest następujący:

{{ujednoznacznienie}}
* wpis1
* wpis2
* ...


== Zobacz też ==
* wpis3
* wpis4
* ...

Stronę zawierającą wiele wpisów można dla porządku podzielić na sekcje. Sekcja „Zobacz też” jest opcjonalna i powinna zawierać hasła kojarzące się z danym hasłem, ale niebędące znaczeniami ujednoznacznianego słowa. Sekcja ta powinna zawsze być ostatnią na stronie (ale przed sekcją „Przypisy”, zob. WP:IDEAŁ#Kolejność i wymagalność sekcji końcowych). Przykładowo dla strony Tygrys (ujednoznacznienie), w głównej sekcji (bez tytułu) powinny się znaleźć hasła takie jak: Tygrys, PzKpfw VI Tiger, Tygrys (rzeka), natomiast w „Zobacz też” mogłoby się znaleźć hasło Bocja tygrysia, które kojarzy się luźno z tygrysem, ale na pewno nie jest jednym ze znaczeń słowa tygrys.

Każdy wpis powinien być w formacie:

* [[tytuł strony]] (opcjonalnie nazwa w języku obcym lub podobna) – krótka definicja

lub

* [[tytuł strony|skrócony tytuł strony]] (opcjonalnie nazwa w języku obcym lub podobna) – krótka definicja

lub

* [[tytuł strony]] (opcjonalnie nazwa w języku obcym lub podobna)

Opis hasła (krótka definicja) powinien być oddzielony od linku myślnikiem – nie należy stosować przecinków ani opisów w formie zdań, w których link jest tylko jednym z elementów. Jako myślnik należy stosować półpauzę (–) z zestawu znaków Unicode (wystarczy kliknąć na dany znak w polu pod oknem edycji hasła), ewentualnie encję HTML: – (daje –). Opcjonalna nazwa hasła w języku obcym lub podobne wyjaśnienie powinny być podane w nawiasach okrągłych. Przykład użycia:

* [[gmina Alba (Illinois)|Alba]] ([[język angielski|ang.]]  ''Alba Township'') – gmina w stanie [[Illinois]], w hrabstwie [[hrabstwo Henry (Illinois)|Henry]]

Tytuły artykułów i strony ujednoznaczniającej

Tytuł strony powinien być zgodny z następującą konwencją: Załóżmy, że napisaliśmy hasło Terefere. Jeśli okaże się, że nazwę „Terefere” noszą rzeka, miasto i szczyt, robimy stronę ujednoznaczniającą Terefere i na niej linki do Terefere (rzeka), Terefere (miasto) i Terefere (szczyt). Uściślenie w nawiasie powinno być jak najogólniejsze; dopiero jeżeli się okaże, że są 2 miasta o nazwie Terefere, znajdujące się na przykład w Kanadzie i w Meksyku, to zamiast Terefere (miasto) należy użyć precyzyjniejszych tytułów Terefere (miasto w Kanadzie) i Terefere (miasto w Meksyku), oba z linkami na stronie Terefere.

Nie tworzy się haseł z przecinkami, myślnikami itp. w nazwie, lecz z nawiasami.

Oczywiście zdarzają się wyjątki, gdy słowo jest synonimem innego, mimo że ma odmienne brzmienie, jak w wymienionym wyżej przykładzie czołgu PzKpfw VI Tiger, który jest również określany spolszczoną nazwą Tygrys. W takim wypadku tytuł strony to PzKpfw VI Tiger, a nie Tygrys (czołg), ponieważ to PzKpfw VI Tiger jest nazwą oficjalną.

Przykładowa strona ujednoznaczniająca dla Terefere powinna więc być napisana w taki sposób:

{{Ujednoznacznienie}}
* [[Terefere (rzeka)|Terefere]] – rzeka w Rosji
* [[Terefere (miasto w Meksyku)|Terefere]] – miasto w Meksyku
* [[Terefere (miasto w Kanadzie)|Terefere]] – miasto w Kanadzie
* [[Terefere (szczyt)|Terefere]] – szczyt w Andach

Kategoryzacja i interwiki

Na stronie ujednoznaczniającej nie wstawiamy kategorii. Kategoryzujemy jedynie hasła, do których linki znajdują się na stronie ujednoznaczniającej. Możemy za to wstawić (za pośrednictwem Wikidanych) odnośniki do haseł w innych Wikipediach, będących analogicznymi stronami ujednoznaczniającymi. Jednakże ze względu na to, że homonimy w języku polskim (np. zamek (ujednoznacznienie)) nie muszą być identyczne z odpowiednikami w obcych językach castle (disambiguation), trzeba być bardzo ostrożnym przy ich wstawianiu (zobacz też indyk i turkey).

