Zadomka żółtoskrzydła

Zadomka żółtoskrzydła[1] (Ectobius erythronotus) – gatunek karaczana z rodziny zadomkowatych i podrodziny Ectobiinae.

Zadomka żółtoskrzydła
Ectobius erythronotus
Burr, 1898
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

karaczany

Nadrodzina

Blaberoidea

Rodzina

zadomkowate

Podrodzina

Ectobiinae

Rodzaj

zadomka

Podrodzaj

Ectobius s.str.

Gatunek

zadomka żółtoskrzydła

Synonimy
  • Ectobius lapponica erythronotus Burr, 1898

Taksonomia

edytuj

Takson ten opisany został po raz pierwszy w 1898 roku przez Malcolma Burra jako podgatunek zadomki polnej pod nazwą Ectobius lapponica erythronotus. Współcześnie traktowany jest jako odrębny gatunek i dzielony na trzy podgatunki[2]:

  • Ectobius erythronotus ater Bazyluk, 1961
  • Ectobius erythronotus erythronotus Burr, 1898
  • Ectobius erythronotus nigricans Ramme, 1923

Morfologia

edytuj

Karaczan o wysmuklonym[3], owalnym w zarysie ciele[1] długości od 6,8[3] do 11 mm[1]. Głowa ma pomarańczowobrązowe ciemię[1]. Przedplecze jest pośrodku czarne, brunatnoczerwone lub czerwonożółte, po bokach, z przodu i z tyłu jasno obramowane[1]. Pokrywy są nieskrócone, jednolicie słomkowożółte, pozbawione ciemniejszego nakrapiania. U obu płci zachowana jest zdolność do aktywnego lotu[1][3]. U samca na siódmym tergicie odwłoka umiejscowiony jest dołek gruczołowy o szerokości większej niż połowa szerokości tergitu, zaopatrzony w okrągławe, owłosione z wierzchu wzniesienie i o tylnym brzegu wykształconym w skórzastą, owłosioną listewkę. Płytka subgenitalna samca ma budowę niesymetryczną i występuje u niego tylko jeden stylik[3].

Ekologia i występowanie

edytuj

Owad wszystkożerny, ale preferujący pożywienie roślinnego pochodzenia, w tym pąki, młode liście i kwiaty[1].

Gatunek palearktyczny o zasięgu głównie południowo-wschodnioeuropejskim[3]. Znany jest południowych Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Łotwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Rumunii, Mołdawii, Serbii, Czarnogóry, Bułgarii, Albanii i Grecji[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Ectobius erythronotus – Zadomka żółtoskrzydła. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2024-01-03].
  2. a b species Ectobius (Ectobius) erythronotus Burr, 1898: Cockroach Species File [online], cockroach.speciesfile.org [dostęp 2020-06-23].
  3. a b c d e Władysław Bazyluk: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. IX-X Karaczany – Blattodea, Modliszki – Mantodea. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1956, s. 20-28.