Zbigniew Belina-Prażmowski-Kryński
Zbigniew Belina-Prażmowski-Kryński (ur. 27 lub 29 grudnia 1892 w Warszawie, zm. 12 stycznia 1954 w Glasgow) – podpułkownik dyplomowany obserwator Wojska Polskiego.
 podpułkownik dyplomowany obserwator
| |
| Data i miejsce urodzenia |
27 lub 29 grudnia 1892 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
12 stycznia 1954 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
do 1945 |
| Siły zbrojne |
|
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
zastępca dowódcy pułku |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
      
| |
.svg){kind=small}
Życiorys
edytujUrodził się 27[1][2][3][4] lub 29[5][6] grudnia 1892 w Warszawie, w rodzinie Stefana i Wandy z Kryńskich[1]. Ukończył gimnazjum realne w Warszawie oraz wyższe szkoły wojskowe w Warszawie i Paryżu. Od 1914 służył w armii rosyjskiej[1]. Był podporucznikiem Gwardii w Izmaiłowskim Pułku Gwardii[7].
8 grudnia 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika ze starszeństwem od dnia 15 lipca 1916[8] i przydzielony do Szkoły Oficerskiej w Dęblinie[9]. 28 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu kapitana, w wojskach lotniczych, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[10]. W 1921 ukończył I Kurs Normalny Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[2]. Po ukończeniu kursu został skierowany do służby w Departamencie Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 27. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych, a jego oddziałem macierzystym był 1 pułk lotniczy[3]. W następnym roku pełnił służbę w Wyższej Szkole Wojennej, pozostając oficerem nadetatowym 1 pułku lotniczego[11].
7 listopada 1924 został przeniesiony z 1 pułku lotniczego do Wyższej Szkoły Wojennej na stanowisko wykładowcy operacyjnej służby Sztabu Generalnego[12][13]. 1 grudnia 1924 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 8. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych[14]. W 1928 pełnił służbę w Oddziale IV Sztabu Generalnego[15]. 18 czerwca 1930 został zwolniony ze stanowiska delegata Sztabu Głównego przy Dyrekcji PKP Poznań, pozostawiony bez przynależności służbowej z równoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII[16]. Z dniem 31 grudnia 1930 został przeniesiony w stan spoczynku[17]. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas w „dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I”[6].
16 marca 1932 rozpoczął pracę w Departamencie Polityczno-Ekonomicznym Ministerstwa Spraw Zagranicznych na stanowisku prowizorycznego radcy ministerstwa w VI stopniu służbowym (od 19 stycznia 1933 – radcy ekonomicznego)[4]. Od 1 sierpnia 1933 do 15 października 1934 był kierownikiem Konsulatu RP w Leningradzie[18].
Po kampanii wrześniowej przedostał się do Wielkiej Brytanii w RAF otrzymał numer służbowy P-1185[19]. Od 9 października 1940 przebywał w Stacji Zbornej Oficerów Rothesay[20]. Podczas pobytu w tym obozie namalował kopię obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, który w Wielkanoc 1941 roku zawieszono w nad ołtarzem głównym kościoła św. Andrzej (obecnie wisi w bocznej kaplicy)[21]. W październiku 1941 roku otrzymał zgodę na opuszczenie obozu i zamieszkanie w okolicach Glasgow[22]. 3 marca 1950 został naturalizowany przez władze brytyjskie, w tym okresie pełniąc funkcję wykładowcy w szkole handlowej (Commercial College) i zamieszkując w Glasgow[23], gdzie zmarł i został skremowany[24].
Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (pod murem IV-18)[25].
Zbigniew Belina-Prażmowski-Kryński 20 czerwca 1920 ożenił się z Zofią z Borzysławskich[1].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Walecznych[26]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[4]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[4]
- Komandor z Gwiazdą Orderu św. Grzegorza Wielkiego (Stolica Apostolska)[1]
- Komandor z Gwiazdą Orderu Korony (Włochy)[1]
- Komandor z Gwiazdą Orderu Grobu Świętego (1931, Stolica Apostolska)[27]
- Kawaler Orderu Maltańskiego (SMOM)[1]
7 października 1935 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o przyznanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[28][29].
Uwagi
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Łoza 1938 ↓, s. 594.
- ↑ a b Spis oficerów 1921 ↓, s. 351, 829.
- ↑ a b Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 244.
- ↑ a b c d Rocznik Służby Zagranicznej 1933 ↓, s. 63.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 546.
- ↑ a b Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 347, 851.
- ↑ Памяти героев ↓.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 12 z 19 grudnia 1918, poz. 324.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 13 z 23 grudnia 1918, poz. 383.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 12 lutego 1921 roku, s. 265.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 927, 943, 1499.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 119 z 7 listopada 1924 roku, s. 664.
- ↑ Lista oficerów SG 1925 ↓, s. 9.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 733.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 540, 546.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 201.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 19 grudnia 1930 roku, s. 398.
- ↑ Rocznik Służby Zagranicznej 1938 ↓, s. 160.
- ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 88.
- ↑ Kaczmarski 2020 ↓, s. 201.
- ↑ Kaczmarski 2020 ↓, s. 60.
- ↑ Kaczmarski 2020 ↓, s. 96.
- ↑ The Edinburgh Gazette, 25.04.1950
- ↑ Deaths, „The Glasgow Herald”, 10, 13 stycznia 1954, s. 1 [dostęp 2021-06-20] (ang.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Śreniawa - Borzysławscy, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-06-20].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 927.
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk Nr 8/1931, s. 381
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-06-21]..
- ↑ Łoza 1938 ↓, s. 594, wg autora był odznaczony Medalem Niepodległości.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Lista oficerów Sztabu Generalnego (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku). Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1926.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1933. Warszawa: Klub Urzędników Polskiej Służby Zagranicznej, 1933.
- Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938. Warszawa: Stowarzyszenie „Samopomoc Urzędników Polskiej Służby Zagranicznej”, 1938.
- Krzysztof Kaczmarski: Nie tylko Rothesay. Oficerskie obozy izolacyjne oraz obóz dyscyplinarny dla żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii (1940-1943). Rzeszów-Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2020. ISBN 978-83-8098-813-2.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 594. [dostęp 2021-06-22].
- Wojciech Skóra: Konsekwencje przewrotu majowego w polskiej służbie konsularnej, [w:] Zamach stanu Józefa Piłsudskiego 1926 roku, Lublin 2007, s. 405-424
- Памяти героев Великой войны 1914–1918 : Поиск героев войны : Пражмовский Збигнев Стефанович. Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej Zarząd ds. utrwalenia pamięci poległych w obronie Ojczyzny. [dostęp 2021-06-21]. (ros.).