Prognatodon

Prognatodon
	Prognathodon
	Dollo, 1889
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Nadrząd	lepidozaury
Rząd	łuskonośne
Podrząd	Autarchoglossa
Rodzina	mozazaury
Podrodzina	Mosasaurinae
Plemię	Globidensini
Rodzaj	prognatodon
	Typ nomenklatoryczny
	Prognathodon solvayi Dollo, 1889
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Prognatodon (Prognathodon) – rodzaj wymarłych jaszczurek morskich z rodziny mozazaurów (Mosasauridae).

Żył w okresie późnej kredy (kampan – mastrycht). Rodzaj kosmopolityczny. Szczątki jego przedstawicieli znaleziono w Ameryce Północnej, Europie i w Nowej Zelandii^[2].

Prognatodony osiągały zróżnicowane rozmiary – gatunek typowy, Prognathodon solvayi, dorastał do 6 metrów długości, z czego na czaszkę przypadało 60 cm. Największy gatunek europejski, Prognathodon giganteus, osiągał 10 metrów (czaszka 85 cm), zaś długość Prognathodon waiparensis, szacowana na podstawie czaszki długiej na około 110 cm, wynosi około 11 metrów. Spośród wszystkich mozazaurów Prognathodon miał zęby najlepiej – poza globidensem – przystosowane do miażdżenia pancerzy^[2].

Etymologia nazwy rodzajowej: gr. προ pro „przed”^[3]; γναθος gnathos „żuchwa”^[4]; οδους odous, οδοντος odontos „ząb”^[5].

Opisano następujące gatunki prognatodona:

Prognatodon solvayi Dollo, 1889
Prognatodon giganteus Dollo, 1904
Prognatodon overtoni (Williston, 1897)
Prognatodon rapax (Hay, 1902)
Prognatodon stadtmani Kass, 1999
Prognatodon waiparaensis Gregg & Welles, 1971

Przypisy

↑ L. Dollo. Note sur les Vertébrés fossiles récemment offerts au Musée de Bruxelles par M. Alfred Lemonnier. „Bulletin de la Société Belge de Géologie, de Paléontologie et d’Hydrologie”. 3, s. 181, 1889. (fr.).
↑ ^a ^b Ben Creisler: Mosasauridae Translation and Pronunciation Guide. [dostęp 2008-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 kwietnia 2010)]. (ang.).
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 184.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 98.
↑ Jaeger 1944 ↓, s. 151.

Bibliografia

Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 1–256, OCLC 637083062 (ang.).

Linki zewnętrzne

Prognatodon na infohub.com (ang.)
Prognatodon na oceansofkansas.com (ang.)

[Dollo-1] L. Dollo. Note sur les Vertébrés fossiles récemment offerts au Musée de Bruxelles par M. Alfred Lemonnier. „Bulletin de la Société Belge de Géologie, de Paléontologie et d’Hydrologie”. 3, s. 181, 1889. (fr.).

[Creisler-2] Ben Creisler: Mosasauridae Translation and Pronunciation Guide. [dostęp 2008-12-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 kwietnia 2010)]. (ang.).

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=214_184]-3] Jaeger 1944 ↓, s. 184.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=128_98]-4] Jaeger 1944 ↓, s. 98.

[CITEREFJaeger1944[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=mdp.39015072139499;view=1up;seq=181_151]-5] Jaeger 1944 ↓, s. 151.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]