Linki do stron ujednoznaczniających

Należy unikać wstawiania linków do stron ujednoznaczniających; link powinien kierować do artykułu o właściwym znaczeniu.

Przykład:

Źle: W Polsce wydobywa się [[węgiel]] → W Polsce wydobywa się węgiel.
Dobrze: W Polsce wydobywa się [[Węgle kopalne|węgiel]] → W Polsce wydobywa się węgiel.

W miarę możliwości należy poprawiać zauważone linki do stron ujednoznaczniających w artykule. Warto w preferencjach konta włączyć sobie gadżet „Kolorowanie linków wewnętrznych do stron ujednoznaczniających”, dzięki czemu linki te można łatwo odróżnić od linków do normalnych artykułów. Ich wyłapanie i naprawę ułatwia też inny gadżet – disFixer.

Używanie szablonu „Inne znaczenia”

Takie rozwiązanie jak opisane powyżej używane jest w przypadkach, kiedy nie ma dominującego znaczenia słowa. W pozostałych przypadkach na stronie ze słowem o dominującym znaczeniu wstawiamy szablon {{Inne znaczenia}}:

bez parametrów – zobacz np. Uran, atom
lub z opisem i odnośnikiem do strony ujednoznaczniającej – zobacz np. Mars, zamek

Szablon ten wstawia się w sposób następujący:

Gdy wstawimy szablon bez parametrów:

{{Inne znaczenia}}

uzyskamy:

Gdy wstawimy szablon z opisem, czego dotyczy artykuł:

{{Inne znaczenia|abcde}}

uzyskamy:

Gdy wstawimy szablon z odnośnikiem do strony ujednoznaczniającej:

{{Inne znaczenia|abcde|[[abcde (ujednoznacznienie)]]}}

uzyskamy:

Gdy wstawimy szablon z odnośnikiem do strony ujednoznaczniającej i opisem:

{{Inne znaczenia|abcde|[[Abcde (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}}

uzyskamy:

lub

{{Inne znaczenia|abcde jako coś-tam|[[Abcde (ujednoznacznienie)|inne znaczenia słowa „abcde”]]}}

uzyskamy:

Można też użyć szablonu w taki sposób:

{{Inne znaczenia|2=[[abcde]]}}

uzyskamy:

lub

{{Inne znaczenia|2=[[abcde1]], [[abcde2]]}}

uzyskamy:

lub

{{Inne znaczenia|2=[[abcde (ujednoznacznienie)|inne znaczenia dla „abcde”]]}}

uzyskamy:

UWAGA!

Gdy dana nazwa dotyczy tylko dwóch artykułów i jeden z nich ma znaczenie dominujące, to nie trzeba tworzyć strony ujednoznaczniającej – wystarczy użycie szablonu {{Inne znaczenia}} w artykule o dominującym znaczeniu.

Przykład:

Na stronie Bitwa pod Grunwaldem wstawiamy szablon w postaci:

{{Inne znaczenia|bitwy|[[Bitwa pod Grunwaldem (obraz Jana Matejki)|obraz Jana Matejki]] o tym samym tytule}}

