Zmroczek

Zmroczek
	Hesperoptenus
	W. Peters, 1868
	; Czaszka przedstawiciela rodzaju – zmroczka żółtawego (H. tickelli) – na ilustracji z 1907 roku
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	nietoperze
Podrząd	mroczkokształtne
Nadrodzina	Vespertilionoidea
Rodzina	mroczkowate
Podrodzina	mroczki
Plemię	mroczki
Rodzaj	zmroczek
	Typ nomenklatoryczny
	Vesperus (Hesperoptenus) doriae W. Peters, 1868
Synonimy
	Milithronycteris J. Edwards Hill, 1976;
	Milithronycteris J. Edwards Hill, 1976;
Podrodzaje i gatunki
	2 podrodzaje i 6 gatunków (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	2 podrodzaje i 6 gatunków (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zmroczek^[3] (Hesperoptenus) – rodzaj ssaków z podrodziny mroczków (Vespertilioninae) w obrębie rodziny mroczkowatych (Vespertilionidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowej i południowo-wschodniej Azji^[4]^[5]^[6].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 37–79 mm, długość ogona 33–63 mm, długość ucha 11–18 mm, długość tylnej stopy 4,5–14 mm, długość przedramienia 24–60 mm; masa ciała 5,5–32 g^[5]^[7].

Systematyka

Rodzaj (w randze podrodzaju w obrębie Vesperus) zdefiniował w 1868 roku niemiecki zoolog Wilhelm Peters w artykule poświęconym nietoperzom zebranych przez Giacomo Doria’ę w Sarawaku na Borneo opublikowanym na łamach Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin^[1]. Na gatunek typowy Peters wyznaczył (oznaczenie monotypowe) zmroczeka malajskiego (H. doriae).

Etymologia

Hesperoptenus: gr. εσπερος esperos ‘wieczór’; -πτερος -pteros ‘-skrzydły’, od πτερον pteron ‘skrzydło’^[8].
Milithronycteris: nazwa honoruje Gerrita Smitha Millera (1869–1956), amerykańskiego botanika i zoologa; nazwa powstała z połączenia greckich słów: μνλωθρσς milōthros „mistrz młynarski” (ang. master miller) oraz νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos ‘nietoperz’^[2]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Nycticejus tickelli Blyth, 1851.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki zgrupowane w dwóch podrodzajach^[9]^[7]^[4]^[3]:

Hesperoptenus W. Peters, 1868
- Hesperoptenus doriae (W. Peters, 1868) – zmroczek malajski
Milithronycteris J. Edwards Hill, 1976
- Hesperoptenus tickelli (Blyth, 1851) – zmroczek żółtawy
- Hesperoptenus blanfordi (Dobson, 1877) – zmroczek rudawy
- Hesperoptenus tomesi O. Thomas, 1905 – zmroczek duży
- Hesperoptenus gaskelli J. Edwards Hill, 1983 – zmroczek samotny

Opisano również gatunek wymarły z plejstocenu dzisiejszej Chińskiej Republiki Ludowej^[10]:

Hesperopternus giganteus Yang, 1934

Przypisy

↑ ^a ^b W. Peters. Mittheilung über die von dem Hrn. Marquis Giacomo Doria in Sarawak auf Borneo gesammelten Flederthiere. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. 1868, s. 626, 1868. (niem.).
↑ ^a ^b J.E. Hill. Bats referred to Hesperoptenus Peters, 1869 (Chiroptera: Vespertilionidae) with the description of a new subgenus. „Bulletin of the British Museum (Natural History). Zoology”. 30, s. 14, 1976. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 116. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 234. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b R. Moratelli, C. Burgin, V. Cláudio, R. Novaes, A. López-Baucells & R. Haslauer: Family Vespertilionidae (Vesper Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 834–836. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Hesperoptenus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-03-05]. (ang.).
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 540. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 321, 1904. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-18]. (ang.).
↑ Z. Yang. On the Insectivora, Chiroptera, Rodentia and Primates other than Sinanthropus from locality 1 at Choukoutien. „Palaeontologia Sinica”. Series C. 8 (3), s. 37, 1935. (ang.).

[Peters-1] W. Peters. Mittheilung über die von dem Hrn. Marquis Giacomo Doria in Sarawak auf Borneo gesammelten Flederthiere. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. 1868, s. 626, 1868. (niem.).

[Hill-2] J.E. Hill. Bats referred to Hesperoptenus Peters, 1869 (Chiroptera: Vespertilionidae) with the description of a new subgenus. „Bulletin of the British Museum (Natural History). Zoology”. 30, s. 14, 1976. (ang.).

[Cichocki&inni-3] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 116. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-4] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 234. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Moratelli&inni-5] R. Moratelli, C. Burgin, V. Cláudio, R. Novaes, A. López-Baucells & R. Haslauer: Family Vespertilionidae (Vesper Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 834–836. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).

[Wilson&Reeder-6] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Hesperoptenus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-03-05]. (ang.).

[amw-7] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 540. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Palmer-8] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 321, 1904. (ang.).

[mdd-9] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-18]. (ang.).

[yang-10] Z. Yang. On the Insectivora, Chiroptera, Rodentia and Primates other than Sinanthropus from locality 1 at Choukoutien. „Palaeontologia Sinica”. Series C. 8 (3), s. 37, 1935. (ang.).

[3]

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]