Zbierka pospolita[2][3], frantka zębouda[3] (Panurgus calcaratus) – gatunek samotnej pszczoły z rodziny pszczolinkowatych.

Zbierka pospolita
Panurgus calcaratus[1]
(Scopoli, 1763)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

błonkoskrzydłe

Nadrodzina

Apoidea

Rodzina

pszczolinkowate

Podrodzina

Panurginae

Rodzaj

Panurgus

Gatunek

zbierka pospolita

Wygląd

edytuj

Długość 8-9 mm. Czarne, słabo owłosione ciało. Samiec wyróżnia się dużą w stosunku do reszty ciała głową. W skrzydle przednim dwie komórki submarginalne[3]. Tylne udo samca z wystającym wyrostkiem[4]. Czułki samców i zwykle również samic częściowo czerwonobrązowe[5].

Biologia

edytuj

Okres aktywności: lipiec – wrzesień. Gatunek oligolektyczny, samice zbierają pyłek z języczkowatych kwiatów roślin z rodziny astrowatych[3]. Zbierająca pyłek samica "tarza się" w kwiecie, wskutek czego pyłek osadza się na jej ciele i dopiero stamtąd jest przenoszony do szczoteczek na tylnych nogach, w których jest transportowany do gniazda – to zachowanie jest szeroko rozpowszechnione w podrodzinie Panurginae[3][6]. Zbierka pospolita gniazduje na terenach piaszczystych, zazwyczaj tworząc kolonie gniazd[3]. Gatunek gromadny – kilka samic korzysta ze wspólnego wejścia do gniazda, ale nie współpracują ze sobą w opiece nad potomstwem[3].

Przypisy

edytuj
  1. Panurgus calcaratus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Andrzej Ruszkowski, Słownik polskich nazw owadów., Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa - Oddział Pszczelnictwa, 2006, s. 283, ISBN 83-87617-30-X, OCLC 749429265 [dostęp 2022-09-24].
  3. a b c d e f g Heiko Bellmann, Henryk Garbarczyk, Błonkówki: pszczoły, osy i mrówki środkowej Europy, Przewodnik Entomologa, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2011, s. 213, ISBN 978-83-7073-707-8 [dostęp 2024-09-03].
  4. Felix Amiet i inni red., Apidae. 6: Andrena, Melitturga, Panurginus, Panurgus, Fauna Helvetica, Neuchâtel: Centre suisse de cartographie de la faune (CSCF/SZKF) : Schweizer Entomologische Gesellschaft (SEG/SES), 2010, ISBN 978-2-88414-039-3 [dostęp 2024-09-03].
  5. Christian Schmid-Egger i inni, Schlüssel der Arten der Familie Andrenidae, Illustrierte Bestimmungstabellen der Wildbienen Deutschlands und Österreichs : unter Berücksichtigung der Arten der Schweiz / Christian Schmid-Egger, Velden/Vils: Selbstverl, 1997, ISBN 978-3-00-001407-9 [dostęp 2024-09-03].
  6. Zachary M. Portman, Michael C. Orr, Terry Griswold, A review and updated classification of pollen gathering behavior in bees (Hymenoptera, Apoidea), „Journal of Hymenoptera Research”, 71, 2019, s. 171–208, DOI10.3897/jhr.71.32671, ISSN 1314-2607 [dostęp 2024-09-03] (ang.).