Zbór braci polskich w Moskorzewie
Zbór braci polskich w Moskorzewie – lokalna wspólnota braci polskich istniejąca w drugiej połowie XVI wieku w Moskorzewie, wówczas w województwie krakowskim[1].
Historia
edytuj
Początki zboru wiążą się z opowiedzeniem się dziedzica Moskorzewa Stanisława Moskorzewskiego za kalwinizmem i założeniem w 1558 w tej miejscowości zboru kalwińskiego. Wówczas to wzniesiony u schyłku XIV wieku miejscowy katolicki kościół św. Małgorzaty stał się kościołem reformowanym. Niedługo potem bo w 1562 kościół ten znalazł się w rękach braci polskich[1]. Pochowano w nim wybitnych wiernych zboru braci polskich: Barbarę z Dąbrowskich Moskorzowską (zm. 1572), Zofię z Sancygniowskich Karsznicką (zm. 1594) i Dorotę Moskorzowską (zm. 1601)[2]. Pod koniec XVI wieku kościół stał się ponownie świątynią katolicką[1]
Ze zborem związany był Hieronim Moskorzowski (ok. 1560–1625), syn Stanisława Moskorzewskiego, czołowy działacz braci polskich[2].
Po utracie kościoła na rzecz katolików zbór braci polskich zgromadzał się najprawdopodobniej w późnogotyckim budynku (tzw. murowaniec) wzniesionym w XVI wieku i przylegającym obecnie do dworu Potockich z XVIII w. Przyjmuje się, iż w czasach Hieronima Moskorzewskiego obiekt ten był też siedzibą szkoły braci polskich[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d Bracia Polscy: Moskorzew. omen.aplus.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-29)]. omen.aplus.pl [dostęp: 2014-11-28]
- ↑ a b Józef Szymański, Szlakiem braci polskich. Przewodnik turystyczny po Kielecczyźnie, Kielce 1962, s. 97
Bibliografia
edytuj- Halina Maria Machul, Ariańskim szlakiem po ziemi kieleckiej, Warszawa: Agencja Wydawnicza Egros, b.r.w., s. 131-132 ISBN 978-83-89986-58-0
- Reformacja w powiecie włoszczowskm, red. Rafał Paweł Pacanowski, Włoszczowa 2008.
- Józef Szymański, Szlakiem braci polskich. Przewodnik turystyczny po Kielecczyźnie, Kielce 1962.
- Jan Wiśniewski, Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w powiecie włoszczowskim (1932).