Rzeźby ursynowskie

Rzeźby ursynowskie[1] – grupa rzeźb plenerowych wykonanych w stylu realistycznym, pół realistycznym i awangardowym rozproszona w okolicach osiedli: „Jary”, „Stokłosy” i „Koński Jar-Nutki” na warszawskim Ursynowie Północnym[2][3].

Rzeźby ursynowskie
Zakochani, ul. Pięciolinii 5
Rodzina, ul. Nutki
My ze spalonych wsi, ul. Wiolinowa 15
Grajkowie, ul. Koński Jar 6
Rodzina muzykująca, ul. Puszczyka 10
Jeździec na koniu, przy ul. Koński Jar, u podnóża Kopy Cwila
Gołąb, ul. Koński Jar 1
Paw, Wiolinowa 5
Herkules walczący z Anteuszem, ul. Koncertowa
Lwy, ul. Puszczyka 6

Powstanie rzeźb

edytuj

W latach siedemdziesiątych XX w. na terenie Ursynowa zaczęły powstawać osiedla mieszkaniowe i bloki z tzw. wielkiej płyty. W 1977 zorganizowano tu plener rzeźbiarski pod egidą Związku Polskich Artystów Plastyków. Komisarzem pleneru został artysta rzeźbiarz Ryszard Stryjecki.

Rzeźby powstałe podczas pleneru umieszczono na warszawskim Ursynowie Północnym, w najstarszej części dzielnicy[4].

Lista rzeźb

edytuj

Ryszard Stryjecki (ur. 1937)

  • Zakochani[5]wapień, ul. Pięciolinii 5
  • Rodzina[6] – wapień, ul. Nutki
  • Obelisk – (niedokończony, ociosany głaz), ul. Dunikowskiego 12

Edmund Majkowski (1929–2009)

  • My ze spalonych wsipłaskorzeźba, ul. Wiolinowa 15
  • Honor i Ojczyzna – płaskorzeźba (zniszczona), ul. Wiolinowa 15
  • Grajkowie – wypukłorzeźba, ul. Koński Jar 6

Janina (Nina) Mirecka-Maciejewska (1930–2014)

Władysław Trojan (1932–2004)

  • Jeździec na koniu[5]żelbet, ul. Koński Jar, u podnóża Kopy Cwila

Stefan Wierzbicki (ur. 1938)

  • Gołąb[5] – wapień, ul. Koński Jar 1–3
  • Paw[5] – wapień, ul. Wiolinowa 5

Marek Jerzy Moszyński (1937–2010)

Inne informacje

edytuj

Na Ursynowie od 1977 przy ul. Wiolinowej 1 znajdowała się jeszcze jedna rzeźba, metalowa Abstrakcja Geometryczna Tadeusza Siekluckiego. Jej powstanie nie jest związane ze wspomnianym wyżej plenerem SARP. Rzeźba ta zaginęła[7].

Od połowy kwietnia do połowy maja 2023 na terenie nowo tworzonego parku im. Cichociemnych Spadochroniarzy AK znajdowała się instalacja Lapidarium, stanowiąca fragment koncepcji parku stworzonej przez Macieja Bratańca[8]. Według koncepcji projektanta Lapidarium utworzone z fragmentów wielkiej płyty i prętów zbrojeniowych miało stanowić pomnik epoki budowy ursynowskich osiedli w latach 70. XX wieku. Instalacja została usunięta decyzją prezydenta Warszawy Rafała Trzaskowskiego po protestach mieszkańców Ursynowa oraz lokalnych polityków[9].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Maciej Mazur: „Czasoprzewodnik” 33 lata na Ursynowie. Warszawa: Wydawnictwo Myśliński, 2010. ISBN 978-83-915427-9-8.
  2. Urząd Dzielnicy Ursynów, Dwa słowa o Ursynowie Czyli Krótki przewodnik po dzielnicy, ARW Grzegorczyk, 2011, s. 20 (pol.).
  3. Maciej Mazur: Witajcie na Ursynowie. Warszawa: Wydawnictwo Myśliński, 2012. ISBN 978-83-934764-1-1.
  4. Rzeźby. Ursynów, historia, wydarzenia, zdjęcia, galeria. [dostęp 2014-12-23].
  5. a b c d e f g Rzeźbyursynów. Puszka – Warszawska Sztuka Publiczna. [dostęp 2015-01-13]. (pol.).
  6. Julia Dziubecka: Rodzina – rzeźbyursynów. Puszka – Warszawska Sztuka Publiczna. [dostęp 2015-01-13]. (pol.).
  7. Maciej Mazur, Totalna abstrakcja [online], ursynow.org.pl, 26 marca 2018 [dostęp 2023-11-19] (pol.).
  8. Michał Wojtczuk, Sterta gruzu jako pomnik historii Ursynowa. "Jest brzydka i tak miało być" [online], Wyborcza.pl, 30 kwietnia 2023 [dostęp 2023-12-10].
  9. Wojciech Podgórski, Niespodziewany zwrot akcji w Lapidarium na Ursynowie. Pojawił się nowy, zaskakujący element [online], Wyborcza.pl, 12 czerwca 2023 [dostęp 2023-12-10].