Wikipedia

Zygmunt Kowalczykiewicz

Zygmunt Kowalczykiewicz (ur. 7 kwietnia 1937 w Koninie, zm. 11 sierpnia 2020 tamże) – polski górnik, historyk i działacz społeczny, autor licznych publikacji, głównie związanych z historią górnictwa w Koninie.

Zygmunt Kowalczykiewicz
Data i miejsce urodzenia

7 kwietnia 1937
Konin

Data i miejsce śmierci

11 sierpnia 2020
Konin

Zawód, zajęcie

górnik, historyk, regionalista

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys

edytuj

Urodził się i zmarł w Koninie. Był synem Marka Kowalczykiewicza i Anny Kowalczykiewicz z domu Kolańskiej. W październiku 1939 roku wysiedlony wraz z rodziną do Gruszowa Wielkiego. W 1940 roku powrócił do Konina, by następnie przenieść się na Przydziałki, gdzie mieszkał wraz z rodziną do końca II wojny światowej[1].

W 1945 roku rozpoczął naukę w drugiej klasie szkoły podstawowej w Koninie. W 1950 roku ukończył Szkołę Ogólnokształcącą Stopnia Podstawowego nr 1 im. St. Konarskiego w Koninie. Zdał egzamin do gimnazjum, lecz niestety ze względu na swoje pochodzenie (jego rodzice prowadzili prywatną działalność gospodarczą) nie został przyjęty do nowej szkoły. Z konieczności, przez następne dwa lata, popołudniami, uczęszczał do szkoły zawodowej, ucząc się na ślusarza maszynowego. Równocześnie uczył się samodzielnie materiałów z zakresu gimnazjalnego. Od 1957 do 1959 służył w jednostce pancernej w Opolu (uzyskał stopień starszego szeregowego). W 1966 roku ukończył Technikum Górnicze w Koninie na profilu technik mechanik (w zakresie specjalności mechanizacji górnictwa odkrywkowego). Z wykształcenia był górnikiem mechanikiem i magistrem historii (tytuł ten uzyskał na UAM-ie w 1982 roku). Pracownik Kopalni Węgla Brunatnego Konin w latach 1955–2002. Pracę w kopalni rozpoczął na stanowisku maszynisty lokomotywy elektrycznej. Był też organizatorem górniczych sylwestrów i przewodnikiem wycieczek po kopalni podczas obchodów 1000-lecia państwa polskiego. Pomysłodawca ceremoniału nadania stopnia górniczego i szpady (uroczystość została zatwierdzona w 1976 roku). Autor wydawnictw popularnonaukowych z dziedziny górnictwa odkrywkowego węgla brunatnego: książek, artykułów i scenariuszy do filmów dokumentalnych[2] ilustrujących dzieje Kopalni Węgla Brunatnego Konin[3], oraz publikacji regionalnych związanych z Koninem i Wielkopolską Wschodnią[4]. Popularyzator wiedzy historycznej na łamach czasopism regionalnych[5] i krajowych. Współzałożyciel konińskiego klubu żeglarskiego (1955 r.). Współorganizator miejskich, amatorskich zespołów estradowych w Kopalni Konin oraz komendy „Służba Polsce” i Zarządu Powiatowego Ligi Przyjaciół Żołnierza. Działacz społeczny w Polskim Związku Żeglarskim, Polskim Towarzystwie Turystyczno-Krajoznawczym, Stowarzyszeniu Inżynierów i Techników Górnictwa, Naczelnej Organizacji Technicznej, Towarzystwie Przyjaciół Konina, Kabarecie „Koński ogon” oraz spółdzielczości mieszkaniowej. Wielokrotnie nagrodzony i wyróżniony za pracę zawodową i społeczną. Kierowniki artystyczny Powiatowego Zespołu Pieśni i Tańca „Służba Polsce”. Był też honorowym dawcą krwi i członkiem PZPR. Dzięki niemu godnie upamiętniono Żydów zgładzonych w Lesie Rudzickim. Również dzięki jego inicjatywie doprowadzono do umieszczenia w 2002 roku tablicy upamiętniającej Żydów z obozu pracy w Czarkowie oraz postawienia pamiątkowego kamienia z tablicą informacyjną o pierwszym polu wydobywczym na Glince. Tuż przed przejściem na emeryturę w 2002 roku usiłował uratować mury konińskiej brykietowni[6][1][7].

Życie prywatne

edytuj

Od 1962 roku żonaty z Jadwigą Zimną. Nie miał dzieci[1][7].

