Zamek w Zbąszyniu – niezachowany zamek w Zbąszyniu w Wielkopolsce.

Zamek w Zbąszyniu
Zabytek: nr rej. Z-II/116/49 z 16.09.1950[1]
Ilustracja
Brama wjazdowa
Państwo

 Polska

Miejscowość

Zbąszyń

Typ budynku

zamek

Położenie na mapie Zbąszynia
Mapa konturowa Zbąszynia, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Zamek w Zbąszyniu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zamek w Zbąszyniu”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Zamek w Zbąszyniu”
Położenie na mapie powiatu nowotomyskiego
Mapa konturowa powiatu nowotomyskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Zamek w Zbąszyniu”
Położenie na mapie gminy Zbąszyń
Mapa konturowa gminy Zbąszyń, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Zamek w Zbąszyniu”
Ziemia52°14′48,9402″N 15°55′00,3822″E/52,246928 15,916773

Historia

edytuj
 
Widok bramy przed 1917

Zamek w Zbąszyniu zaczęto budować na zlecenie Abrahama ze Zbąszynia, który jednak wkrótce zmarł, zaś jego dobra, w tym miasto Zbąszyń, odziedziczył wnuk, Abraham Ciświcki. Ciświcki kontynuował pracę, bądź rozpoczął nową budowę, było to założenie typu palazzo in fortezza. Przedsięwzięcie nie zostało nigdy ukończone, gdyż na przełomie XVII i XVIII stulecia posiadłość zaczęła obracać się w ruinę.

W 1705 w czasie III wojny północnej pod miastem obozowało wojsko szwedzkie Karola XII, które splądrowało miasto i zrujnowało miejscowy zamek. Lustracja z 1706 tak opisała zniszczenia dokonane przez Szwedów: "Zamek penitus (łac. wewnątrz) zrujnowany, pokoje puste, bez pieców, okien, drzwi. Żelaza ani znaku, mury porozbijane, schody porujnowane, ganek we włoskim ogrodzie zrujnowany, podniebienia upadły, bo ankry wykowali (staropol. wykuli) Szwedzi. Kaplica zdezelowana, ogród włoski pusty, z fontann tylko sterczą słupy, kuchnia pusta, tak samo stajnia, gorzelnia, mielcuch. Izba do pomieszkania niezgorsza, bez okien i pieca. Brama zamku murowana, w niej izba bez drzwi, okien, pieca, posadzka wybrana.".[2].

Zamek obecnie

edytuj

Dziś istnieje wieża bramna, która powstała prawdopodobnie w pierwszym okresie budowy zamku oraz prochownia pod zachodnim bastionem. Z fortyfikacji ziemnych zachowały się bastiony broniące mostu od strony północnej oraz rawelin na południowo-wschodnim krańcu twierdzy.

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo WP [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
  2. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. XIV, hasło "Zbąszyń". nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1887. s. 513. [dostęp 2019-06-07].

Bibliografia

edytuj