Moneta dwunominałowa
Moneta dwunominałowa – moneta z umieszczonymi na niej dwoma nominałami, najczęściej z dwóch systemów monetarnych[1].
W numizmatyce polskiej istnieją dwa okresy, w których takie monety były bite i wprowadzane do obiegu, lata[1]:
- 1832–1841 (okres tzw. monet polsko-rosyjskich) oraz
- 1842–1850 (okres tzw. monet rosyjsko-polskich).
Po utworzeniu na kongresie wiedeńskim w 1815 r. Królestwa Polskiego (Kongresowego) ustanowiono nową stopę menniczą i związany z nią system monetarny. Wprowadzono do obiegu monety: 1, 3, 5, 10 groszy polskich oraz 1, 2, 5, 10, 25, 50 złotych polskich. Regulacje te były jednak odmienne od odpowiednich regulacji obowiązujących w samej Rosji[2].
Po upadku powstania listopadowego rozpoczęto likwidację autonomii. W związku z tym w roku 1832 wprowadzono do obiegu pierwszą monetę dwunominałową 15 kopiejek – 1 złoty. W latach 1832–1841 wybijano monety według szeregu nominałowego obowiązującego wcześniej w Królestwie Kongresowym, a więc 1, 2, 5, 10 i 20 złotych, których nominały kopiejkowo-rublowe przedstawiały się odpowiednio: 15 kopiejek, 30 kopiejek, ¾ rubla, 1½ rubla i 3 ruble. Ponieważ monety były bite według szeregu nominałowego obowiązującego wcześniej w Królestwie Kongresowym, lata 1832–1841 określane są w numizmatyce polskiej jako okres monet polsko-rosyjskich[3][4].
- Dwunominałowe monety polsko-rosyjskie
-
15 kopiejek – 1 złoty -
30 kopiejek 2 złote -
¾ rubla – 5 złotych -
1½ rubla – 10 złotych -
Awers okolicznościowej 1½ rubla – 10 złotych 1835 -
Rwers okolicznościowej 1½ rubla – 10 złotych 1836 -
Awers 3 ruble – 20 złotych -
Rewers 3 ruble – 20 złotych
,_szeroka_korona.jpg)
_1835.jpg)
.png)
.png)
Pod koniec roku 1841 ujednolicono system monetarny Królestwa Kongresowego z systemem rosyjskim, co ostatecznie się stało 1 stycznia 1842 r. Podstawową jednostką monetarną przestała być złotówka a został nią rubel. Pomimo to w latach 1842–1850 wybijano i wprowadzano do obiegu dwie monety dwunominałowe[5]:
Ponieważ złotówka była równa 30 groszom, więc złotowe wartości tych dwóch monet przedstawiały się 1⅓ i 1⅔ złotego odpowiednio. Lata 1842–1850 w numizmatyce polskiej określane są jako okres monet rosyjsko-polskich[3][5].
Poza monetami obiegowymi istnieją również zaliczane do okresu monet rosyjsko-polskich dwa niższe nominały, klasyfikowane w XXI w. jako próbne[6]:
- Dwunominałowe monety rosyjsko-polskie
-
Awers 5 kopiejek – 10 groszy -
Rewers 5 kopiejek – 10 groszy -
Awers 10 kopiejek – 20 groszy -
Rewers 10 kopiejek – 20 groszy -
20 kopiejek – 40 groszy -
25 kopiejek – 50 groszy
Zobacz też
edytujLiteratura
edytuj- Adam Kuriański: Dwunominałowe monet z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, Warszawa, 2018, Multi-Print, ISBN 978-83-918397-1-3
Przypisy
edytuj- ↑ a b Adam Kuriański, Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, wyd. pierwsze, Warszawa: Multi-Print, 2018, s. 15–16, 191, ISBN 978-83-918397-1-3.
- ↑ Adam Kuriański, Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, wyd. pierwsze, Warszawa: Multi-Print, 2018, s. 15, ISBN 978-83-918397-1-3.
- ↑ a b Czesław Kamiński, Edmund Kopicki, Katalog Monet Polskich 1764–1864, 1977.
- ↑ Adam Kuriański, Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, wyd. pierwsze, Warszawa: Multi-Print, 2018, s. 15–16, ISBN 978-83-918397-1-3.
- ↑ a b Adam Kuriański, Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, wyd. pierwsze, Warszawa: Multi-Print, 2018, s. 191, ISBN 978-83-918397-1-3.
- ↑ Adam Kuriański, Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, wyd. pierwsze, Warszawa: Multi-Print, 2018, s. 193–196, ISBN 978-83-918397-1-3.