Zamek w Podhajcach – zamek wybudowany w Podhajcach nad rzeką Koropiec[1].

Zamek w Podhajcach
ilustracja
Państwo

 I Rzeczpospolita

Miejscowość

Podhajce

Typ budynku

zamek

Zniszczono

1675, 1970

Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego
Mapa konturowa obwodu tarnopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Zamek w Podhajcach”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Zamek w Podhajcach”
Ziemia49°16′30″N 25°08′03″E/49,275000 25,134167

Położenie

edytuj

Na miejsce budowy zamku wybrano sztucznie usypaną wyspę[2], która od wschodu była oblana wodami rzeki Koropiec (ukr. Коропець) – lewobrzeżnym dopływem Dniestru, a od zachodu i północy Mużyłówką (ukr. Мужилівка) – dopływem rzeki Koropiec. Fundamenty cytadeli od zachodu sięgały rzeki i spadły do jej koryta, oddzielającego zamek od budynków miasta, które znajdowało się na zachód od niego[1]. Zamek położony był tuż poniżej podhajeckiego stawu[3].

Historia

edytuj

Najprawdopodobniej zamek został wzniesiony przez Buczackich w wieku XV. Rozbudowywali go kolejni właściciele, zwłaszcza Stanisław Golski na początku XVII w[3]. W latach 1650–57 właściciel Stanisław Rewera Potocki umocnił miasto i zamek. W 1655 miasto wraz z zamkiem zdobyły wspólne armie rosyjska i kozacka. W 1663 roku na zamku przebywał król Polski Jan Kazimierz Waza[1]. Podczas bitwy pod Podhajcami w 1667 r. Jan Sobieski, późniejszy król Polski, przygotowując wcześniej przewidywane miejsce walki, obsadził piechotą dwa raweliny położone na północ od podhajeckich fortyfikacji. W 1675 roku stojący na czele wojsk tureckich Ibrahim Basza oblegał miasto i zamek, który zdobył 11 września, a następnie spustoszył, niszcząc zamek oraz uprowadzając mieszkańców z załogą warowni i jego dowódcą Makowieckim.
W 1698 roku Feliks Kazimierz Potocki, wojewoda krakowski i hetman polny koronny, ścigany przez około 14 tys. Tatarów oparł się o mury tutejszego zamku 8 września podczas bitwy pod Podhajcami.[4]. Po czterogodzinej walce nastąpił odwrót wojsk tatarskich[5]. Było to ostatnie zwycięstwo polskie nad Tatarami w wojnie z Turcją.

W XVIII w. nie był już zamieszkany i popadł w ruinę. W XIX wieku urządzono w jego wnętrzu browar i gorzelnię, które funkcjonowały do II wojny światowej[3]. W 1970 ostatecznie zniszczono resztki zamku, które były do tego czasu[1]. Obecnie zamek nie istnieje. Na jego miejscu znajduje się fabryka konserw[3].

Architektura

edytuj

Pierwotnie miasto miało swój własny system fortyfikacji i wybudowany zamek, który prawdopodobnie mógł być traktowany jako cytadela, która była ostatnim bastionem dla obywateli w przypadku przerwania przez wroga obrony na murach miasta[1]. Podhajce miały obronne mury, stary zamek z potężnymi wieżami, otoczony wałami[5]. Dalerac, dworzanin króla Polski Jana III Sobieskiego pisał o zamku jako staroświeckiej budowli, mającej potężne baszty i wysokie tarasy, otoczonej wałem[5].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Подгаецкий замок в городе Подгайцы. zamki-kreposti.com.ua. [dostęp 2013-10-15].
  2. Підгайці Та Підгаєччина. red. С. Колодницький. Тернопіль: ТзОВ «Терно-граф», 2012, s. 340. ISBN 978-966-457-133-0.
  3. a b c d Grzegorz Rąkowski: Przewodnik po Ukrainie zachodniej część II Podole. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, s. 291. ISBN 83-89188-46-5.
  4. Janusz Wojtasik: Podhajce 1698. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1990, s. 112. ISBN 83-11-07813-0. OCLC 69456644.
  5. a b c Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VIII. Warszawa: 1880-1902, s. 384-87.

Linki zewnętrzne

edytuj