Porzecze (rejon grodzieński)

agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim, w rejonie grodzieńskim

Porzecze (biał. Парэчча) – agromiasteczko na Białorusi, w obwodzie grodzieńskin, w rejonie grodzieńskim, blisko granicy z Litwą.

Porzecze
Парэчча
Ilustracja
Dworzec kolejowy w Porzeczu
Państwo

 Białoruś

Obwód

 grodzieński

Rejon

grodzieński

Sielsowiet

Porzecze

Populacja (2009)
• liczba ludności


1639[1]

Nr kierunkowy

152

Kod pocztowy

231742

Tablice rejestracyjne

4

Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Porzecze”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, po lewej znajduje się punkt z opisem „Porzecze”
Ziemia53°53′N 24°08′E/53,883333 24,133333

Miejscowość jest położona w centrum Sielsowietu Porzeckiego, pomiędzy Grodnem a Wilnem.

Obecne życie miejscowości

edytuj

Znajdują się tutaj dwie parafie – prawosławna (pw. Kazańskiej Ikony Matki Bożej)[2] i rzymskokatolicka (pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy), a także przedszkole[3], Porzecka Szkoła Średnia[4], Szkoła Muzyczna[5] i szkoła dla kadetów[6]. Miejscowość jest chętnie odwiedzana przez turystów[potrzebny przypis].

Historia

edytuj

Miasteczko Porzecze rozwinęło się w drugiej połowie XIX wieku wokół stacji kolejowej Porzecze na Kolei Warszawsko-Petersburskiej (1862). Miasteczko powstało około 3 km na południe od wsi królewskiej Porzecze, należącej w końcu XVIII wiekudow ekonomii grodzieńskiej w powiecie grodzieńskim województwa trockiego[7].

Za II Rzeczypospolitej w województwie białostockim, w powiecie grodzieńskim. Siedziba wiejskiej gminy Porzecze. Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku miasteczko (wraz ze wsią Porzecze) zamieszkiwało 1.089 osób, 813 było wyznania rzymskokatolickiego, 104 prawosławnego, a 181 mojżeszowego. Jednocześnie 936 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 7 białoruską, 130 żydowska a 25 inną. Były tu 202 budynki mieszkalne[8].

16 października 1933 miasteczko Porzecze utworzyło gromadę Porzecze miasteczko w gminie Porzecze, podczas gdy wieś Porzecze (wraz z Czarunuchą I, Podczarnuchą i Konablami) utworzyła odrębną gromadę Porzecze[9].

W wyniku napaści ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 miejscowość znalazła się pod okupacją sowiecką. 2 listopada została włączona do Białoruskiej SRR. 4 grudnia 1939 włączona do nowo utworzonego obwodu białostockiego[10]. Od czerwca 1941 roku pod okupacją niemiecką. 22 lipca 1941 r. włączona w skład okręgu białostockiego III Rzeszy[11]. Podczas okupacji hitlerowskiej, we wrześniu 1941 roku Niemcy utworzyli getto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 300 osób. 2 listopada 1942 roku Niemcy ostatecznie zlikwidowali getto. Żydów wywieziono do obozu w Kiełbasinie[12].

W 1944 miejscowość została ponownie zajęta przez wojska sowieckie i włączona do obwodu grodzieńskiego Białoruskiej SRR.

Budynki

edytuj

W miejscowości znajdują się dwie drewniane świątynie: cerkiew prawosławna pw. Kazańskiej Ikony Matki Bożej z 1901 r.[13] oraz kościół katolicki pw. Najświętszej Marii Panny z lat 1904–1906[14].

W Porzeczu znajdował się dom dziecka, gdzie było miejsce dla 160 dzieci. W latach 2013–2014 mieszkało tam 81 osób.[15] Obecnie znajduje się tam Szkoła dla Kadetów[6].

Ważnym zabytkiem Porzecze jest stacja kolejowa Porzecze z drugiej połowy XIX wieku.

Galeria

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
  2. Храм Казанской иконы Божией Матери д.Поречье. orthos.org. [dostęp 2020-07-11]. (ros.).
  3. Государственное учреждение образования "Дошкольный центр развития ребенка агрогородка Поречье" [online], dcrr-poreche.schools.by [dostęp 2018-08-01].
  4. Поречская средняя школа [online], poreche.schools.by [dostęp 2018-08-01].
  5. Государственное учреждение образования "Поречская детская музыкальная школа искусств" [online], dsi-porech.schools.by [dostęp 2018-08-01].
  6. a b Гродненское кадетское училище [online], kadetgrodno.schools.by [dostęp 2018-08-01].
  7. Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 87.
  8. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 40.
  9. Białostocki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 11, poz. 51
  10. Карманный атлас СССР. 11-е изд. – Ленинград: ГУГК при СНК СССР, 1940, karta 39
  11. Bezirk Bialystok [online], www.territorial.de [dostęp 2020-04-02].
  12. Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part A, s. 938.
  13. Cerkiew Matki Bożej Kazańskiej. Porzecze [online], radzima.org [dostęp 2018-01-05] (pol.).
  14. Kościół NMP. Porzecze [online], radzima.org [dostęp 2018-01-05] (pol.).
  15. Поречская государственная вспомогательная школа-интернат для детей сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, Гродненского района - Сирота.бай [online], sirota.by [dostęp 2018-08-01] (ang.).