Zabij to i wyjedź z tego miasta
Zabij to i wyjedź z tego miasta – polski pełnometrażowy psychologiczny film animowany z 2020 roku w reżyserii Mariusza Wilczyńskiego i wg jego scenariusza[1].
Gatunek | |
---|---|
Rok produkcji |
2020 |
Data premiery |
5 marca 2021 |
Kraj produkcji | |
Język | |
Czas trwania |
88 min |
Reżyseria | |
Scenariusz |
Mariusz Wilczyński |
Główne role |
Krystyna Janda |
Muzyka | |
Scenografia |
Mariusz Wilczyński |
Montaż | |
Produkcja | |
Wytwórnia |
Bombonierka |
Dystrybucja |
Fabuła
edytujFilm skupia się na dwóch naprzemiennych wątkach. W pierwszym wątku fabularnym, kiedy ośmioletni chłopiec Janek oraz jego ojciec wyjeżdżają z uprzemysłowionego miasta nad morze, matka Janka odczuwa tęsknotę za synem oraz narastające przerażenie rozpadem więzi międzyludzkich i brutalnością życia w jej mieście[2].
W drugim, autobiograficznym wątku podstarzały Mariusz (alter ego reżysera) próbuje na nowo ułożyć sobie życie po śmierci rodziców. Mariusz w swojej wyobraźni odtwarza wybranych idoli z jego młodości: Andrzeja Wajdę, Tadeusza Nalepę i innych. Gdy zdaje sobie jednak sprawę, że przeszłości nie da się już odwrócić, w symbolicznej scenie nad morzem zasypuje swój świat wspomnień i zanurza się w wodzie, by całkiem zniknąć w morskiej otchłani[2].
Obsada głosowa
edytuj- Krystyna Janda – matka Janka
- Mariusz Wilczyński – Mariuszek
- Gustaw Holoubek – alter ego Mariuszka[a]
- Małgorzata Kożuchowska – sklepowa w rybnym
- Andrzej Chyra – ojciec Janka
- Maja Ostaszewska – Janek
- Barbara Krafftówna – stara mama Mariuszka
- Anna Dymna – młoda mama Mariuszka
- Marek Kondrat –
- ojciec Mariuszka,
- staruszek w pociągu
- Tadeusz Nalepa – Tadzio[b]
- Andrzej Wajda – staruszek w pociągu[c]
- Irena Kwiatkowska – staruszka w pociągu[b]
- Krzysztof Kowalewski – pan Wacław
- Zbigniew Rybczyński –
- Woland,
- ucięta głowa Berlioza,
- głos w megafonie #1
- Hanna Kosińska-Hartowicz –
- dróżniczka,
- głos w megafonie #2
- Daniel Olbrychski – Behemot
- Tomasz Stańko – głos konduktora w pociągu
- Helena Norowicz – głos staruszki w pociągu
- Kazimiera Hejnowicz-Kosińska – staruszka szukająca pieska
- Anja Rubik – kioskarka
- Magdalena Cielecka – matka dziewczynki w tramwaju
- Zoja Sołdacka – dziewczynka w tramwaju
- Weronika Pieniążek – dziewczynka w tramwaju
- Helena Pabisiak – dziewczynka w tramwaju
- Kalina Zakrocka – dziewczynka w tramwaju
- Wojciech Tomczyk – głos w megafonie #3
- Janusz Kondratiuk – głos w megafonie #4
- Grażyna Dramowicz-Nalepa – matka chłopczyka w tramwaju
- Michał Serwa – głos gwiżdżący melodię nad morzem
- Jan Ciszewski – głos w radyjku na plaży[d]
- Bogdan Loebl – odgłos kroków w mieście
- Piotr Nalepa – głos gwiżdżący w mieście
Produkcja
edytujZabij to i wyjedź z tego miasta był pełnometrażowym debiutem Wilczyńskiego, specjalizującego się dotąd w krótkometrażowych filmach animowanych. Realizacja filmu trwała 14 lat[3], a intencją reżysera było symboliczne pożegnanie swoich dawnych idoli, którzy „w krótkim czasie odeszli”[4]. Przemawiający w filmie Wilczyński twierdził: „Nie wierzę w śmierć, oni nie umarli, żyją za to w mojej wyobraźni”[4].
