Olszewo (powiat mrągowski)
Olszewo (niem. Erlenau[4][5], do 1938 r. Olschewen[4]) – wieś w Polsce, położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie mrągowskim, w gminie Mikołajki[6][7].
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
315[2] |
| Strefa numeracyjna |
87 |
| Kod pocztowy |
11-730[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NMR |
| SIMC |
0762170 |
Położenie na mapie gminy Mikołajki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu mrągowskiego  | |
 53°51′38″N 21°40′37″E/53,860556 21,676944[1]
| |
W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
W Olszewie znajdują się: szkoła podstawowa wraz z salą gimnastyczną[8], przystanek autobusowy, sklep spożywczo-przemysłowy[9] oraz remiza strażacka[10]. Dawniej obecna była tutaj również poczta, która została później wykupiona i przerobiona na budynek mieszkalny, a także dworzec kolejowy (ostatecznie rozebrany na początku XXI w.).
Nazwa
edytuj16 lipca 1938 r. w miejsce nazwy Olschewen wprowadzono nazwę Erlenau[4]. 22 sierpnia 1947 r. nadano miejscowości oficjalną polską nazwę Olszewo[5].
Integralne części wsi
edytuj| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0762187 | Długi Grąd | część wsi |
| 0762193 | Szymonka Mała | część wsi |
Historia
edytujMiejscowość lokowana w 1540 roku, kiedy to książę Albrecht nadał 5 włók sołeckich Grzegorzowi Mońkowi oraz 50 włók czynszowych na prawie chełmińskich, celem założenia miejscowości Zawady. Nadane grunty znajdowały się między już istniejącymi miejscowościami: Szymonka, Woźnice, Dąbrówka, Górkło oraz puszczą łuknajską. Proponowana nazwa nie przyjęła się. W dokumentach z 1565 r. pojawia się nazwa Olszewo. W tym roku książę Albrecht zapisał plebanowi (Sebastian Czechański) na prawie lennym 8 włók tak zwanej nadwyżki. W rejestrze starostwa ryńskiego w latach 1567–1568 Olszewo wymieniane było jako wieś czynszowa z 2 karczmami i 43 gospodarstwami. W 1662 r. Fryderyk Wilhelm zapisał 2 włoki Janowi Gryguciowi. W 1663 r. miejscowość posiadała 66 włók ziemi. W 1785 r. w Olszewie było 56 domów oraz dwór z 7 domami. W tym czasie Olszewo było miejscowością mieszaną, w części ziemiańską, w części człopską. Szkoła w Olszewie powstała jeszcze przed 1740 rokiem. W 1818 r. uczęszczało do niej 40 uczniów a nauczycielem był Christian Rosiński. W 1838 r. w Olszewie mieszkały 402 osoby w 57 domach.
W czasie I wojny światowej (na przełomie 1914 i 1915 roku) w okolicy Olszewa toczyły się ciężkie walki rosyjsko-niemieckie. Linia frontu przebiegała wzdłuż torów kolejowych linii Mikołajki – Woźnice i dalej przez Olszewo na północ w kierunku Zdunowej Góry, do kanału Kula na przesmyku między jeziorami Boczne i Jagodne. 7 lutego 1915 r. uderzenie niemieckich armii (tak zwana II bitwa mazurska) zmusiło wojska rosyjskie do całkowitego wycofania się z Prus Wschodnich. W 1933 r.[11] w miejscowości mieszkało 605 osób, a w 1939 r.[12] – 609 osób[4]. W 1935 r. szkoła w Olszewie była szkoła 3-klasową ze 105 uczniami.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 92639
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 848 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c d Michael Rademacher, Deutsche Verwaltungsgeschichte Ostpreußen, Kreis Sensburg, 2006 [zarchiwizowane 2017-12-28] (niem.).
- ↑ a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 1 lipca 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1947 r. nr 111, poz. 719).
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Olszewie [online], spolszewo.edupage.org [dostęp 2023-08-29].
- ↑ Sklep Spożywczo - Przemysłowy Jarek [online], sklep-spozywczo-przemysowy-jarek.business.site [dostęp 2023-08-29] (pol.).
- ↑ Facebook [online], www.facebook.com [dostęp 2023-08-29].
- ↑ Stan na 16 czerwca.
- ↑ Stan na 17 maja.
Bibliografia
edytuj- Mrągowo. Z dziejów miasta i powiatu; Pojezierze, Olsztyn 1975; 488 str.
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury, przewodnik. Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7 s. 74