Ziewanieodruch polegający na wykonaniu głębokiego wdechu i wydechu związany ze zmęczeniem, brakiem pobudzenia lub potrzebą snu; występuje także podczas niedotlenienia oraz przy wybudzaniu się[1].

Ziewająca dziewczyna zakrywająca dłonią usta (w kulturze europejskiej zasady savoir vivre każą ziewnąć w sposób jak najmniej zwracający uwagę otoczenia)
Film przedstawiający ziewający płód w 30. tygodniu ciąży
Ziewający noworodek
Ziewający młody makak japoński

Ludzkie ziewanie jest silnym przekazem niewerbalnym, może posiadać różne znaczenia w zależności od sytuacji, w jakiej wystąpi. Przyczyny ziewania nie zostały dokładnie poznane. Jedna z teorii głosi, że ziewanie poprawia przepływ krwi i chłodzi mózg[1].

„Zaraźliwość”

Odruch ziewania jest często opisywany jako zaraźliwy: osoba ziewająca może wywołać podobny odruch u drugiej[2]. Jak jednak pokazały badania[1], nie dają się zarazić ziewaniem osoby, którym zostanie przyłożony do głowy zimny kompres (co wspiera teorię o chłodzeniu mózgu).

Bezpośrednia przyczyna zaraźliwego ziewania może leżeć w neuronach lustrzanych, na przykład płata czołowego niektórych kręgowców, u których pod wpływem ekspozycji na bodziec od innych osobników tego samego gatunku (rzadko innych), dojdzie do aktywacji podobnych obszarów w mózgu[3]. Zaproponowano teorię, że neurony lustrzane są czynnikiem napędzającym naśladownictwo, które leży u podstaw uczenia się u człowieka, na przykład przyswajania języka. Zaraźliwe ziewanie stanowi być może odgałęzienie tego samego popędu naśladowniczego.

Inne informacje

  • W czasie ziewania dochodzi do wymiany gazowej we wszystkich pęcherzykach płucnych[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Yawning may boost brain’s alertness.
  2. Strona Émilie stara się to udowodnić.
  3. V.S. Ramachandran, Mirror Neurons and imitation learning as the driving force behind „the great leap forward” in human evolution 2006-11-16.
  4. Było sobie życie. Płuca; oddychanie. Warszawa: Hippocampus, 2007. ISBN 978-83-60935-01-9.