Twórczość

edytuj

Wydawnictwa książkowe

edytuj
  • Monografia Konińskiego Okręgu Przemysłowego. Wydanie zbiorowe Katowice 1969
  • Zarys tradycji górniczych i dziejów Kopalni "Konin". Konin 1983
  • Dwadzieścia pięć lat Odkrywki "Pątnów" 1962-1987. Konin 1987
  • Czterdziestolecie Koła Zakładowego Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa 1953-1993. Konin 1993
  • Dzieje Kazimierza Biskupiego Część I. Wydanie zbiorowe. Gmina Kazimierz Biskupi – Gmina Kazimierz Biskupi Wydawnictwo "Apeks" ISBN 83-88349-03-01
  • Ziemia Konińska w Powstaniu Styczniowym 1863-1864. Praca zbiorowa wydana z okazji konferencji naukowej w 130 rocznicę Powstania Styczniowego w
  • Ciążeniu w 1993 r. s 71-75 "Fizografia obszarów pogranicza zaborów między Prosną a Gopłem z okresu Powstania Styczniowego"
  • Przeszłość dźwiękiem zapisana czyli o orkiestrze dętej Kopalni "Konin" 1954-1994. KWB "Konin"1994
  • Zaczęło się w Brzeźnie. Dzieje Kopalni Węgla Brunatnego "Konin" 1945-1995.KWB "Konin" Drukarnia Braci Wielińskich 1995r.
  • Odkrywka "Joźwin" 1971-1996. KWB "Konin" 1996
  • Nas przyjaźń tu wiodła. Zbiorek pieśni i piosenek. Konin 1996
  • Okruchy Kopalnianego czasu. Kopalnia Węgla Brunatnego "Konin" w datach i faktach. KWB "Konin" Drukarnia Braci Wielińskich 1997 r.
  • Brykietownia Kopalni Węgla Brunatnego "Konin" 1946-1996. Konin 1996
  • Nadwarciańskie gawędy. Konin 1997
  • Księga wiślanego flisu. Praca zbiorowa pod red. Tadeusza Górskiego. Wydawnictwo "44" Gdynia 1997. Strona 60-61 "Szlakiem piastowskiej przeszłości"
  • Spadkobiercy staszicowskich szeregów. Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa Oddział Poznańsko - Koniński w latach 1958-1998. Konin 1998
  • Konińska szkatuła wspomnień. Urząd Miejski w Koninie Wydawnictwo "Apeks" ISBN 83-86139-91-9 2000r.
  • Konińskie świętowania. Urząd Miejski w Koninie Agencja Artystyczno - Reklamowa "Parada" ISBN 83912786-1-1 2001r.
  • Kalendarium konińskie. Wiek XX Urząd Miejski w Koninie Agencja Artystyczno Reklamowa "Parada" 2002r.
  • Konińskie epizody. Konin 2004 Mass Media s.c. ISBN 83-88349-12-0
  • Osiem legend Konina. Konin 2005 Mass Media s.c.
  • Gadułki koninian. Konin 2012 Wydawnictwo Miejskiej Biblioteki Publicznej "SETIDAVA" ISBN 978-83-87582-47-0
  • Konińskie opowieści. Konin 2014[1]

Artykuły drukowane w periodykach

edytuj
  • Kronika Wielkopolski 3(78) "Koniński Węgiel Brunatny"
  • Kronika Wielkopolski 1(180) "Brykietownia w Koninie".1997
  • Kronika Wielkopolski1(84) "Zielone barwy brunatnego górnictwa. Ochrona środowiska przyrodniczego w Kopalni Węgla Brunatnego "Konin". 1998
  • Kronika Wielkopolski 3(99) Dawny cmentarz ewangelicki w Bilczewie 2001
  • Kronika Wielkopolski 1(105) Budowa odkrywki węgla brunatnego. 2003[1]

Scenariusze do filmów dokumentalnych

edytuj
  • 1994 r. Przeszłość dźwiękiem zapisana.
  • 1995 r. Węglem zapisane
  • 1996 r. Brunatne cegiełki
  • 1997 r. W zgodzie z przyrodą[1].

Nagrody i odznaczenia

edytuj
  • Złoty Krzyż Zasługi
  • Honorowa Odznaka NOT
  • Zasłużony dla górnictwa
  • zasłużony dla województwa konińskiego
  • Zasłużony dla Miasta Konina (dwukrotnie)
  • Zasłużony dla Powiatu Konińskiego
  • Honorowa szpada górnicza i kordzik górniczy oraz stopień honorowy dyrektora górniczego I stopnia[1][8]

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g Zygmunt Kowalczykiewicz [online], CSW2020 [dostęp 2022-11-15] (pol.).
  2. ↑ filmy dokumentalne na zlecenie KWB "Konin"
  3. ↑ 3. Głos Górnika z dnia 31.08.2020- "Wspomnienie o Zygmuncie Kowalczykiewiczu"
  4. ↑ 2. www. lm.pl - artykuł "Był świadkiem i kronikarzem budowy Kopalni i nowego Konina" Robert Olejnik
  5. ↑ Przegląd Koniński, Koniniana, Koronika Wielkopolski
  6. ↑ 5. www.csw2020.com.pl> biogramy
  7. ↑ a b Robert Olejnik, Był świadkiem i kronikarzem budowy kopalni i nowego Konina [online], LM.pl - pierwszy portal w regionie [dostęp 2022-11-15] (pol.).
  8. ↑ 404 - $t(wieliczka_salt_mine) [online], www.kopalnia.pl [dostęp 2022-02-11] (pol.).
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Zygmunt_Kowalczykiewicz&oldid=74467702”