Zbigniew Wacławek

polski architekt

Zbigniew Wacławek (ur. 30 stycznia 1917 w Warszawie, zm. 28 kwietnia 1987 tamże) − polski architekt, nauczyciel akademicki.

Zbigniew Wacławek
Ilustracja
Zbigniew Wacławek w latach 60.
Data i miejsce urodzenia

30 stycznia 1917
Warszawa

Data i miejsce śmierci

28 kwietnia 1987
Warszawa

Narodowość

polska

Alma Mater

Politechnika Warszawska

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (złota)
Grób MariI Małgorzaty Handzelewicz-Wacławek i Zbigniewa Wacławka na cmentarzu Powązkowskim

Życiorys

edytuj

Syn kupca Stanisława Wacławka i pielęgniarki Janiny Skorupskiej. W 1935 ukończył IV Miejskie Gimnazjum Męskie im. Władysława IV w Warszawie. Rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej w 1936 r., przerwane w okresie wojny i ukończone w 1948 r., dyplomem u Bohdana Pniewskiego.

W czasie wojny żołnierz Armii Krajowej.

Rozpoczął pracę w pracowni Bohdana Pniewskiego w latach 1947-1948. W latach 1947–1952 był asystentem a potem starszym asystentem Barbary Brukalskiej, a następnie, w latach 1952–1982, był starszym asystentem u Zbigniewa Karpińskiego i Witolda Plapisa. Był projektantem, a potem szefem pracowni w Centralnym Biurze Projektów Architektury i Budownictwa, Biurze Studiów i Projektów Budownictwa Wojskowego, Miastoprojekcie Północ, Miastoprojekcie Śródmieście, Biurze Projektów Budownictwa Ogólnego (prowadził pracownię wraz żoną Marią Małgorzatą Handzelewicz-Wacławkową. Jako członek SARP był prezesem Oddziału Warszawskiego w latach 1965–1969 pełnił wielokrotnie funkcję Sędziego SARP. W 1979 uzyskał status twórcy Ministerstwa Kultury i Sztuki. W 1982 był założycielem i pierwszym dyrektorem w Autorskich Pracowniach Architektury P.P. (pierwsze „prawie” prywatne biuro projektowe w Polsce), w którym jedną ze sfederowanych pracowni prowadził z żoną Małgorzatą Handzelewicz-Wacławek

Współpracował z prof. Zbigniewem Karpińskim przy projekcie i realizacji Ściany Wschodniej w Warszawie.

Wielokrotnie odznaczany za swoją działalność.

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 52-3-25/26)[1].

Życie prywatne

edytuj

Ojciec Krzysztofa Wacławka, Jana Wacławka i Jakuba Wacławka.

Główne dzieła

edytuj
  • Dom jednorodzinny w Komorowie – 1943
  • Koszary na Bielanach – 1946
  • Wojskowy Port Lotniczy na Bemowie – 1949/1950
  • Akademia Sztabu Generalnego – 1951/1952
  • Budynek biurowy MON przy ul. Nowowiejskiej – 1951/1953
  • Hala Kopińska w Warszawie – 1952[2]
  • Dom jednorodzinny przy ul. Szarotki w Warszawie – 1953
  • Dom jednorodzinny przy ul. Tucholskiej w Warszawie – 1953
  • Meble dla PAN – 1954
  • Wojskowa Akademia Techniczna – 1956
  • Dom wielorodzinny przy ul. Krętej – 1956/1957
  • Osiedle Młynów V – 1957-1959
    • współautor: Halina Fonkowicz
  • Strona Wschodnia – generalny projektant prof. Zbigniew Karpiński – 1961-1973:
  • Budynek mieszkalny przy ul. Ludnej/Solec – 1968
  • Osiedle mieszkaniowe „Targówek” – 1972/1978
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Pawilony na wystawach I targach w Płowdiwie, Lipsku, Moskwie, Budapeszcie i Damaszku – 1960-1971
  • Pawilon handlowy na os. Targówek - 1976
    • współautor Elżbieta Skrzyńska
  • Elewacja kościoła pw. Chrystusa Króla na os. Targówek – 1977
  • Wikariatka przy kościele Chrystusa Króla na os. Targówek – 1978
  • Kościół w Śródborowie – 1978
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Budynki mieszkalne przy ul. Mokrej w Warszawie – 1986

Ważniejsze projekty

edytuj

Niżej wymieniono jego najważniejsze, niezrealizowane projekty:

