Zielononóżka kuropatwiana
Zielononóżka kuropatwiana – polska rasa kur ogólnoużytkowych.
Pochodzenie
edytujW 1899 dr Bronisław Obfidowicz jako pierwszy wyszukał i opisał rasę dawnych kur polskich pod nazwą zielononóżka kuropatwiana (tzw. „polska zielononóżka”) w czasopiśmie „Hodowca Drobiu” w 1899 roku[1] (w większości współczesnych publikacji podano datę 1879)[2][3][4]), wspomagając tym samym starania C. K. Towarzystwa Rolniczego z Krakowa ukierunkowane na odnalezienie jednolitego typu kury krajowej[5].
W 1923 roku ustalono w Polsce wzorzec tej rasy. Pod koniec lat sześćdziesiątych XX wieku stanowiła 30% stanu pogłowia kur. Obecnie rasa ta występuje w stadach zachowawczych i hodowlach amatorskich.
Uważa się, że jest to stara rasa, bardziej podobna do dzikiego przodka kury domowej - kura bankiwa niż większości współczesnych odmian kur[6].
Z wyglądu przypomina kurę czeską. Jest jednak od niej nieco cięższa i składa więcej jaj. Pisklęta tych dwóch ras różnią się barwą puchu.
Opis cech
edytujWygląd
edytujKoguty ważą 2,2–2,7 kg, zaś kury 1,8–2,3 kg.
Ubarwienie kogutów zasadniczo różni się od skromnego ubarwienia kur. Kogut ma duży, pojedynczy grzebień, policzki i zausznice są czerwone, oczy o pomarańczowej tęczówce. Pióra na piersi, brzuchu, udach oraz pokrywy skrzydeł są czarne. Sterówki oraz sierpówki ogona są metalicznie czarne z zielonkawym połyskiem. Grzywa i siodło pomarańczowe. Skok nagi, zielony, u starszych osobników szarozielony. Występuje także forma albinotyczna.
Zastosowanie
edytujRasa nie nadaje się do chowu wielkostadnego. W stadach większych niż 50 sztuk przejawia zdolności do kanibalizmu i pterofagii. Nadaje się do chowu w małych stadach gospodarskich (do własnego użytku).
Nieśność
edytujDojrzałość płciową kury osiągają w wieku sześciu miesięcy. Nieśność to 140–180 jaj rocznie[7].
Jaja
edytujJaja od kur zielononóżek mają w przybliżeniu o 30% mniejszą zawartość cholesterolu niż jaja innych ras kur, zawierają mniej cholesterolu LDL o ok. 14% oraz ok. 10-12% więcej cholesterolu HDL[8][9]. W porównaniu z jajkami innych kur niosek zawierają mniej alergenów ze względu na niższą zwartość białka o ok. 11% a większą żółtka o ok. 6% a procentowy stosunek wagi żółtka do wagi białka w jajkach kury zielononóżki wynosi ok. 50%, natomiast rasy Lohmann Brown 39%[9]. Stosunek kwasów tłuszczowych omega 3 do kwasów omega 6, jest zdecydowanie lepszy niż w żółtkach komercyjnych jaj i oscyluje na poziomie 1:9 (w komercyjne jajach jest dwukrotnie więcej kwasów omega 6). Dodatkowo zawartość kwasu ALA jest 2-3 krotnie wyższa a kwasu DHA jest ok. dwukrotnie więcej niż np.: w jajach kur rasy Lohmann Brown[9]. Kolor skorupki jest biały lub białokremowy.
Przypisy
edytuj- ↑ Sprawozdanie Wydziału I-go Galicyjskiego Towarzystwa Chowu Drobiu i Królików w Jarosławiu za rok 1900. Jarosław: Galicyjskie Towarzystwo Chowu Drobiu i Królików, 1901, s. 4.
- ↑ Katarzyna Cywa-Benko. Drób ozdobny. Zielononóżka kuropatwiana. „Fauna & Flora”, s. ?, Nr 9 (32) z 2001.
- ↑ Ewa Borycka-Wypukoł: Między nami – po prostu zielononóżka. optymalni.nazwa.pl. [dostęp 2016-09-07].
- ↑ Zielononóżka kuropatwiana Z-11. bioroznorodnosc.izoo.krakow.pl. [dostęp 2016-09-07].
- ↑ Sprawozdanie Wydziału I-go Galicyjskiego Towarzystwa Chowu Drobiu, Gołębi i Królików w Jarosławiu za rok 1905. Jarosław: Galicyjskie Towarzystwo Chowu Drobiu i Królików, 1906, s. 6.
- ↑ M. Siwek, D. Wragg, A. Sławińska, M. Malek i inni. Insights into the genetic history of Green-legged Partridgelike fowl: mtDNA and genome-wide SNP analysis. „Animal Genetics”. 44 (5), s. 522-532, 2013-08-01. DOI: 10.1111/age.12046. ISSN 1365-2052. PMID: 23611337. PMCID: PMC3793231. [dostęp 2015-10-25]. (ang.).
- ↑ Hodowla zielononóżek. www.hodowle.eu. [dostęp 2010-10-08].
- ↑ Katarzyna Cywa-Benko, Józefa Krawczyk, Stanisław Wężyk. Poziom cholesterolu w jajach rodzimych ras kur. „Przegląd Hodowlany, Zesz. Nauk. PTZ”, s. 268-270, 2000.
- ↑ a b c Zielononóżki - Jajka Zielononóżki kuropatwianej, Kapłon.eu, 2010 [zarchiwizowane 2018-03-16].