Górki Małe (województwo śląskie)
Górki Małe – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie cieszyńskim, w gminie Brenna. Powierzchnia sołectwa wynosi 275 ha[4], a liczba ludności 819[5], co daje gęstość zaludnienia równą 297,8 os./km². Położona jest w dolinie Brennicy, u podnóży Beskidu Śląskiego.
| wieś | |
 Ulica Breńska w Górkach Małych | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
903[2] |
| Strefa numeracyjna |
33 |
| Kod pocztowy |
43-436[3] |
| Tablice rejestracyjne |
SCI |
| SIMC |
0046960 |
Położenie na mapie gminy Brenna  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego  | |
 49°45′41″N 18°51′15″E/49,761389 18,854167[1]
| |
Części wsi
edytuj| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0046976 | Gaj | część wsi |
| 0046982 | Kęciki | część wsi |
| 0046999 | Łączka | część wsi |
| 0047007 | Nowociny | część wsi |
| 0047013 | Stara Droga | część wsi |
| 0047020 | Warszawa | część wsi |
| 0047036 | Zamilerze | część wsi |
Historia
edytujMiejscowość Gorki została po raz pierwszy wzmiankowana ok. 1305 roku w dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis jako Gorki villa vlodari[8]. Był to zapis nietypowy, a pozwala sądzić, że wieś ta była o wiele starsza. Wpisanie jej do rzeczonego dokumentu związane było zapewne z wyodrębnieniem z jej terytorium, będącego dotąd własnością książęcą, nowej wioski nadanej rycerzowi. Część wsi pozostałą w rękach książęcy przezwano Górkami Małymi, a część rycerską Górkami Wielkimi. Tak więc książęce Górki (Małe) funkcjonowały już najpewniej w kasztelanii cieszyńskiej, a od 1290 w nowym Księstwie Cieszyńskim, a z niego wydzielona została część rycerska, która to została po raz pierwszy wzmiankowana w Liber fundationis...[9]
W latach 1573/1577-1594 Górki Małe znajdowały się w granicach wydzielonego z Księstwa Cieszyńskiego skoczowsko-strumieńskiego państwa stanowego.
Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 47 budynkach w Górkach Małych na obszarze 275 hektarów mieszkało 359 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 130,5 os./km². z tego 310 (86,4%) mieszkańców było katolikami, 49 (13,6%) ewangelikami, 355 (98,9%) było polsko-, 2 niemiecko- a 1 czeskojęzycznymi[10]. Do 1910 roku liczba mieszkańców spadła do 329[11].
Po zakończeniu I wojny światowej tereny, na których leży miejscowość - Śląsk Cieszyński stał się punktem sporu pomiędzy Polską i Czechosłowacją. W 1918 roku na bazie Straży Obywatelskiej miejscowi Polacy utworzyli lokalny oddział Milicji Polskiej Śląska Cieszyńskiego, który podlegał organizacyjnie 15 kompanii w Ustroniu[12].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.
Komunikacja
edytujPrzez Górki Małe kursują autobusy do Brennej, Cieszyna i Skoczowa.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 36321
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 327 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Gmina Brenna: Studium zagospodarowania przestrzennego gminy Brenna. [w:] www.bip.brenna.org.pl [on-line]. 2010-01-27. [dostęp 2010-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ Oficjalna strona gminy Brenna http://www.mieszkaniec.brenna.org.pl/polozenie
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Idzi Panic: Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 298. ISBN 978-83-926929-3-5.
- ↑ I. Panic, 2010, s. 290
- ↑ Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.).
- ↑ Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).
- ↑ Jerzy Szczurek 1933 ↓, s. 32-37.
Bibliografia
edytuj- Idzi Panic: Dzieje Górek Wielkich i Małych - 700 lat. Górki Wielkie: 2005. ISBN 83-88204-19-X.
- Jerzy Szczurek: Z wielkich dni Śląska Cieszyńskiego. O milicjach ludowych w latach 1918-1920. Cieszyn: Nakładem Grupy Związku Powstańców Śląskich w Cieszynie, 1933.