  • Hotel „Orbis” przy ul. Marszałkowskiej i Al. Jerozolimskich – 1965, współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Budynek biurowy „RSW Prasa” – 1968
  • Dom Wypoczynkowy „Boryszew” w Krynicy – 1969
  • Dom Wypoczynkowy „Zremb” w Krynicy – 1970
  • Hotel „Orbisu” przy ul. Marszałkowskiej/Królewskiej – 1970
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Dom Wypoczynkowy huty „Szczakowa” w Krynicy – 1971
  • Rozbudowa KC PZPR – 1971-1972
    • współautor Maria M. Handzelewicz-Wacławek, Andrzej Kaliszewski
  • Ministerstwo Sprawiedliwości przy ul Kruczej/Pięknej – 1976
  • Ośrodek Badań Kolejnictwa w Warszawie – 1976
    • współautor Bogdan Napieralski
  • Ośrodki Wypoczynkowe URM, MSZ i Rady Państwa w Skubiance – 1979,
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Zespół domów jednorodzinnych na os. Targówek – 1979
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Hotel „Orbis” przy ul Kruczej/Pięknej – 1979
  • Budynek wielorodzinny URM przy ul. Kwiatowej – 1979
  • Osiedle jednorodzinne „Podolczyce” w Płocku – 1981/1982,
    • współautor Maria M. Handzelewicz-Wacławek, Andrzej Kaliszewski
  • Centrum handlowe os. „Targówek” – 1983/1985
  • Wnętrza [nowe] Teatru Małego – 1985
  • Studium przekształcenia elewacji Domów Towarowych Centrum – 1987

Nagrody

edytuj
  • Srebrny Krzyż Zasługi - 1956
  • Nagroda II st. Komitetu Budownictwa, Architektury I Urbanistyki [os. Młynów V] – 1962
  • Srebrna Odznaka Odbudowy Warszawy – 1963
  • Złota Odznaka Odbudowy Warszawy – 1966
  • Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” – 1968
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski – 1969
  • Nagroda II stopnia Min. Budownictwa [pasaż Strony Wschodniej] – 1971
  • Złota Odznaka za Zasługi dla Warszawy – 1972
  • Sześcian „1973” [osiedle Targówek] – 1973
  • Odznaka „Milionera” przyznawana przez Prezydenta miasta stołecznego Warszawy [zrealizowanie miliona metrów sześciennych w Warszawie]
  • Złota Odznaka Ministerstwa Budownictwa – 1977
  • Złota Odznaka SARP
  • Nagroda Doroczna m.st. Warszawy – 1981
  • Nagroda II stopnia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego – 1982
  • Honorowa nagroda SARP (pośmiertna), wraz z żoną Maria Małgorzatą Handzelewicz-Wacławkową w 1987 r.

Projekty konkursowe

edytuj

Niżej wymieniono projekty nagrodzone w konkursach:

  • Dom mieszkalny przyfabryczny w Kawęczynie 1942/1943, II nagroda
  • Kapliczka przydrożna – 1943, wyróżnienie
  • Domy mieszkalne przy rynku małego miasta – 1943, IV nagroda
  • Dom Ludowy – 1944
  • Gmach PKO w warszawie – 1947
  • Kino „Praha” w Warszawie – 1947, II nagroda
  • Gmach CDT w Warszawie – 1948
  • Centralny Dom Młodzieży w Warszawie – 1948, wyróżnienie
    • współautorzy J. Jaśkiewicz, J. Kowarski, L. Dąbrowski
  • Dzielnica uniwersytecka w Łodzi, 1949, wyróżnienie
  • Gmach „Orbisu” w Warszawie – 1949
  • Otoczenie bud. „Cedergren” [PASTA] – 1950, nagroda
  • Plac Centralny w Nowej Hucie – 1951, wyróżnienie
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Wielokondygnacyjny budynek mieszkalny – 1953, III nagroda
  • Łuk Tryumfalny w Lublinie – 1954,
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek – 1944
  • Otoczenie Wawelu w Krakowie – 1954,
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Mauzoleum w Karachi – 1956,
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Pawilon gastronomiczny – 1956, III nagroda
  • Budynek Panoramy Racławickiej we Wrocławiu – 1957
  • Osiedle „Młynów V” w Warszawie – I nagroda
  • Kościół w Nowej Hucie – 1957
  • Port Lotniczy w Warszawie – 1960, wyróżnienie
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Strona Wschodnia Placu Centralnego w Warszawie – 1958, wyróżn.
  • Zagospodarowanie terenów przyskarpowych w Lublinie –1959, II nagroda.
  • Oś Saska – 1962, wyróżnienie
  • Pomnik martyrologii Majdanka – 1967
  • Centrum Zamościa – 1969, wyróżnienie
  • Plac Teatralny w Warszawie – 1970
  • Osiedle „Targówek” w Warszawie – 1970, I nagroda,
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Rozbudowa gmachu KC PZPR w Warszawie, -1971, I nagroda
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Plac Trzech Krzyży – 1972
  • Plac Zwycięstwa w Warszawie – 1972, wyróżnienie
    • współautor Maria M. Handzelewicz-Wacławek i Piotr Marzyński
  • Ambasada Polska w Delhi – 1973,
    • współautor Maria M. Handzelewicz-Wacławek i Andrzej Kaliszewski
  • Muzeum Sztuki w Łodzi – 1973
  • Ambasada w Nowym Delhi – 1973
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Centrum Krynicy – 1974, wyróżnienie,
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Strona [Ściana] Zachodnia w Warszawie – 1975,
    • współautor Maria Małgorzata Handzelewicz-Wacławek
  • Domy Towarowe w Krakowie – 1975
    • współautor Maria M. Handzelewicz-Wacławek i Bogdan Napieralski
  • Tete Defense Paryż– 1985

Przypisy

edytuj
  1. Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW GRZEGORZ HANDZELEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-28].
  2. Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1965-1989. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2005, s. 122. ISBN 83-908950-7-2.