Wikipedia w języku scots
Wikipedia w języku scots (Scots Wikipædia) – edycja Wikipedii tworzona w języku scots. Została założona 23 czerwca 2005 roku i po raz pierwszy osiągnęła 1000 artykułów w lutym 2006 roku, a 5000 artykułów w listopadzie 2010 roku. W lipcu 2021 roku liczyła około 40 000 artykułów[1]. Szkocka Wikipedia, obok Wikipedii anglojęzycznej, Wikipedii w języku angielskim uproszczonym i Wikipedii w języku staroangielskim, jest jedną z czterech Wikipedii z grupy języków angielskich.
| |
| Liczba artykułów |
34 442 |
|---|---|
| Zarejestrowanych użytkowników |
113 868 |
| Administratorów |
3 |
| Strona internetowa | |
W sierpniu 2020 roku wiki została zauważona przez media ze względu na niską jakość języka scots w wielu artykułach i odkrycie, że co najmniej 20 000 artykułów (ok. 1/3 w projekcie) zostało napisanych przez osobę, która w rzeczywistości nie znała tego języka. Doniesienia te doprowadziły do przeglądu zawartości Wikipedii przez osoby posługujące się językiem scots jako językiem ojczystym, jak również edytorów z innych społeczności Wikipedii[2]. Większość artykułów tego problematycznego autora została od tego czasu usunięta, co doprowadziło do znacznego spadku całkowitej liczby artykułów w projekcie (która wynosiła około 55 000 w 2018 roku[3], a w 2021 już tylko około 40 000).
Odbiór
edytujDo lutego 2008 roku strona zawierała 2200[4] artykułów i wyprzedziła maoryską Wikipedię i kaszmirską Wikipedię. Odbiór był jednak mieszany – redaktor literacki Scotland on Sunday określił ją jako „w najlepszym razie zagmatwaną, a w najgorszym – jako absolutną parodię”[5], zaś Ted Brocklebank, rzecznik Szkockiej Partii Konserwatywnej ds. kultury, opisał ją jako „tanią próbę stworzenia języka”[5]. Jednak Chris Robinson, dyrektor Słownika języka scots, mówił bardziej pozytywnie o stronie, zauważając: „Fakt, że dobrze sobie radzi, zadaje kłam tym wszystkim ludziom, którzy oczerniają język scots i próbują go zdegradować”[5]. W 2014 roku Jane C. Hu z Slate.com stwierdziła, że treść strony brzmi „jak transkrypcja osoby [mówiącej po angielsku] ze szkockim akcentem” i powiedziała, że jeden z redaktorów Wikipedii zaproponował, aby zamknąć ten projekt Wikipedii, w błędnym przekonaniu, że był to żart[6].
Kontrowersja
edytujW sierpniu 2020 roku strona zwróciła na siebie uwagę po tym, jak w poście w serwisie Reddit zauważono, że projekt zawiera niezwykle dużą liczbę artykułów napisanych przez jednego aktywnego autora, amerykańskiego nastolatka bez podstawowej znajomości tego języka. Artykuły te były pisane głównie z użyciem zasobów języka angielskiego i nie reprezentowały prawdziwego języka scots, lecz jedynie stanowiły jego imitację. Ich autor miał posłużyć się internetowym słownikiem angielsko-szkockim, aby w prosty sposób przetłumaczyć fragmenty artykułów z anglojęzycznej Wikipedii. Ponad 23 000 artykułów, czyli około jednej trzeciej całej ówczesnej Wikipedii w języku scots, zostało stworzonych przez tego autora. Artykuły te określono w mediach jako „napisane po angielsku z akcentem scots” i „bardzo dziwne”, aż po bełkot z bezsensownymi słowami niewystępującymi w żadnym dialekcie scots[7][8][9]. Incydent został opisany jako „ogromna porażka Wikimedii”, a szczególnej krytyce poddano „labiryntowy system back-end” Wikipedii i brak koordynacji między mniejszymi projektami Wiki[8].
W odpowiedzi na kontrowersje szkocka Wikipedia zamieściła baner z napisem „W związku z ostatnimi doniesieniami, szkocka Wikipedia dokonuje obecnie przeglądu swoich artykułów pod kątem nieścisłości”[2]. Większość problematycznych artykułów została od tego czasu usunięta, co doprowadziło do znacznego spadku całkowitej liczby artykułów w projekcie (która wynosiła około 55 000 w 2018 roku[3], a w 2021 wynosiła około 40 000).
Robert McColl Millar, profesor językoznawstwa i języka scots na University of Aberdeen, stwierdził, że wspomniane artykuły były przejawem „bardzo ograniczonej wiedzy zarówno na temat współczesnego języka scots, jak i jego wcześniejszych odmian”[8]. Michael Dempster, dyrektor Scots Language Centre, skontaktował się z Wikimedia Foundation w sprawie możliwości rozbudowy istniejącej infrastruktury szkockiej Wikipedii, zwracając uwagę na jej „potencjał do bycia wielkim internetowym centrum” dla języka scots[10].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ List of Wikipedias - Meta [online], meta.wikimedia.org [dostęp 2021-07-05] (ang.).
- ↑ a b Stephen Harrison, What Happens to Scots Wikipedia Now? [online], Slate Magazine, 9 września 2020 [dostęp 2021-07-05] (ang.).
- ↑ a b Wikipedia Statistics - Tables - Scots [online], stats.wikimedia.org [dostęp 2021-07-05].
- ↑ "Learnin's jist a wee click awa". highbeam.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-06-11)].. Daily Mirror. 25 lutego 2008.
- ↑ a b c Marc Home, Scots finds home on gey muckle website, The Scotsman, 24 lutego 2008 [zarchiwizowane 2016-06-01] (ang.).
- ↑ Jane C. Hu, The Free Enclopaedia That Awbody Can Eedit: Scots Wikipedia Is No Joke [online], Slate Magazine, 5 sierpnia 2014 [dostęp 2021-07-05] (ang.).
- ↑ Alleged Teen Brony Has Filled the Scots Wiki With Thousands of Fake Translations [Update: Confirmed Teen, No Longer Brony] [online], Gizmodo [dostęp 2021-07-05] (ang.).
- ↑ a b c Scots Wikipedia flooded with thousands of 'odd' articles by US teen who doesn't speak language [online], inews.co.uk, 26 sierpnia 2020 [dostęp 2021-07-05] (ang.).
- ↑ Majority of Scots Wikipedia articles are gibberish due to single editor [online], Verdict, 26 sierpnia 2020 [dostęp 2021-07-05] (ang.).
- ↑ Shock an aw: US teenager wrote huge slice of Scots Wikipedia [online], the Guardian, 26 sierpnia 2020 [dostęp 2021-07-05] (ang.).