Zygmunt Brykalski
Zygmunt Brykalski (ur. 24 kwietnia 1922 w Warszawie, zm. 26 sierpnia 1980 tamże) – polski dziennikarz, powstaniec warszawski, członek podziemnych Stronnictwa Zrywu Narodowego, Kadry Polski Niepodległej, po wojnie działacz Stronnictwa Pracy i PPR.
| Data i miejsce urodzenia |
24 kwietnia 1922 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
26 sierpnia 1980 |
| Rodzaj działalności |
dziennikarz |
| Odznaczenia | |
        
| |
Życiorys
edytujUrodził się w Warszawie, w rodzinie Ignacego, drobnego przedsiębiorcy, i Marii z Moczarskich. Klasę pierwszą ukończył w warszawskim I Gimnazjum Męskim, następnie uczył się w gimnazjum Korpusu Kadetów w Rawiczu, które ukończył w 1939[1].
W czasie kampanii wrześniowej zaciągnął się do kompanii ochotniczej Wojska Polskiego na Cytadeli, gdzie służył do czasu kapitulacji stolicy. W 1941 poprzez Józefa Kowalczyka nawiązał kontakt z podziemną Zadrugą i wstąpił do „Zrywu” przekształconego później w „Stronnictwo Zrywu Narodowego” oraz do „Kadry Polski Niepodległej”. Organizator środowiska młodzieżowego KPN, organizował m.in. spotkania u Kowalczyka. W tym okresie nawiązał kontakt z m.in. Tadeuszem Jędrzejewskim, Zygmuntem Felczakiem oraz Feliksem Widy-Wirskim. Pod rozkazami Widy-Wirskiego pełnił funkcję łącznika. W czasie powstania warszawskiego (ps. „Duży”, „Dąbrowski”) walczył na Ochocie, awansowany do stopnia podporucznika. Ranny przewieziony jako cywil do obozu w Pruszkowie a następnie do szpitala w Milanówku. Ukrywał się w prywatnym mieszkaniu na terenie Milanówka do stycznia 1945. Od lutego tego samego roku był sekretarzem Zygmunta Felczaka w Bydgoszczy[1].
Od 1945 do 1946 pracownik poznańskiego wojewody Feliksa Widy-Wirskiego. Pracownik dwutygodnika „Zryw”, nieoficjalnie grupującego środowisko zwolenników „Zadrugi” (1946–1947). Od lipca 1947 pracownik WUKPPiW na stanowisku cenzora. Członek Stronnictwa Pracy w latach 1945–1947 a od 1947 roku członek PPR. Studiował na Wydziale Prawno-Ekonomicznym UAM w Poznaniu, gdzie w 1949 roku otrzymał absolutorium. Po przeprowadzce do Warszawy pracował w GUKP jako cenzor, z pracy usunięty w 1950 roku za ukrycie działalności w Zadrudze, otrzymał pracę w Agencji Robotniczej. W 1953 roku zerwał ze środowiskiem Zadrugi. Następnie dziennikarz Życia Warszawy i organu Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej miesięcznika „Przyjaźń”[2].
4 grudnia 1948 ożenił się z Anną ks. Światopełk-Czetwertyńską h. Pogoń Ruska (ur. 1927). W 1951 urodził się ich syn Jarosław[3][4].
Zmarł w Warszawie[1], pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera D12-2-24)[5].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1979)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1964)
- Krzyż Walecznych (1945)
- Złoty Krzyż Zasługi (1957)
- Srebrny Krzyż Zasługi (11 maja 1946)[6]
- Warszawski Krzyż Powstańczy (pośmiertnie, 1982)[7]
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 (1946)
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (11 stycznia 1955)[8]
- Odznaka Grunwaldzka (1946)
Źródło:[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Powstańcze Biogramy - Zygmunt Brykalski [online], www.1944.pl [dostęp 2024-09-09] (pol.).
- ↑ Dymek M., Szczepański T. "Zadruga. Słownik Biograficzny Uczestników Ruchu Zadrużnego w XX wieku", Warszawa 2019
- ↑ Zygmunt «Duży» Brykalski M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-09-09].
- ↑ Stowarzyszenie na rzecz Tradycji i Kultury - Brykalski Zygmunt "Duży", "Dąbrowski" [online], www.niklot.org.pl [dostęp 2024-09-09].
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2024-09-09].
- ↑ M.P. z 1947 r. nr 71, poz. 475 „za zasługi położone w walce z okupantem i za udział w pracach konspiracyjnych w okresie okupacji”.
- ↑ Lista odznaczonych Warszawskim Krzyżem Powstańczym. „Stolica”. Rok XXXVII, Nr 23 (1796), s. 14, 22 sierpnia 1982. Warszawa: Warszawskie Wyd. Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2024-09-09].
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 45, poz. 440 - Uchwała Rady Państwa z dnia 11 stycznia 1955 r. nr 0/71 - na wniosek Zarządu Głównego Robotniczej Spółdzielni Wydawniczej „Prasa”.