Paciorkowiec kałowy
Paciorkowiec kałowy (łac. Enterococcus faecalis) – bakteria Gram-dodatnia[1] należąca do enterokoków, dawniej klasyfikowana do paciorkowców grupy D (Streptococcus faecalis, według serotypowania Lancefield), występuje w przewodzie pokarmowym człowieka i innych ssaków[2]. E. faecalis może powodować zagrażające życiu zakażenia u ludzi, zwłaszcza w środowiskach szpitalnych, w których występuje naturalnie wysoki poziom oporności na antybiotyki. Bakteria ta często występuje w zębach leczonych kanałowo i to miejsce może być pierwotnym źródłem zakażenia[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Paciorkowiec kałowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Enterococcus faecali | |
Fizjologia
edytujE. faecalis może przeprowadzać hemolizę każdego typu (α, β i γ). Podobnie jak inne enterokoki, jest fakultatywnym beztlenowcem[3], zdolnym do fermentowania glukozy, fruktozy, laktozy i innych cukrów[4]. W trakcie tego procesu wytwarzane są jony ponadtlenkowe, O−
2 (oraz inne reaktywne formy tlenu), które w umiarkowanie kwasowym środowisku panującym w jelicie grubym przekształcają się w tlen i nadtlenek wodoru[5][6]:
- 2O−
2 + 2H+
→ 2O
2 + H
2O
2
Nadtlenek wodoru powstały w pobliżu ściany jelita może dyfundować do kolonocytów, powodując uszkodzenia DNA, mogące prowadzić do rozwoju raka jelita grubego[5][6].
Patogeneza
edytujE. faecalis może powodować zapalenie wsierdzia, zakażenia układu moczowego, prostaty i najądrzy. Również zakażenia układu nerwowego, ale te są mniej rozpowszechnione[7].
Leczenie
edytujLekiem z wyboru w zakażeniach miejscowych jest ampicylina, dla szczepów β-laktamazo(+) (takie w Polsce praktycznie nie występują) możemy zastosować penicylinę z inhibitorem[8].
W zakażeniach układu moczowego skuteczna jest nitrofurantoina[8].
W zakażeniach uogólnionych ampicylinę powinno kojarzyć się z aminoglikozydami. Coraz częściej pojawiają się szczepy HLAR, które są oporne na wysokie stężenia aminoglikozydów, wtedy można podać wankomycynę, jednak coraz częściej pojawia się oporność wśród tych bakterii również i na ten antybiotyk (szczepy VRE)[9]. Na enterokoki oporne na wankomycynę stosuje się linezolid.
E. faecalis posiada naturalną oporność na cefalosporyny, klindamycynę, kotrimoksazol, oraz streptograminy.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b I Rocas, J Siqueirajr, K Santos, Association of Enterococcus faecalis With Different Forms of Periradicular Diseases, „Journal of Endodontics”, 30 (5), 2004, s. 315–320, DOI: 10.1097/00004770-200405000-00004, PMID: 15107642 (ang.).
- ↑ Kenneth J. Ryan, C. George Ray, John C. Sherris (red.), Sherris Medical Microbiology. An Introduction to Infectious Diseases, wyd. 4, New York: McGraw-Hill, 2004, s. 294, ISBN 0-8385-8529-9, OCLC 52358530 (ang.).
- ↑ Charles H. Stuart i inni, Enterococcus faecalis: its role in root canal treatment failure and current concepts in retreatment, „Journal of Endodontics”, 32 (2), 2006, s. 93–98, DOI: 10.1016/j.joen.2005.10.049, PMID: 16427453 (ang.).
- ↑ M.M. Huycke i inni, Extracellular superoxide production by Enterococcus faecalis requires demethylmenaquinone and is attenuated by functional terminal quinol oxidases, „Molecular Microbiology”, 42 (3), 2001, s. 729–740, DOI: 10.1046/j.1365-2958.2001.02638.x, PMID: 11722738 (ang.).
- ↑ a b Mark M. Huycke, Victoria Abrams, Danny R. Moore, Enterococcus faecalis produces extracellular superoxide and hydrogen peroxide that damages colonic epithelial cell DNA, „Carcinogenesis”, 23 (3), 2002, s. 529–536, DOI: 10.1093/carcin/23.3.529, PMID: 11895869 (ang.).
- ↑ a b Mark M. Huycke i inni, Extracellular superoxide production by Enterococcus faecalis requires demethylmenaquinone and is attenuated by functional terminal quinol oxidases: E. faecalis produces extracellular superoxide, „Molecular Microbiology”, 42 (3), 2008, s. 729–740, DOI: 10.1046/j.1365-2958.2001.02638.x, PMID: 11722738 (ang.).
- ↑ L.L.Pelletier, Microbiology of the Circulatory System, [w:] Baron's Medical Microbiology, Univ. of Texas Medical Branch, 1996, ISBN 0-9631172-1-1 [dostęp 2023-02-06] (ang.).
- ↑ a b Danuta Dzierżanowska, Antybiotykoterapia praktyczna, wyd. 5, α-Medica Press, 2009, s. 261-262, ISBN 978-83-7522-048-3.
- ↑ Sebastian G.B. Amyes, Enterococci and streptococci, „International Journal of Antimicrobial Agents”, 29, 2007, S43–S52, DOI: 10.1016/S0924-8579(07)72177-5, PMID: 17659211 (ang.).
