Zeng Guofan (ur. 21 listopada 1811 zm. 12 marca 1872) – chiński polityk i wojskowy.

Zeng Guofan
Ilustracja
Nazwisko chińskie
Pismo uproszczone

曾国藩

Pismo tradycyjne

曾國藩

Hanyu pinyin

Zēng Guófán

Wade-Giles

Tseng Kuo-fan

Wymowa (IPA)

[tsə́ŋ kwǒ.fán]

Pochodził z prowincji Hunan[1]. Ukończył Akademię Yuelu i zdał egzaminy urzędnicze. Otworzyły mu one drogę do prestiżowych studiów nad klasykami konfucjańskimi w Akademii Hanlin[2].

W 1852 roku, podczas pobytu w prowincji Hunanu, został wyznaczony przez Cesarza Xiafeng do dowodzenia lokalnymi siłami armii Qing, w celu stłumienia powstania tajpingów. Z nich sformował sprawną, lojalną, opartą na wzajemnych powiązaniach między poszczególnymi szczeblami hierarchii żołnierskiej armię[1], znaną jako Armia Xian[2]. Jako gubernator generalny prowincji Jiangsu i Jiangxi (1860-4) zbudował także śródlądową flotę na Jangcy i zakładał wytwórnie broni, stopniowo okrążając i dziesiątkując rebeliantów[1]. Odbił z rąk tajpingów takie miasta jak Changsha, Wuchang i Hanyang, zniszczył także ich flotę. W lipcu 1864 zdobył stolicę buntowników, Nankin[2]. Patronował rozwojowi przemysłu zbrojeniowego i okrętowego, w ramach tzw. ruchu samoumacniania Chin[3].

Za zasługi w zwalczaniu tajpingów otrzymał tytuły Starszego Strażnika Tronu oraz Markiza Yiyong pierwszej klasy[4]. Mianowano go również namiestnikiem Nankinu. W latach 1868–70 pełnił funkcję gubernatora stołecznej prowincji Zhili. Uczestniczył także w walkach z powstańcami Nian. Wobec braku konkretnych osiągnięć na froncie został odwołany[4]. W latach 1867–1871 pełnił funkcję Wielkiego Sekretarza[5].

Był politycznym protektorem Li Hongzhanga[6]. Jego synem był dyplomata Zeng Jize, zaś jedna z jego córek wyszła za mąż za dyrektora Szanghajskich Zakładów Zbrojeniowych Nie Qiguia[7].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Fairbank 1996 ↓, s. 194.
  2. a b c Zeng Guofan - An Outstanding Han Chinese Official and Military General Admired by Modern Chinese People. history.cultural-china. [dostęp 2010-06-10]. (ang.).
  3. Fairbank 1996 ↓, s. 199.
  4. a b Jonathan Fenby: Chiny: upadek i narodziny wielkiej potęgi. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2009, s. 87-8. ISBN 978-83-240-1259-6.
  5. Worldstatesmen.org: China. [dostęp 2010-02-27]. (ang.).
  6. Jonathan Fenby: Chiny: upadek i narodziny wielkiej potęgi. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2009, s. 94. ISBN 978-83-240-1259-6.
  7. Fairbank 1996 ↓, s. 252.

Bibliografia

edytuj
  • John K. Fairbank: Historia Chin. Nowe spojrzenie. Gdańsk: Wyd. Marabut, 1996, s. 194. ISBN 83-85893-79-2.