Yūjirō Motora
Yūjirō Motora (jap. 元良勇次郎 Motora Yūjirō; ur. 5 grudnia 1858 w Sanda, zm. 13 grudnia 1912) – japoński psycholog, pionier nowoczesnej psychologii w Japonii, profesor psychofizyki na Cesarskim Uniwersytecie Tokijskim, autor pierwszego podręcznika psychologii w języku japońskim.
Życiorys
edytujDrugi syn samuraja Yutaki Sugity i jego żony Sugi Sugity, z domu Motoyama. Po śmierci ojca adoptowany przez Soemona Motorę. W 1881 ożenił się z Yone Motora, drugą córką swojego ojczyma. Mieli pięcioro dzieci[1].
Uczył się od 1875 do 1884 w anglojęzycznej szkole Doshisha College w Kioto, gdzie był uczniem Josepha Hardy’ego Neesimy[2]. Następnie wyjechał do Stanów Zjednoczonych studiować filozofię i psychologię najpierw na Boston University, a potem na Johns Hopkins University[3]. W 1888 otrzymał tytuł doktora filozofii, po przedstawieniu dysertacji Exchange, Considered as the Principle of Social Life przygotowanej pod kierunkiem G. Stanleya Halla. Od 1890 profesor psychofizyki na Cesarskim Uniwersytecie Tokio, w tym samym roku wydał podręcznik psychologii, pierwszy w języku japońskim. W 1891 otrzymał tytuł doktora literatury (bungaku-hakushi)[4]. W 1905 roku na Międzynarodowym Kongresie Fizjologicznym w Rzymie przedstawił referat Idea of ego in the Eastern philosophy (pol. Pojęcie ego w filozofii Wschodu).
Motora uważany jest za pioniera japońskiej psychologii[5]. W 1903 przy jego katedrze powstało pierwsze w kraju laboratorium psychologiczne, od 1904 roku Motora prowadził dwuletni kurs psychologii dla studentów[6]. Uczniami Motory byli m.in. Tomokichi Fukurai[7], Hikozo Kakise, Ryokichi Wakita[8] i Matatarō Matsumoto[9].
Odznaczony Orderem Wschodzącego Słońca trzeciej klasy. Członek Japońskiej Akademii Nauk.
Autor wielu prac w języku japońskim, angielskim i niemieckim. Tłumaczył na japoński prace Wundta i Halla. Był twórcą oryginalnej teorii przewodzenia impulsów nerwowych[10]. Dzieło Shinrigaku gairon zostało wydane już pośmiertnie; zawiera syntezę poglądów psychologicznych Motory.
Wybrane prace
edytuj- Hall, Motora. Dermal sensitiveness to gradual pressure changes. American Journal of Psychology 1 (1), 1887
- Exchange considered as the principle of social life. Johns Hopkins University, 1888
- 倫理学 / Rinrigaku. Tokyo, 1893
- A study on the conductivity of the nervous system. Shinkeigaku Zasshi, 1902
- A Study on the Conductivity of the Nervous System. American Journal of Psychology 14 (3/4), ss. 329-350, 1903
- An essay on Eastern philosophy: Idea of ego in Eastern philosophy. Leipzig: Voigtländer, 1905
- 論文集 / Ronbunshū. Tokyo: Kōdōkan, 1909
- Ein Experiment zur Einübung von Aufmerksamkeit. Zeitschrift für Kinderforschung 16, ss. 214-225, 1911
- 心理学概論 / Shinrigaku gairon. Tokyo: Teibi Shuppansha, 1915
Przypisy
edytuj- ↑ Necrology. „Johns Hopkins Alumni Magazine”. 1 (4), s. 354, 1913.
- ↑ Itoh Y. Correspondence between Soho Tokutomi and Yujiro Motora: Two Students of Neesima Joe. „Doshisha Danso”. 19, s. 110–122, 1999. (ang.).
- ↑ Professor Yuzero Motora. „American Journal of Psychology”. 24 (3), s. 441–443, 1913.
- ↑ Who’s who in Japan. Tokyo: The Who's who in Japan office, 1912, s. 534. (ang.).
- ↑ Oyama T, Sato T, Suzuki Y. Shaping of scientific psychology in Japan. „International Journal of Psychology”. 36, s. 396–406, 2002. DOI: 10.1080/00207590143000225.
- ↑ Sato T, Sato T. The early 20th century: Shaping the discipline of psychology in Japan. „Japanese Psychological Research”. 47, s. 52–62, 2005. DOI: 10.1111/j.1468-5884.2005.00273.x.
- ↑ Sato T. Rises and Falls of Clinical Psychology in Japan: A Perspective on the Status of Japanese Clinical Psychology. „Ritsumeikan Journal of Human Sciences”. 13, s. 133–144, 2007. (ang.).
- ↑ Ryokichi Wakita's Theory and Practice on Education for Exceptial Students 1907 to 1909. „Bulletin of Nara University of Education”. 42 (1), s. 43–55, 1993.
- ↑ Tatsuya Sato, Yoh Fumino. Psychology in Japan. „The Psychologist”. 18 (3), s. 156–157, 2005.
- ↑ Miki Takasuna: Motora's unevaluated theory of nerve conduction, or, What psychologists thought about nerves a hundred years ago. International Society for the History of the Neurosciences (ISHN) 2001 Annual Meeting