Stawy rybne w Rykach
Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”.
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
Stawy rybne w Rykach – zespół stawów rybnych zlokalizowanych na terenie miasta Ryki oraz w jego okolicach, zwłaszcza wsiach Ułęż, Sobieszyn i Podlodów.
Historia
edytuj
Tradycje rybackie w okolicach Ryk sięgają pierwszej połowy XIX wieku, kiedy to w 1836 lokalne dobra rządowe nabył hrabia Jan Jezierski. W latach 1836–1843 założył on 31 stawów hodowlanych, a także uruchomił cztery młyny i tartak. Gospodarstwo rybackie Jezierskiego było jednym z najbardziej profesjonalnie prowadzonych w ówczesnym Królestwie Polskim[1]. Ryki w dwudziestoleciu międzywojennym miały przydomek polskiej „stolicy karpi”[1][2].
W 1874 stawy dzieliły się na tarliskowe, odrostowe i roślicowe. Na zimę wodę w tarliskach i stawach odrostowych spuszczano celem wymrożenia chwastów i owadów niekorzystnych dla ryb. W roślicach woda była wypuszczana co dwa-trzy lata. Groble części stawów zadrzewione były topolami (np. Buksa, Bogusze, Chrostne i Janisze), a części wierzbą (np. Olszynki, Aleksandrów, Waluń i Bryg). Hodowlę utrudniały dziko żyjące drapieżniki: wydry, lisy i ptactwo, w tym kaczki, czaple, bąki i rybitwy (walczyła z nimi uzbrojona straż[2]), a także kłusownictwo, na które narażony był, mimo pilnowania, szczególnie staw Buksa, zlokalizowany bezpośrednio w Rykach. Mimo tego gospodarstwo rybackie było dochodowe i przynosiło zyski[3].
Charakterystyka
edytujStawy pełnią nadal swoją rolę. Szczególną popularnością wśród wędkarzy cieszy się staw Skalski (Skalskiego[4]) w Rykach, gdzie rozgrywane są zawody wędkarskie[5][6].
Zespół stawów rybnych w Rykach składa się z następujących największych akwenów (od zachodu, ku wschodowi i północy): Okręglica (Okrąglica[7]), Okręt Dolny, Okręt Górny, Olszyna, Aleksandrów, Przesadzki, Bryg, Karol, Waleń, Korweta (z wyspą), Zimochowy, Szalupa, Boguszewski Dolny, Boguszewski Górny (Boguszew), Buksa i Skalski (Skalskiego)[4][7].
Ochrona przyrody
edytujZgodnie z obowiązującymi w mieście studiami uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego zespół stawów proponowany jest do objęcia ochroną prawną jako zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Stawy Ryckie” (Buksa, Boguszewskie, Olszynka, Okręt Górny i Dolny oraz Okrąglica). Oprócz stawów ochroną objęte mają być wąski pas trzcinowisk i łąk w sąsiedztwie. Wokół zbiorników znajdują się mokradła porośnięte zadrzewieniami olsowymi. Teren ten jest największym w gminie miejscem rozrodu płazów, w tym rzekotki drzewnej i traszki zwyczajnej. Na brzegach rosną rzadkie gatunki roślin. Znajdują się tu lęgowiska ptaków wodnych (perkozów, mewy śmieszki, błotniaka stawowego, czajki, kokoszki wodnej oraz bąka). Proponowane jest także utworzenie użytku ekologicznego na stawach Okręglica, Buksa i Boguszewskich wraz ze strefą brzegową[8].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Urząd Miejski w Rykach, Historia miasta [online], www.ryki.pl, 5 stycznia 2006 [dostęp 2025-01-02] (pol.).
- ↑ a b Dagmara Jarosz, Zagłębie rybne w Krainie lubelskich ryb [online], Powiatowa Biblioteka Publiczna w Rykach, 19 lipca 2017 [dostęp 2025-01-07] (pol.).
- ↑ Jan Tadeusz Lubomirski i inni red., Encyklopedya rolnictwa i wiadomości związek z niemi mających (1874 r.). Gospodarstwo rybne hrabiego Jezierskiego, Warszawa, 26 marca 2019 [dostęp 2025-01-02] (pol.).
- ↑ a b Urząd Miejski w Rykach. System Informacji Przestrzennej, Ryki - System Informacji Przestrzennej - e-mapa.net [online], ryki.e-mapa.net [dostęp 2025-01-07] (pol.).
- ↑ Tu Ryki, Ryby zaczęły padać jak muchy. Obowiązuje zakaz połowu [online], TuRyki.pl, 18 maja 2022 [dostęp 2025-01-07].
- ↑ Urząd Miejski w Rykach, Staw "Skalski" [online], www.ryki.pl, 15 marca 2016 [dostęp 2025-01-07] (pol.).
- ↑ a b Wykaz nazw wód stojących [online], s. 20, 30, 131, 242.
- ↑ Burmistrz Ryk, Załącznik nr 1 do Uchwały nr XLII/264/2017 Rady Miejskiej w Rykach z dnia 6 września 2017 r. Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Ryki [online], 2017, s. 97.