Zespół przetoczenia krwi między płodami
Zespół przetoczenia krwi między płodami (ang. twin-to-twin transfusion syndrome, TTTS, feto-fetal transfusion syndrome, FFTS) – powikłanie ciąży wielopłodowych jednokosmówkowych, wynikające z różnego stopnia zaburzeń hemodynamicznych polegających na przecieku pełnej krwi od jednego płodu (dawcy) do drugiego (biorcy).
Epidemiologia
edytujTTTS występuje w 5–25% ciąż bliźniaczych. Szacuje się, że w Polsce rocznie dotyczy 100–150 ciąż[1].
Patogeneza
edytujZespół rozwija się wskutek przecieku krwi od jednego z płodów do drugiego. Warunkiem jest jednokosmówkowość ciąży wielopłodowej, obecność nieprawidłowych, funkcjonalnie czynnych anastomoz tętniczo-żylnych w kosmkach końcowych łożyska i brak wydolnych, kompensacyjnych połączeń zapewniających przeciek w drugą stronę.
Rozpoznanie
edytujRozpoznanie możliwe jest na podstawie badania ultrasonograficznego. Do rozpoznania niezbędne jest stwierdzenie cech jednokosmówkowości ciąży i objawów zaburzeń hemodynamicznych.
Objawy ciąży jednokosmówkowej:
- brak przegrody rozdzielającej pęcherzyki żółtkowe lub cienka (<2 mm), dwuwarstwowa przegroda
- objaw „pojedynczej obręczy”
- objaw „tau”
- pojedynczy dysk łożyska
- ta sama płeć bliźniąt
Objawy zaburzeń hemodynamicznych:
- rozbieżności w objętościach płynu owodniowego: małowodzie (MAP<2 cm) / wielowodzie (MAP>8 cm)
- objaw unieruchomionego płodu (ang. stuck twin sign)
- nadmiernie wypełniony pęcherz moczowy u jednego płodu i niewidoczny u drugiego
- rozbieżny wewnątrzmaciczny wzrost płodów
- różnica szacowanych mas ciała > 20%
- różnica obwodów brzucha > 20 mm
- różna średnica sznurów pępowinowych (>2:1)
- różnice w przepływie krwi między tętnicami pępowinowymi lub innymi naczyniami wewnątrzpłodowymi
- S1/D1 – S2/D2 >0,4
- PI1 – PI2> 0,5
- nieprawidłowe wartości przepływów krwi w tętnicy i (lub) żyle pępowinowej i przewodzie żylnym
- cechy nieimmunologicznego obrzęku uogólnionego u jednego z płodów
- różnice w stężeniu hemoglobiny > 5 g%
Diagnostyka różnicowa
edytujTTTS należy różnicować z[1]:
- izolowane wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu (IUGR) w ciąży jednokosmówkowej
- fizjologiczne rozbieżności w objętościach płynu owodniowego, niespełniające kryteriów mało- i wielowodzia
- izolowane wielowodzie
- izolowane małowodzie
- wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrostu u jednego z płodów w ciąży dwukosmówkowej ze złączonymi łożyskami
Postępowanie
edytujObecnie stosowane metody leczenia[2]:
- postępowanie zachowawcze
- farmakoterapia niewydolności krążenia u płodu (digoksyna)
- powtarzane amniopunkcje odbarczające
- septostomia (rozerwanie przegrody między bliźniakami)
- laserowa obliteracja anastomoz naczyniowych.
Rokowanie
edytujW nieleczonym TTTS śmiertelność wynosi 60–100%[3].
Historia
edytuj
Zespół opisał niemiecki położnik Friedrich Schatz w 1875 i w pracach późniejszych[4][5]. Uważa się, że obraz De Wikkelkinderen nieznanego artysty pochodzący z roku 1617 przedstawia bliźnięta z TTTS[6].
Przypisy
edytuj- ↑ a b G.H. Bręborowicz, W. Malinowski, E. Ronin-Walknowska: Atlas ciąży wielopłodowej. Poznań: Ośrodek Wydawnictw Naukowych, 2008. ISBN 978-83-7314-029-5.
- ↑ Położnictwo i ginekologia, Grzegorz H. Bręborowicz (red.), Beata Banaszewska, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005, s. 142, ISBN 83-200-3082-X, OCLC 749793069.
- ↑ Zach T, Ford SP. Twin-to-Twin Transfusion Syndrome. eMedicine.com. URL:http://www.emedicine.com/med/topic3410.htm
- ↑ Friedrich Schatz, Ueber die während jeder Geburt eintretende relative Verkürzung oder Verlängerung der Nabelschnur und die dadurch unter bestimmten Umständen bedingten Störungen und Gefahren der Geburt, „Archiv für Gynäkologie”, 8 (1), 1875, s. 1–47, DOI: 10.1007/BF01960040, ISSN 0003-9128 (niem.).
- ↑ H. Ludwig, Friedrich Schatz, Rostock (1841–1920). Über Zwillinge, Wehen und Schwangerschaftsdauer, „Der Gynäkologe”, 39 (8), 2006, s. 657–660, DOI: 10.1007/s00129-006-1862-x.
- ↑ Berger H.M., de Waard F., Molenaar Y.. A case of twin-to-twin transfusion in 1617. „Lancet”. 9232 (356), s. 847–848, 2000. PMID: 11022944.