Odbiór
edytujNagrody
edytujFilm Wilczyńskiego okazał się wielkim sukcesem festiwalowym. Swoją światową premierę miał w sekcji „Spotkania” na 70. MFF w Berlinie. Zdobył pierwsze w historii Złote Lwy dla filmu animowanego na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni; był nagradzany również m.in. na MFF w Wiedniu (Nagroda FIPRESCI) oraz na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Animowanych w Ottawie (Grand Prix)[1]. Film zdobył także Polską Nagrodę Filmową za najlepszy film w 2021 roku[5].
Recenzje
edytujDarek Arest z „Dwutygodnika” odnalazł w Zabij to i wyjedź z tego miasta „osobiste pożegnanie” i rodzaj „kolektywnego egzorcyzmu”, który pozwala widzowi odbyć „podróż przez historię polskiego kina”[6]. Arest dopowiadał, że „wizja Łodzi drugiej połowy XX sprawdza się jako podejrzanie uniwersalny obraz kończącego się świata, świata, którego już nie ma i pewnie nigdy nie było”[6]. Mateusz Demski z czasopisma „Ekrany” twierdził, że „świat pamięci przedstawiony przez Wilczyńskiego jest światem płynnym, niestałym, wrażeniowym”[7]. Prowadzi to do sytuacji, w której „wyjątkowo trudno zrekonstruować samą fabułę filmu – fragmentaryczną, zawikłaną, pełną sprzeczności, gdzie przeplatają się punkty widzenia bohaterów z różnych porządków, fikcyjnych i prawdziwych”[7]. Zdaniem Michała Piepiórki z portalu Bliżej Ekranu „trudno nie wsiąknąć w ten wizyjny obraz, bo oblepia nas muzyka Breakoutu, wciągają barwy znanych głosów, wytwarzających nieznany świat, który z miejsca staje się bliski. I wcale nie chce się z niego wyjeżdżać”[8].
Uwagi
edytuj- ↑ Materiały robocze do filmu Słońce i cień w reżyserii Jana Holoubka
- ↑ a b Materiał archiwalny
- ↑ Część nagrań pochodzi z niepublikowanych materiałów do filmu dokumentalnego Każde dotknięcie zostawia ślad. Alina Szapocznikow.
- ↑ fragment relacji telewizyjnej Jana Ciszewskiego z meczu Polska - Belgia 3:0 podczas mistrzostw świata w piłce nożnej w Hiszpanii w 1982 roku
Przypisy
edytuj- ↑ a b Zabij to i wyjedź z tego miasta w bazie filmpolski.pl
- ↑ a b Mariusz Wilczyński , Zabij to i wyjedź z tego miasta [VOD], Gutek Film, 2020 .
- ↑ Adam Kruk , Byty i niebyty – Recenzja filmu Zabij to i wyjedź z tego miasta (2019) [online], Filmweb [dostęp 2021-03-09] (pol.).
- ↑ a b Mateusz Demski , Zabij to i wyjedź z tego miasta [online], Ekrany, 9 listopada 2020 [dostęp 2021-03-09] .
- ↑ ORŁY 2021: “Zabij to i wyjedź z tego miasta” najlepszym filmem! Lista laureatów [online], film.org.pl, 22 czerwca 2021 [dostęp 2021-06-22] (pol.).
- ↑ a b Darek Arest , Tramwaj zwany pożegnaniem, „Dwutygodnik”, marzec 2021 [dostęp 2022-11-03] (pol.).
- ↑ a b Mateusz Demski , Zabij to i wyjedź z tego miasta [online], Ekrany, 9 listopada 2020 [dostęp 2022-11-03] .
- ↑ Michał Piepiórka , Zabij to i wyjedź z tego miasta, reż. Mariusz Wilczyński [online], Bliżej Ekranu, 17 listopada 2020 [dostęp 2022-11-03] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Zabij to i wyjedź z tego miasta w bazie filmpolski.pl
- Zabij to i wyjedź z tego miasta w bazie Filmweb
- Zabij to i wyjedź z tego miasta w bazie IMDb (ang.)