Zbrodnia w Szerokim Polu

zbrodnia dokonana 9 marca 1944 we wsi Szerokie Pole

Zbrodnia w Szerokim Polu – zbrodnia dokonana 9 marca 1944 r. na polskich mieszkańcach wsi Szerokie Pole, położonej w powiecie dolińskim województwa stanisławowskiego, popełniona przez oddział Ukraińskiej Powstańczej Armii.

Zbrodnia w Szerokim Polu
Ilustracja
Tablica Pomnika ofiar zbrodni dokonanej na obywatelach polskich przez OUN-UPA wymieniająca Szerokie Pole
Państwo

Polska (okupowana przez III Rzeszę)

Miejsce

Szerokie Pole

Data

9 marca 1944

Liczba zabitych

58-100

Typ ataku

ludobójstwo

Sprawca

Ukraińska Powstańcza Armia

Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Szerokie Pole”
Ziemia49°06′49″N 23°49′10″E/49,113611 23,819444

Przed zbrodnią

edytuj

Przed II wojną światową Szerokie Pole (Pöchersdorf) było wsią, w której dominowała ludność niemiecka. Wiosną 1940 r., podczas okupacji sowieckiej, Niemcy zostali przesiedleni do III Rzeszy. W czerwcu 1943 r. okupacyjne władze niemieckie przesiedliły z okolic Rawy Ruskiej do Szerokiego Pola 25 rodzin polskich (około 130 osób).

Przebieg napadu

edytuj

Według wspomnień zgromadzonych przez Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 9 marca 1944 r. w nocy Szerokie Pole z trzech stron zaatakowały siły UPA. Napastnicy podpalali domostwa i zabijali napotkane osoby bez względu na płeć i wiek. Niebroniona ludność (według wspomnień we wsi nie było samoobrony) rzuciła się do ucieczki w kierunku pobliskiego lasu, bądź szukała schronienia w przygotowanych kryjówkach. Około godziny 3 w nocy napastnicy odeszli.

Według raportu SB OUN we wsi była samoobrona, "która ostrzeliwała się i rzucała granaty"[1].

Grzegorz Motyka podaje liczbę 58 zamordowanych podczas tego napadu[2]. Zdaniem Sz. Siekierki, H. Komańskiego i E. Różańskiego oraz Grzegorza Hryciuka zginęło około 100 Polaków[3][4].

Dzień po zbrodni do Szerokiego Pola przybyła niemiecka żandarmeria i żołnierze węgierscy. Zmusili Ukraińców z okolicznych wsi do pogrzebania zabitych oraz ewakuowali ocalałych Polaków do Doliny.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. PROTOKÓŁ w sprawie likwidacji Szerokiego Pola [w] Polska i Ukraina w latach trzydziestych–czterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnych, Tom 4, część 2, Warszawa – Kijów 2005, s. 989
  2. Grzegorz Motyka, Ukraińska partyzantka 1942-1960, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 2006, s. 384, ISBN 83-88490-58-3, OCLC 838973434.
  3. Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Eugeniusz Różański, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939–1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 152, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661.
  4. Grzegorz Hryciuk, Przemiany narodowościowe i ludnościowe w Galicji Wschodniej i na Wołyniu w latach 1931-1948, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005, s. 250, ISBN 83-7441-121-X, OCLC 830722458.

Bibliografia

edytuj
  • Grzegorz Motyka, Ukraińska partyzantka 1942-1960, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 2006, ISBN 83-88490-58-3, OCLC 838973434.
  • Henryk Komański, Szczepan Siekierka, Eugeniusz Różański, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w Województwie Stanisławowskim 1939–1946, Wrocław: ALTA 2, 2008, s. 31, 49, 61-62, 65, 67-69, 72, 79, 81-82, 84-86, 91-94, 97-98, 152, ISBN 978-83-85865-13-1, OCLC 261139661.