Zajezierze (województwo mazowieckie)
Zajezierze – wieś sołecka[6] w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie kozienickim, w gminie Sieciechów[7][5]. Jest największą wsią w gminie.
wieś | |
Widok ogólny Zajezierza | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021) | |
Strefa numeracyjna |
48 |
Kod pocztowy |
26-922[4] |
Tablice rejestracyjne |
WKZ |
SIMC |
0636169[5] |
Położenie na mapie gminy Sieciechów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
Położenie na mapie powiatu kozienickiego | |
51°32′29″N 21°48′33″E/51,541389 21,809167[1] | |
Strona internetowa |
Położona jest w dolinie środkowej Wisły na jej lewym brzegu, naprzeciw miasta Dęblin, od którego jest oddzielona dwoma mostami, drogowym i kolejowym. Przez wieś przebiega droga krajowa nr 48 jak również szlak kolejowy nr 26 Łuków – Radom – stacja kolejowa Zajezierze koło Dęblina.
W latach 1957–1975 miejscowość jako gromada należała administracyjnie do powiatu kozienickiego będącego częścią województwa kieleckiego.
Natomiast w latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa radomskiego.
Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Matki Bożej Nieustającej Pomocy[8].
Części wsi
edytujSIMC | Nazwa (oboczna) | Rodzaj |
---|---|---|
0636175 | Gorczaków (Garczaków) | część wsi |
0636181 | Kamelanka (Kamelonka) | część wsi |
0636198 | Praga | część wsi |
Wartości przyrodnicze i krajobrazowe
edytujWieś położona jest w zakolu utworzonym przez środkową Wisłę. Rozległe nadwiślańskie łęgi chronione w Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 jako obszar specjalnej ochrony (OSO) sygnowany PLB140004 Dolina Środkowej Wisły są istotną zaletą środowiskową tej okolicy. Jest to ostoja ptaków wodno-błotnych. Również siedlisko ryb słodkowodnych i wielu innych drobnych zwierząt.
Ten odcinek Wisły zachowuje charakter rzeki roztokowej, z licznymi wyspami w formie łach piaszczystych lub porośniętych roślinnością, zaroślami wierzbowymi i topolowymi. Pobliskie brzegi rzeki zajmują często zarośla wikliny, niekiedy łąki i pastwiska. Są tu również fragmenty lasów łęgowych.
Tereny Zajezierza pozostawały i pozostają ciągle w zasięgu wód powodziowych, które podczas zalewu nanoszą i osadzają żyzny muł. Interesujący krajobraz ukształtowany został w przeszłości zmianami koryta rzeki Wisły.
Zabytki, pomniki
edytuj- Pomnik upamiętniający pobyt Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego w Zajezierzu w dniu 13 sierpnia 1920 roku podczas kampanii wojennej w wojnie polsko-bolszewickiej. Umieszczony przy głównym skrzyżowaniu dróg przy ulicy Józefa Piłsudskiego odsłonięty został dnia 13 sierpnia 1990 roku. W pomnik wbudowano spory kamień narzutowy na którym Marszałek odpoczywał.
- Pomnik-płyta pamiątkowa 28 PAL upamiętniający poległych i pomordowanych żołnierzy 28 Pułku Artylerii Lekkiej. Usytuowany na cmentarzu przykościelnym. Odsłonięty 17 września 1989 roku.
- Kościół Matki Boskiej Nieustającej Pomocy.
- Pomniki przyrody: 3 dęby szypułkowe, rosnące w pobliżu kościoła, osiągające wiek około 150 lat.
- Pozostałości niegdyś okazałego parku z cennym drzewostanem (klony, jawory, topole, lipy, kasztanowce, wierzby itp.) w którym istniał niewielki stawek, a w latach powojennych odbywały się zabawy taneczne i imprezy artystyczne.
- Ślady wczesnośredniowiecznego słowiańskiego grodziska.
- Stary port nad Wisłą obok mostu kolejowego zwanego "żelaznym".
- Fragmenty fortów Twierdzy Dęblin (Iwanogród): m.in. fortu "Borek", Głusiec", czy "Bema Wannowskiego".
- Zabytkowy budynek dworca kolejowego z 1917 roku ze wspaniałym okazem wierzby płaczącej.
- Zabytkowy młyn przy ulicy Józefa Piłsudskiego.
- Kurhan kpr. Michała Okurzałego z 1944 r.
Sport
edytujWe wsi działa, założony w 2000 r., klub piłkarski WKS Zajezierze. W sezonie 2024/2025 gra w klasie B w grupie Radom I[9]
Odległości
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 156762
- ↑ Wieś Zajezierze w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-11-08] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2024-11-08] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1580 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Strona gminy, sołectwa
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji radomskiej
- ↑ Portal 90minut.pl
Linki zewnętrzne
edytuj- Zajezierze (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 291 .