Zasady ujednoznaczniania

miejscowości w Polsce: Rogowo (powiat toruński) i Rogowo (powiat żniński)^[d]
zespoły muzyczne, grupy rockowe itp.: Walenie (zespół muzyczny)
nazwiska: John Hunter (chirurg) i John Hunter (polityk)^[e]
nazwy geograficzne: Wolin (wyspa) i Wolin (miasto)
kościół, cerkiew – dla Kategorii:Świątynie według wezwania strony ujednoznaczniające są zawarte w Kategorii:Wezwania kościołów.
parafia – dla Kategorii:Parafie według wezwania strony ujednoznaczniające są zawarte w Kategorii:Wezwania parafii.
parafie, kościoły tzw. Maryjne odpowiednio; Kategoria:Maryjne wezwania parafii i Parafia św. Marii oraz Kategoria:Maryjne wezwania świątyń i Kościół św. Marii
pierwiastki chemiczne: hel (pierwiastek)
gwiazdozbiory: Lis (gwiazdozbiór)
filmy i powieści: Krzyżacy (film) i Krzyżacy (powieść), Quo vadis (film 1954) i Quo vadis (film 2002)
rasy zwierząt: Brahma (rasa kury), Whippet (rasa psa)
okręty – Wikipedia:Zalecenia dotyczące okrętów
rośliny (wszelkie taksony roślin): Pierwiosnek (roślina)
terminy z zakresu botaniki: Bulwa (botanika)
narządy: Mostek (anatomia) i Mostek człowieka (Wikipedia:Antropocentryzm)

Uwagi

↑ W przypadku hasła „Kraków” oczywiste jest, iż miasto Kraków jest hasłem dominującym względem innych haseł zbudowanych w oparciu lub zawierających słowo „kraków”. Zobacz: Kraków (ujednoznacznienie).
↑ Poprawność zamieszczanego hasła należy potwierdzić podając w przypisie jego źródło.
↑ Strona ujednoznaczniająca może istnieć nawet jeśli zawiera tylko linki do nieistniejących artykułów
↑
W nawiasie należy stosować możliwie najogólniejsze określenia, kolejno: województwo, powiat, gmina. Przykładowo:
- w woj. wielkopolskim jest tylko jedno Rogowo, hasło o nim ma tytuł Rogowo (województwo wielkopolskie),
- w woj. kujawsko-pomorskim są dwa Rogowa w różnych powiatach, hasła mają tytuły Rogowo (powiat toruński) i Rogowo (powiat żniński),
- w pow. płockim są dwa Rogowa w różnych gminach, hasła mają tytuły Rogowo (gmina Bulkowo) i Rogowo (gmina Staroźreby).
↑ Nie należy stosować drugiego imienia jako ujednoznacznienia, chyba że jest powszechnie używane (zob. nazewnictwo artykułów biograficznych oraz dyskusję w kawiarence).

Zobacz też

[1] W przypadku hasła „Kraków” oczywiste jest, iż miasto Kraków jest hasłem dominującym względem innych haseł zbudowanych w oparciu lub zawierających słowo „kraków”. Zobacz: Kraków (ujednoznacznienie).

[2] Poprawność zamieszczanego hasła należy potwierdzić podając w przypisie jego źródło.

[3] Strona ujednoznaczniająca może istnieć nawet jeśli zawiera tylko linki do nieistniejących artykułów

[4] W nawiasie należy stosować możliwie najogólniejsze określenia, kolejno: województwo, powiat, gmina. Przykładowo:
w woj. wielkopolskim jest tylko jedno Rogowo, hasło o nim ma tytuł Rogowo (województwo wielkopolskie),

w woj. kujawsko-pomorskim są dwa Rogowa w różnych powiatach, hasła mają tytuły Rogowo (powiat toruński) i Rogowo (powiat żniński),

w pow. płockim są dwa Rogowa w różnych gminach, hasła mają tytuły Rogowo (gmina Bulkowo) i Rogowo (gmina Staroźreby).

[5] w woj. wielkopolskim jest tylko jedno Rogowo, hasło o nim ma tytuł Rogowo (województwo wielkopolskie),

[6] w woj. kujawsko-pomorskim są dwa Rogowa w różnych powiatach, hasła mają tytuły Rogowo (powiat toruński) i Rogowo (powiat żniński),

[7] w pow. płockim są dwa Rogowa w różnych gminach, hasła mają tytuły Rogowo (gmina Bulkowo) i Rogowo (gmina Staroźreby).

[5] Nie należy stosować drugiego imienia jako ujednoznacznienia, chyba że jest powszechnie używane (zob. nazewnictwo artykułów biograficznych oraz dyskusję w kawiarence).

[a]

[b]

[c]

[d]

[e]