Józef Mazurek (żołnierz)
Józef Mazurek (ur. 27 marca 1897 w Łosińcu, zm. 28 marca 1979 w Puszczykowie) – starszy sierżant Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
.jpg)
| |
 starszy sierżant
| |
| Data i miejsce urodzenia |
27 marca 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
28 marca 1979 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1916–1935 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
kierownik warsztatów |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Późniejsza praca | |
_podpis.jpg){kind=small}
| |
| Odznaczenia | |
   
| |
Życiorys
edytujUrodził się 27 marca 1897 w Łosińcu, w ówczesnym powiecie wągrowieckim rejencji bydgoskiej, w rodzinie Sebastiana, rolnika, i Marii z Błaszczyków (zm. 1914)[1]. W latach 1903–1911 uczęszczał do szkoły ludowej w rodzinnej wsi[2]. Po ukończeniu szkoły pracował krótko w rolnictwie, a następnie uczył się zawodu cieśli[3]. Od 15 listopada 1916 do 16 stycznia 1919 służył w armii Cesarstwa Niemieckiego[4]. Po przeszkoleniu w 2 batalionie saperów w Szczecinie został wysłany na front zachodni[3].
15 lutego 1919 został wcielony do 1. kompanii II batalionu saperów wielkopolskich, który 16 października 1919 został przemianowany na XIV batalion saperów[3]. Od 25 kwietnia do 18 września 1919 walczył na wojnie z Ukraińcami[3]. Awansował na starszego sapera (23 marca 1919) i kaprala (3 maja 1919)[3]. Od 12 października 1919 do 14 października 1920 walczył na wojnie z bolszewikami[3][5].
W połowie czerwca 1920 pierwsza kompania XIV batalionu saperów rozlokowała się w miejscowości Raczyborki, w pobliżu miasteczka Berezyna. Pierwszy pluton tej kompanii wraz z kapralem Mazurkiem został zakwaterowany we wsi Niehonicze i otrzymał zadanie zniszczenia radzieckiego mostu pontonowego na Berezynie. Sekcja saperów z kapralem Mazurkiem i starszym saperem Ratajczakiem na czele, za pomocą ładunków wybuchowych zniszczyła trzy przęsła mostu. Następnego dnia most został przez bolszewików naprawiony. Po kilkunastu dniach Polacy podjęli kolejną próbę zniszczenia mostu, w której ponownie wziął udział kapral Mazurek. Poprowadzony przez niego atak pozwolił zająć okopy wroga oraz zdobyć dwa ciężkie karabiny maszynowe i wziąć kilku jeńców[6]. Za te czyny odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. 1 listopada 1920 awansował na plutonowego[3].
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w Wojsku Polskim jako podoficer zawodowy, awansując na sierżanta (11 marca 1922) i tytularnego starszego sierżanta (15 stycznia 1930)[7]. 29 lipca 1921 w Poznaniu zdał egzamin dla aspirantów oficerskich, który był równoważny z ukończeniem sześciu klas gimnazjum[3]. Do 1924 pełnił służbę w macierzystym batalionie na stanowisku szefa kompanii[3]. Później został przydzielony do 7 Okręgowej Składnicy Saperów[3]. 15 kwietnia 1929 w Poznaniu ukończył półroczny kurs handlowy[8]. W 1930 wrócił do 7 batalionu saperów[3]. W 1933 pełnił w nim służbę na stanowisku kierownika warsztatów technicznych parku saperskiego[9]. W tym czasie ukończył kurs kolejowy w Poznaniu[10]. Z dniem 1 lutego 1935 został zwolniony do rezerwy z „równoczesnym przeniesieniem do służby cywilno-państwowej w Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Poznaniu”[11][a]. Początkowo został zatrudniony na Stacji PKP Poznań Tama Garbarska w charakterze adiunkta z IX grupą uposażenia[12]. W 1936 zaczął pracę na Stacji PKP Puszczykowo jako zawiadowca[13]. W czasie okupacji niemieckiej pracował na dworcu jako zwykły robotnik stacyjny, a później dyżurny ruchu[14]. Wysiedlony przez Niemców z Puszczykowa zamieszkał z rodziną we wsi Łęczyca[15]. Po II wojnie światowej wrócił do Puszczykowa i do emerytury sprawował funkcję zawiadowcy tamtejszej stacji[14][15]. W 1954 odszedł na emeryturę[5]. Zmarł 28 marca 1979 i pochowany został w Puszczykowie[5].
W 1923 ożenił się z Ludwiką z Łażewskich (1899–1987), z którą miał sześcioro dzieci: Łucję (Lucię) (ur. 18 października 1924), bibliotekarkę, Zofię (ur. 2 listopada 1925), lekarza radiologa, Bożenę Janinę (1929–2020), filolożkę, profesorkę, Witolda (ur. 14 maja 1930)[2][16], Mariana (Mirka) i Bogumiłę (Miłkę), fototopografa[15].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 699[17] – 13 maja 1921[18][19]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 – 1928[4]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości – 1928[4]
- Odznaka Pamiątkowa Frontu Litewsko-Białoruskiego[20]
- Krzyż Żelazny II klasy – czerwiec 1918[3]
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 4.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 2, 4.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ a b c Polak (red.) 1991 ↓, s. 95.
- ↑ Mańkowski 1934 ↓, s. 20–21.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 4, 9.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 2.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 9.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 12.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 9–10.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 15.
- ↑ a b Mazurek 2004 ↓, s. 2.
- ↑ a b c Legeżyńska 2018 ↓, s. 16.
- ↑ Kartoteka ewidencji ludności 1870–1931. Archiwum Państwowe w Poznaniu. [dostęp 2023-07-05].
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28 maja 1921, s. 994.
- ↑ Mańkowski 1934 ↓, s. 41.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1 foto.
Bibliografia
edytuj- Mazurek Józef. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.29-2050 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-08-05].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Anna Legeżyńska. Księga domowa. „Polonistyka. Innowacje”. 8, 2018-12-28. Poznań.
- Witold Mańkowski: Zarys historji wojennej 7-go Pułku Saperów Wielkopolskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934, seria: Zarys historii wojennej formacji polskich 1918–1920.
- Witold Mazurek. Wspomnienia wojenne i okupacyjne (1939–1945) : cz. II. „Kronika Puszczykowa”. 4, sierpień 2004. Puszczykowo.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.