Zygmunt Librowicz

polski pisarz i dziennikarz, czynny głównie w Rosji

Zygmunt Librowicz (ros. Сигизмунд Феликсович Либрович - trb. Sigizmund Fieliksowicz Librowicz, ur. 15 sierpnia 1855 w Warszawie, zm. w 1921 w Piotrogrodzie[1]) – polski pisarz i dziennikarz, czynny głównie w Rosji.

Zygmunt Librowicz

Ukończył szkołę podstawową w Lesznie i gimnazjum w Warszawie. Studiował na politechnice w Chemnitz oraz w Dreźnie. Po ukończeniu studiów mieszkał w Petersburgu, gdzie pracował w wydawnictwie M. Wolffa. Współpracował jako publicysta kulturalny i historyczny z licznymi czasopismami w Polsce (Dzień, Kurier Codzienny, Nowiny), a zwłaszcza w Petersburgu. Zmarł na cholerę w czasie epidemii w Petersburgu.

Informacje rodzinne

edytuj

Syn Feliksa. Pochodził ze spolonizowanej rodziny żydowskiej, sam był wyznania ewangelickiego, ożenił się z prawosławną Rosjanką Jewdokią Rusakow. Dwaj jego synowie: Wiktor i Leonid byli geologami, miał też córkę Klaudynę[2].

Działalność publicystyczna i wydawnicza

edytuj

Większość prac naukowych i książek poświęcił kulturze polskiej i Polakom, działał też w petersburskich organizacjach polskich. Jednak zajmował się także pracami nad kulturą rosyjską, poruszał w swoich publikacjach także problematykę żydowską. Pisał głównie po polsku i po rosyjsku, jednak wydawał również po niemiecku, m.in. do kilku czasopism niemieckojęzycznych wychodzących w Petersburgu. Nie angażował się w działalność polityczną, jednak niektóre pisma rosyjskie (np. „Moskowskije wiedomosti”) oskarżały go o polonofilstwo. Jako redaktor pracował głównie dla wydawnictwa Wolffa, ale oprócz tego był redaktorem kilku pism rosyjskich. Część prac, zwłaszcza artykułów, publikował pod pseudonimem Wiktor Rusakow (od nazwiska panieńskiego swej żony).

Książki Zygmunta Librowicza

edytuj
  • Shylock. Studium o listach Żyda do chrześcijanki[3]. Warszawa 1876
  • Ueber den Kuss das Küssen. Hamburg 1877
  • Zaczarowany szlafrok. Głupstwo sceniczne w 1 akcie. Warszawa 1877
  • Z wrażeń kapociarza. Warszawa 1878
  • Stara Polska w opisie malowniczym[4]. Petersburg 1883
  • Polacy w Syberii[5]. Kraków 1884
  • Puszkin w portetach. Petersburg 1890.
  • Russkije portrety Mickiewicza. 1890
  • Groza gimnazji. Rasskazy iz szkolnoj żizni. Petersburg 1892
  • Istorija knigi w Rossii. 19131914
  • "Царь в плену - история пребывания Василия Шуйского в Польше" (trb.) Car' v plenu - istorija prebywanija Wasilia Szujskogo w Polsze (pol. Car w niewoli - historia pobytu Wasyla Szujskiego w Polsce). 1901. (ros.).[6]
  • Car' v plenu : istoričeskìj očerk Sigizmunda Libroviča. (pol. Car w polskiej niewoli : szkic historyczny). Wyd. II. Sanktpeterburg: 1904, s. 136. (ros.).
  • Car w polskiej niewoli : szkic historyczny. przeł. [z ros.] Grzegorz Wiśniewski. Wyd. I wyd. pol. Warszawa: Verum, 1993, s. 107. ISBN 838521206. (pol.).

Przypisy

edytuj
  1. rosyjskie źródła podają błędną datę i miejsce śmierci 23 grudnia 1918 w Warszawie
  2. Polski Słownik Biograficzny, 1972, T.17, s.293.
  3. Zygmunt Librowicz, Shylock : studyum w listach żyda do chrześcjanki, wyd. 1876. [online], polona.pl [dostęp 2018-08-01].
  4. Zygmunt Librowicz, Stara Polska w opisie malowniczym : historja niewydanego dzieła, wyd. 1883. [online], polona.pl [dostęp 2018-08-01].
  5. Zygmunt Librowicz, Polacy w Syberji, wyd. 1884. [online], polona.pl [dostęp 2018-08-01].
  6. Биографический словарь - Либрович Сигизмунд Феликсович

Bibliografia

edytuj
  • Antoni Kuczyński i Zbigniew Wójcik - posłowie do Zygmunt Librowicz Polacy w Syberii, 1993. Wyd. Polskie Towarzystwo Ludoznawcze i Stowarzyszenie Wspólnota Polska, Wrocław.

Linki zewnętrzne

edytuj