Zamek w Międzylesiu

Zamek w Międzylesiu (niem.  Schloss Mittelwalde) – zabytkowy zamek w Międzylesiu.

Zamek w Międzylesiu

(niem.) Schloss Mittelwalde

nr rej. 458; A/970/637/WŁ z 10 października 1957
Widok od północnego wschodu
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Międzylesie
Adres	pl. Wolności 42
Rozpoczęcie budowy	1580
Ukończenie budowy	1590
Położenie na mapie Polski Zamek w Międzylesiu
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Zamek w Międzylesiu
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego Zamek w Międzylesiu
Położenie na mapie gminy Międzylesie Zamek w Międzylesiu
Położenie na mapie Międzylesia Zamek w Międzylesiu
50°08′52,559″N 16°39′56,218″E
Strona internetowa

Obiekt jest częścią kompleksu zamkowo-pałacowego składającego się z trzech skrzydeł: zamkowego średniowieczno-renesansowego oraz dwóch skrzydeł pałacowych utrzymanych w stylu barokowym.

Historia

Dziedziniec

Herb v. Althann

Portal z herbami

Pierwotny zamek wzniesiono tu na miejscu wcześniejszego grodu w 1370. Był siedzibą rycerskiego rodu Glaubitzów i został zniszczony w czasie wojen husyckich. W latach 1580–1590 rodzina Tschirnhausów na miejscu zamku wzniosła renesansowy dwór, być może przez wykorzystanie fragmentów średniowiecznych, a na pewno przez dołączenie częściowo zachowanej wieży pierwotnego zamku. Do dwóch skrzydeł w latach 1614–1622 dobudowano następne dwa - południowe i wschodnie. W XVII wieku dwukrotnie uszkodzony – najpierw w czasie wojny trzydziestoletniej, później w wyniku pożaru miasta. W latach 1686–1695, już za panowania władających majoratem w Międzylesiu od 1653 Althannów, dwór został powiększony o nową część barokową według projektu włoskiego architekta Jakoba Carovy. Budowlę powiększono o nowe dwa skrzydła i mur, zamykający nowo powstały dziedziniec. W XIX wieku obiekt odrestaurowano, po 1945 roku był praktycznie nieuszkodzony. W następnych latach był użytkowany przez kilka instytucji jako ośrodek wczasowy i kolonijny. W 1974 rezydencję ponownie dotknął pożar.

Architektura

Całość założenia składa się z dwóch części:

• starszej - renesansowej, wielobocznej z wieżą, zgrupowanej wokół małego dziedzińca oraz
• nowszej z okresu baroku - dwuskrzydłowej, o wnętrzach nakrytych sklepieniami kolebkowymi i ozdobionych dekoracją stiukową.

Z epoki renesansu pochodzi również brama wjazdowa z artystycznie wykonanym portalem oraz fragmenty dekoracji sgraffitowej na elewacjach zewnętrznych. Renesansowy portal zawiera na fryzie heraldycznym herby rodów szlacheckich, von:

• górny rząd (od lewej): 1. Tschirnhaus 2. Lichtenburg 3. Saltza 4. Schönburg 5. Üchtritz, 6. Žampach von Pottenstein 7. Dyhern 8. Warnsdorf
• dolny rząd (od lewej): 1. Regensperg 2. Nimptsch 3. Gelhorn 4. Czettritz 5. Falkenhayn 6. Zedlitz 7. Porschnitz 8. Reibnitz

von Tschirnhaus, Lichtenburg, Saltza, Schönburg, Üchtritz, Žampach Pottenstein, Dyhern, Warnsdorf, Regensperg, Nimptsch, von Gelhorn, Czettritz, von Falkenhayn, Zedlitz, von Porschnitz, Reibnitz

Herby

• 
  1. Tschirnhaus
• 
  2. Lichtenburg
• 
  3. Saltza (tarcza)
• 
  4. Schönburg
• 
  5. Üchtritz
• 
  6. Žampach v. Pottenstein
• 
  7. Dyhern
• 
  8. Warnsdorf
• 
  1. Regensperg
• 
  2. Nimptsch
• 
  3. Gelhorn
• 
  4. Czettritz
• 
  5. Falkenhayn
• 
  6. Zedlitz
• 
  7. Porschnitz
• 
  8. Reibnitz

Bibliografia

• Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
• Słownik geografii turystycznej Sudetów, Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy, pod red. Marka Staffy, t. 15, Wydawnictwo I-BIS, Wrocław 1994.

Linki zewnętrzne

• Zamek Międzylesie